Name: Hoe wordt sporenonderzoek gedaan?
Uploaded: 2014-03-18T23:00:00+01:00
Duration: 7 min 50 s
Description: Als er een misdrijf is gepleegd, gaat de politie op zoek naar de dader. Forensische medewerkers onderzoeken huidschilfers, haren of bloed op DNA: dat maakt het pakken van de dader een stuk makkelijker.

Klas 1/2/3

Je gelooft het niet hé. Mijn fiets is gewoon gestolen. Hij stond gewoon hier. Het was een oudje maar ik baal toch als een stekker. En de dader, vast geen spoor meer van te vinden. Nou heb ik gehoord dat je met de sporen van een druppeltje bloed of een haartje toch de dader kunt achterhalen dus ik ff checken hoor. Nee, dat is het niet.
Ik ga gewoon aangifte doen bij de politie. Mijn fiets gestolen.
Hallo goedendag. Ik kom aangifte doen van diefstal. Mijn fiets is gestolen.
Wat vervelend voor u.
Ja ik ben echt niet blij. Wat moet ik doen?
Ik zet u in het systeem voor het doen van aangifte. Dan mag u plaatsnemen aan tafel en dan wordt u binnengeroepen. Mag ik uw achternaam?
Achternaam is de Campos Neto. 
Oke prima.
Maar heb ik nog 1 vraagje. Nu heb ik zelf onderzoek verricht, helaas niks gevonden want de dief was allang weg. Maar ik heb begrepen dat je met 1 druppel bloed al een dief kunt opsporen.
In dat geval is het handig dat u met iemand van de forensische opsporing gaat praten.
Hallo goedendag, ik heb begrepen dat ik hier moet zijn voor de afdeling forensisch onderzoek.
Ja klopt, ga zitten. Ik hoorde dat je een vraag had?
Ja, klopt het dat je met 1 druppel bloed een dader kunt achterhalen?
Ja dat klopt. Er zit DNA in bloed. Ik weet niet of je daar wel eens van gehoord hebt.
Ja wel, maar wat is het ook alweer precies?
Ons lichaam bestaat uit hele kleine deeltjes, echt 100 miljard kleine deeltjes. Die deeltjes zijn cellen, echt super klein die kun je niet met het blote oog zien. In die cellen zitten chromosomen. Die chromosomen zijn opgebouwd uit hele lange draden zoals je hier kunt zien. Een hele lange wenteltrap. Dat is eigenlijk je DNA. DNA bevat eigenlijk al je erfelijke eigenschappen die je van je vader en moeder meekrijgt. Dat kan zijn haarkleur, oogkleur maar ook huidskleur.
Zit DNA alleen in bloed?
Het zit onder andere ook in bloed maar ook in je haarzakjes, in sperma, speeksel maar ook in huidschilfers. 
He, er is overval bij iemand in de auto en er zijn mogelijk sporen te halen en ik ga er nu naartoe. 
Dat is stoer. Mag ik mee?
Wat mij betreft wel. Kan je kijken hoe dingen gaan.
Dan zie ik je zo.
Het lichaam is opgebouwd uit 100 duizend miljard hele kleine onderdeeltjes. Dat zijn de cellen. Ze zijn heel klein en niet te zien met het blote oog. In het midden van de cel zit de kern. In die kern zitten chromosomen. Iedere chromosoom bestaat uit een heel kleine draad. Die draad is het DNA. In het DNA zitten eigenschappen als haarkleur, de kleur van je ogen en je huidskleur opgeslagen.
Dat ziet er goed uit. Stoer zeg, het lijkt net een film. Waarom hebben we eigenlijk deze rare pakken aan?
Deze pakken beschermen ons, zodat we geen sporen bij brengen. Als we in onze gewone kleren lopen en we praten gewoon, dan maken we sporen bij. Dus dit is om te beschermen dat we zelf sporen bij maken.
Oke ik begrijp het, en dit gaan we bekijken? Zo dat ziet er heftig uit.
Dat is het zeker.
Hier moeten we het vinden dus.
Ja nu moeten we goed kijken, we bekijken het eerst van afstand voordat we allemaal sporen bijmaken. We hebben onze mond nog vrij. Het kan bloed zijn, vingerafdrukken, vezels. Glas moet je ook niet vergeten, want de dader is weggelopen door het glas heen. Daar moeten we even goed op letten allemaal.
Zou hij zich beschadigd hebben aan het glas?
Ja dat kan. Hij kan zich verwond hebben.
Even kijken. Wat vind ik hier? Volgens mij is dat...
Pas op dat je er niet te dichtbij komt.
Volgens mij is dat bloed.
Dat lijkt echt inderdaad bloed te zijn. Dat is altijd lastig met glas, dat springt uit elkaar. Gelukkig zijn we goed beschermd. Dit lijkt het bloed hier zo. Dat doen we in het zakje om het te laten onderzoeken.
Spannend zeg. Stoer zeg, we hebben nu echt een bloedspoor gevonden. Is het nu uit het zakje halen en testen?
Nee zo gaat het net niet. Wat we eerst moeten doen. We kunnen niet iedereens DNA gaan testen, Wat we eerst moeten doen is naar de officier van Justitie zodat we toestemming krijgen om het te laten onderzoeken.
Wat moet er gebeuren om toestemming te krijgen?
Je moet onderzoeksbelang aantonen. Er is hier een inbraak of tenminste overval op de auto geweest dus dan krijgen we wel toestemming, want dat spoor is achter gelaten door de dader dus daar krijgen we wel toestemming voor.
Ik heb toestemming en ik heb het bewijs.
Dankjewel. Wat we denken dat bloed is doen we op een papiertje. Er zit een heel klein beetje op.
En nu? Wat gebeurt er nu?
Nu kunnen we een vloeistof toevoegen. Dat zijn 2 verschillende vloeistoffen en als we goed kijken moet het blauw worden als het inderdaad om bloed gaat. Je ziet dat er een blauwe vlek verschijnt.
Ja dat klopt. Dus we hebben bloed.
Nu hebben we inderdaad bloed, dat is mooi. 
Laten we die dader aanhouden. 
We moeten er natuurlijk eerst een DNA-profiel van maken maar dat doen we niet hier. Dat gaan we opsturen naar het Nederlands forensisch instituut en daar maken ze er een DNA-profiel van.
Het bloed wordt nu opgestuurd naar het Nederlands forensisch instituut, wat gebeurt er dan?
Daar maken ze er een DNA-profiel van dat bloed en dan gaat het door de Nederlandse databank.
DNA databank?
Dat is het computersysteem van het Nederlands forensisch instituut waar alle DNA-profielen die ooit gemaakt zijn van sporen zijn verzameld. Daar kunnen we dan mee zoeken. Dat wordt dan op het Nederlands forensisch instituut gedaan, maar ik kan je wel een voorbeeld laten zien. We hebben hier een heel mooi DNA-profiel van een persoon en dat zouden we willen vergelijken met een spoor. Dat heb ik hier. Als we die 2 nou over elkaar heen leggen, dan kun je zien dat er een overeenkomst is. Het profiel komt dus volledig overeen en we spreken hier dan van een match.
Hoeveel zaken lossen jullie nou per jaar op?
Dat is natuurlijk heel lastig te zeggen omdat wij alleen kunnen aantonen dat het bloed afkomstig zou kunnen zijn van een bepaald persoon, maar de rechter moet bepalen of de persoon schuldig is. We merken wel dat sinds de invoering van het DNA dat we mogen onderzoeken we ieder geval 6% meer woninginbraken kunnen oplossen.
Dus in huidschilfers, in haarzakjes, in bloed, in speeksel zit DNA. DNA bevat erfelijke eigenschappen en die bepalen onder andere de kleur van je haar, je ogen en je huidskleur. Elk DNA-profiel is uniek. Dat is informatie waar de politie heel veel aan heeft. Met 1 druppeltje bloed kan je de dader achterhalen. Dat is wel heel erg CSI.

