Een buisje bloed en een potje plas. Hieruit kunnen je ze eigen mini-organen maken. Een echte doorbraak. Nederland is een van de voorlopers. Verschillende universiteiten en ziekenhuizen werken samen om deze mini-organen te ontwikkelen. Dat project heet Organs-on-Chips. Organen op chips.
Hier de hoek om.
Achter al deze deuren zitten laboratoria. Hier worden stamcellen, hartspiercellen en bloedvatcellen gekweekt. En er wordt onderzoek gedaan. Dus dit is het kweeklaboratorium. Ja. Hier maken we stamcellen vanuit bloed of urine. Stamcellen, wat zijn dat ook alweer precies? Stamcellen zijn cellen die verschillende typen cellen van het lichaam kunnen worden. Als we in de buik van onze moeder zitten als baby, hebben we die cellen in ons lichaam. Het zijn de bouwstenen voor alle organen. Vanuit daar ontwikkelen zich lever- en hartcellen. En hoe maak je die stamcellen? Dat zien we hier. Hier halen we de cellen uit het bloed. Dat is een ingewikkeld proces. Daarvoor moeten we allerlei stofjes toevoegen met een pipet. Dan laten we het bloed snel ronddraaien. Zodat we de goede cellen eruit kunnen halen. Dan krijg je uiteindelijk dit. Dit zijn de cellen die we nodig hebben. Het gaat dus om dit witte laagje cellen? Ja.
En in dit laboratorium gaan we verder met de cellen. We volgen een soort biologisch kookrecept. Daar voegen we allerlei stofjes toe. Waaronder stukjes DNA. Dat zorgt er dan voor dat die cellen gaan veranderen. En dat zet je het terug in de incubator. Ehm, dat is eigenlijk een soort oven. Ik zie hier ook ongeveer 37 graden staan. Dat is ongeveer gelijk aan je lichaamstemperatuur. Ja, precies. Na vier weken zien we dan dit. Dit zijn de stamcellen. En hier kun je dan weer allerlei andere cellen van maken. Ja, elke soort die je wil. Bijvoorbeeld hartspiercellen.
Na twee weken hebben we dan een minihartje. Die zit hier op een chip. Je ziet een klein klompje. En daarin zitten hartspiercellen, bloedvatcellen en andere ondersteunende cellen. Hij is wel heel klein. Hij is heel klein. Dit is niet te geloven, man! Je ziet hem gewoon echt kloppen ook. Ja. Zeker. En dat allemaal van wat bloed of urine.
Met mini-organen op chips kun je de werking van je echte organen nabootsen. Bijvoorbeeld van je hart. In het laboratorium kun je dan testen hoe een bepaald medicijn werkt. Wat ben je nu aan het doen? Onder de microscoop hebben we het minihartje. Dat ligt op een chip. Die chip heeft allemaal elektrodes. Dat zijn die lijntjes.
Hiermee meten we hoe het met het hartje gaat als we medicijn toevoegen. Laat maar zien. Nu voeg ik een medicijn toe. Aan het minihartje dat op de chip zit. Kan je het zien? Volgens mij klopt ie nu al sneller. Volgens mij ook. Dat gaat heel snel. Wat kan je daarover zeggen? Nu weten we dat dit medicijn werkt voor dit specifieke hartje. Helemaal top.
En dat testen kan je dus ook doen op minidarmen, minilongen, minihersenen, een minilever. Eigenlijk op alles. Ja. En daar horen dan ook bepaalde chips bij. Deze chip hoort bij de longen. Deze chip hoort bij de darmen. Deze chip hoort bij de hersenen. En deze hadden we al gezien, die hoort bij het hart. Bizar. Het hele lichaam op chips.
De volgende stap is dan om al die chips aan elkaar te verbinden. Want in het echte lichaam heeft het hart bijvoorbeeld invloed op de darmen. En zo kan je dan het echte lichaam nabootsen en zien welke invloed medicijnen op je organen hebben. Ja, en het grote voordeel is dat je veel sneller kan kijken of een medicijn precies voor jou werkt. Al deze orgaantjes zijn tenslotte gemaakt van jouw materiaal. En ook belangrijk: Je hebt bijna geen testen meer nodig op proefdieren. Dat zou geweldig zijn. Maar het beste blijft natuurlijk je eigen gezonde orgaan. Ik hoop dat jij nog HARTstikke lang blijft kloppen.
