Als je dierenarts wilt worden, moet je leren hoe dieren er ook vanbinnen uitzien. Je moet er dus in snijden. In dode dieren natuurlijk. Vandaag op de snijtafel: Twee glibberige ogen. Inderdaad. Ze staren mij aan vanaf de tafel. Heel groot. Klopt. Van welk dier zou dit zijn? Ik zie een blauwe schemer, dus ik denk een koe. Een koe. Klopt dat? Inderdaad. Het zijn koeienogen. En het is jouw taak om te achterhalen waarom koeien beter in het donker kunnen zien dan mensen. Ik weet dat mensen kegeltjes hebben en staafjes. Hmm-mm. De cellen op het netvlies waarmee je licht opvangt. Ja. Dan ga ik maar kijken om te snijden toch? Ja. Je mag voorzichtig het oog openmaken. Er zit vocht in. Ja. Ik ben er. Helemaal doorheen? Ja. Mooi rondom zodat we twee helften krijgen. Het komt er helemaal uit, zie je dat. Een soort gel. Ja. Hier zien we de iris. En hier de lens! Ja. De lens drijft op mijn tafel. Kijk, dat harde balletje. Leg die lens, met het glasachtige lichaam maar eens... Kijk, het is een soort vergrootglas. Natuurlijk, want een lens is een vergrootglas. Hoe zit het ook alweer? Het licht valt binnen door de pupil. Wordt dan door de lens geprojecteerd op je netvlies. Ja. En dan precies zo dat je het scherp ziet. Ja. Ingewikkeld? Pakken we er een model van een oog bij. Dus het licht valt binnen. De iris bepaalt hoeveel licht dat is. Ja. Gaat langs het hoornvlies en dan door die lens... en wordt het geprojecteerd, op het netvlies. Ja. En hier zit het geheim van de koe, hoe hij in het donker toch beter kan zien dan wij. Dat heeft dus niks te maken met staafjes en kegeltjes? Nee. Dan ga ik verder kijken. Ja, doe maar. Hier is de iris, met een gaatje, dat is de pupil. Ja. Daar valt het licht door naar binnen. Ja. Hier kijk je dus op het netvlies. En dat is bij koeien dus heel mooi, een soort van eenhoorn... groen, blauw, turquoise. Dus als je met een auto langs een weiland gaat... en die koplampen schijnen in het oog van een koe zie ik altijd inderdaad dit kleurtje. Dit is Tapetum Lucidum. Tapetum Lucidum. Ja. Klinkt als iets dat licht geeft. Ja, een lichtgevend tapijt. Wat is het voordeel voor de koe, dat hij een reflecterende laag achter in zijn ook heeft? Dat het weinige licht dat er is, meer kan gebruiken. Ja. Een soort van hergebruiken. Ja. Dus als er 's nachts weinig licht is, dan kan een koe het licht aan de achterkant van zijn ogen weer terug laten schijnen, zijn oog weer in. Dus dan maakt hij twee keer gebruik van het licht. Exact. En daarom kan hij beter zien in het donker. Exact. Wat gaaf! Dit hebben wij mensen niet. Nee. Wauw! Het is ook zo'n mooie kleur. Mooi he? Ja.