Klas 4/5/6

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

Trombose is een van de belangrijkste doodsoorzaken in Nederland. Bloedstolsels kunnen losschieten en verstoppingen veroorzaken, bijvoorbeeld in de longen. Wat zijn de oorzaken van trombose en wat kun je ertegen doen? Dat lees je in dit scrollverhaal.

Scrollverhaal over gevaarlijke bloedstolsels

Wat is trombose?

Ongeveer de helft van de wereldbevolking krijgt er vanaf de puberteit mee te maken: ongesteldheid. Wat gebeurt er in je lichaam en wat is mentruatie-armoede? Je leest het in de story van NPO Kennis.

Story over ongesteld zijn

Wat is mentruatie?

Veel mensen zijn wel eens flauwgevallen. Je hersenen krijgen dan te weinig bloed. Is flauwvallen gevaarlijk? Je leest het in de story op NPO Kennis.

Story over flauwvallen

Wat gebeurt er als je flauwvalt?

Onze vroege voorouders hadden een vacht om zich warm te houden. Hoe zijn we onze vacht kwijtgeraakt en wat hebben we aan de lichaamsbeharing die is overgebleven? Klik op de afbeelding om de story te lezen.

Story over de functie van onze beharing

Waarom hebben we nog lichaamshaar?

Hoe wordt sporenonderzoek gedaan?

Korte, actuele reportages gekoppeld aan leerstof voor leerlingen in de onderbouw van het vmbo.

Schooltv actueel

Schooltv Actueel

Als er een misdrijf is gepleegd, gaat de politie op zoek naar de dader. Forensische medewerkers onderzoeken huidschilfers, haren of bloed op DNA: dat maakt het pakken van de dader een stuk makkelijker.

Mens en lichaam

Organisatie en bestuur

De dader vinden met behulp van DNA

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.