Name: Talen zijn verschillend door het klimaat
Uploaded: 2021-03-18T00:00:00+01:00
Duration: 3 min 49 s
Description: Als je in een koud land woont, klinken de woorden een stuk harder omdat je aanspant om jezelf warm te houden. Tenminste, dat beweert weervrouw Wietske Storm. Of is het toch kletspraat? En hoe is taal dan ontstaan?

Groep 3/4/5

Is het snugger of is het kletspraat? We zullen het zien. Waarom spreekt niet iedereen dezelfde taal? Dat komt door het klimaat. Het klimaat? En wie bent u precies dat u dat zo goed weet? Ik ben Wietske Storms, weervrouw bij RTV Middendoor. Ja, u bent de weervrouw. Maar hoe komt het dat het klimaat ervoor zorgt dat we allemaal een andere taal spreken? Dat komt door de temperatuur en de wind en de regen. Die hebben allemaal effect op de keel en de stem. En daarom klinken alle talen in alle verschillende landen anders. Maar hoe werkt dat dan precies? Heel simpel. Stel, je hebt het koud. Dan begin je te bibberen. Je spant al die spieren aan en alles wordt hard. En dat ga je dus horen. Als u meekijkt op de kaart van Europa... In het noorden is het koud. Alle landen die daar liggen zijn koud. Hoe kouder het land hoe harder de taal. Hoor maar: ZE ZEGT WAT ZWEEDSE WOORDEN Dat is Zweeds. Ja! Klopt, dat is Zweeds. Ik heb de klimaatkast meegenomen. Daar kun je een koud of warm klimaat mee nabootsen. Ik dacht: hoe leuk zou het zijn als meneer Snugger daar in ging zitten. Wat denken jullie? Ja! Je, meneer Snugger, zou u er even in willen. Voor de wetenschap. Het doet niet zeer, meestal. Meestal niet. Daar houd ik u aan. Meestal doet het geen pijn. Ik zet 'm op een ijskoud gebied. Toch? Een ijskoud klimaat. Zo.Koud ineens hier. Ja, dat wordt heel koud, let maar op. En dan dacht ik dus... Als u nu leest wat hier staat. 'Kaasomelet om mee te nemen'. Maar dat moet dan in het Zweeds... want het Zweeds is een taal... uit het koude klimaatsgebied.  Ja? Kunt u dat voorlezen? Ik wil het wel proberen. HIJ LEEST HET ZWEEDSE BORD VOOR Klinkt dus keihard, he? Dat is nou het koude klimaatsgebied. We zetten 'm nu even op iets warms. Ik red u even, hoor. Zuid-Frans warm. Lekker warm ineens! Dan geven deze even aan u. Lekker warm! SJOERD LEEST HET FRANSE BORD VOOR Kijkt, dat klinkt zacht en warm. Net gesmolten chocolade. Want het Frans is namelijk een taal uit het warme klimaatsgebied. Heerlijk!Voila! Wat gebeurt er nou als ik weer die voorlees in een warm klimaat? Nee, dat kan niet. SJOERD LEEST HET ZWEEDSE BORD VOOR Nee, dat gaat niet! SJOERD LEEST HET FRANSE BORD VOOR Nee, dat was niet echt een goede uitspraak. Het maakt helemaal niks uit! Nu het warm is klinkt die koude taal niet ineens heel warm. U mag gaan. Bedankt! Wat een onzin! Kletspraat. Maar hoe zit het dan wel? Taal bestaat al heel erg lang. Wetenschappers zijn het er niet over eens hoe lang. De één zegt 50.000 jaar, de ander wel 2 miljoen. Nogal een verschil. We spreken verschillende talen omdat mensen vroeger heel ver uit elkaar woonden. En ieder groepje mensen bedacht zijn eigen taal. Als je alle talen wil leren ben je nog wel even bezig. Er bestaan namelijk minstens 6000 gesproken talen. Hiernaast bestaan er ook nog 140 gebarentalen. Deze talen worden gebruikt door dove mensen en kunnen verschillen per land. Dove mensen zeggen geen “hatsjie” bij het niezen. Want dit geluid is in elke taal anders. Engelstaligen zeggen “achoo” en Japanners niezen weer met “hakashun”. Bij doven hoor je vooral de ademgeluiden die zij maken bij het niezen. Soms wil je dat jouw bericht alleen gelezen kan worden door degene voor wie het bestemd is. Dan kun je er geheimtaal van maken. De Egyptische farao’s gebruikten geheimtaal om de nieuwste roddels aan elkaar door te geven. Als jij geheimtaal wil gebruiken, kan je bijvoorbeeld andere talen gebruiken of letters wisselen. Je zou de taal Rotokas kunnen gebruiken. Deze taal heeft een alfabet met maar 12 letters! Dan is scrabble wel een stuk makkelijker.. Zo zit dat dus. Tot de volgende keer bij Studio Snugger.

De prijzenkast

Stap zelf in de studio van de Boterhamshow en speel de Prijzenkast. Ga op zoek naar de woordjes die Berny in het Engels vraagt. Is het antwoord goed? Dan verschijnt er een beker. Maar is het niet goed, dan is dat niet erg. Raad dan gewoon nog een keer. 

Taalspel

De Prijzenkast

Hebban olla vogola nestas zijn de woorden uit een liefdesliedje van meer dan 1000 jaar oud. Het eerste geschreven Nederlands! Hoeveel weet jij over dit historische zinnetje? Test je kennis in de quiz!

Quiz over de alleroudste Nederlandse zin

Wat betekent 'Hebban olla vogala'?

Quiz letterliedjes zaai bloei mooi

Hoor je een woord met op het eind een j? Dan schrijf je een i! Weet jij hoe het moet? Klik op de afbeelding om de quiz te starten.

Quiz Letterliedjes

Wanneer schrijf je een i in plaats van een j?

Quiz Letterliedjes lastig handig

Hoor je een woord dat eindigt op ug, zoals lastig of handig? Dan schrijf je ig! Ontdek of je het snapt en klik op de afbeelding om de quiz te starten.

Wanneer schrijf je woorden met ig op het eind?

Talen zijn verschillend door het klimaat

Logo NTR zwart

Logo NTR wit

Showprogramma waarin vliegensvlug onderwerpen uit de wereldoriëntatie voorbijkomen. In de studio staat de vraag centraal of het waar is of niet. Is het 'kletspraat'?

Programmaheaders

Programmalogo's

Studio Snugger

Studio Snugger op Zapp

Als je in een koud land woont, klinken de woorden een stuk harder omdat je aanspant om jezelf warm te houden. Tenminste, dat beweert weervrouw Wietske Storm. Of is het toch kletspraat? En hoe is taal dan ontstaan?

Landen en grenzen

Is het snugger of kletspraat?

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

Strooigoed en pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.