Name: Het ontstaan en de inrichting van Nederland
Uploaded: 2019-04-11T00:00:00+02:00
Duration: 1 min 30 s
Description: Tussen 3500 en 2500 voor Chr. neemt de stijging van de zeespiegel af. De westelijke kustlijn sluit zich en daarachter stagneert de afvoer van water naar zee. In het binnenland wordt het daardoor steeds natter en ontwikkelt zich veen. Door de ontwatering van de gebieden klinkt de bodem in. Dammen, dijken en terpen worden aangelegd om droge voeten te houden bij storm en springtij.

Klas 1/2/3

Tussen 3500 en 2500 voor Christus neemt het stijgen van de zeespiegel af. De westelijke kustlijn sluit zich en daarachter stagneert de afvoer van water naar zee. In het binnenland wordt het daardoor steeds natter en ontwikkelt zich veen. De noordelijke kustlijn blijft wel onder invloed van de zee. De mensen die trekken naar hoger gelegen gebieden in het landschap of werpen vanaf 200 voor Christus terpen op.
Of ze bedenken nieuwe technieken om toch in de vruchtbare veengebieden te kunnen blijven wonen. Zo worden klepduikers ingezet voor de ontwatering van het veengebied. Maar zonder water klinkt het veen in en het gevolg is dat de bodem begint te dalen. Later gaat men in de zuidwestelijke delta en het rivierengebied de eerste dammen en dijken bouwen om het water buiten te houden. Ook leggen ze verhogingen aan in de kustgebieden en langs de noordkust van ons land, zoals de terpen, wierden of werven. Zo zijn ze veilig voor het water bij storm en springtij. Hier in Zeeland, maar ook in Friesland en Groningen kun je als je goed kijkt nog de verhogingen zien in het landschap die herinneren aan de terpen van toen.


Klas 4/5/6

Ontdek welke grondsoorten er in Nederland liggen in deze interactieve schoolplaat. Zoom in en dwaal door Nederland. Om meer te leren over het ontstaan en de kenmerken van de grondsoort, bekijk je de korte video's op de kaart.

Interactieve schoolplaat over de grondsoorten in Nederland

Het Nederlandse landschap

NOS op 3 legt het nieuws aan je uit, in duidelijke taal, zodat je het nieuws beter kunt volgen.

Programmaheaders

Programmalogo's

NOS op 3

Naar het YouTube-kanaal NOS op 3

Ons klimaat verandert. Wat ga jij daar in jouw leven van merken? Ga jij zomerse dagen meemaken met meer dan vijftig graden op de thermometer? Kan je over een paar jaar nog skiën in de Alpen? En is Texel straks het nieuwe Kreta? Dat ontdek je in deze special van de NOS.

Scrollverhaal over de gevolgen van klimaatverandering

Thermometer van je toekomst

Het Nederlandse landschap is gemaakt door de natuur en ingericht door de mens. 

Het ontstaan en de inrichting van Nederland

Door de eeuwen heen hebben we in Nederland manieren gevonden om om te gaan met de dreiging van het water. We zijn kampioen in het bouwen van dijken, dammen en het maken van polders. In deze tijdlijn ga je terug in de tijd om te ontdekken hoe het landschap van Nederland gevormd is. 

Tijdlijn over hoe het Nederland zoals we kennen is ontstaan

De inrichting van Nederland

tijdlijn slavernij

In de 17e eeuw koloniseren Nederland en andere Europese landen gebieden over de hele wereld. In het oosten valt Indonesië onder het Nederlandse bewind. In het westen zijn we de baas in Suriname en de Caribische eilanden. Ook veroveren de Nederlanders de belangrijke handelspost Fort Elmina in West-Afrika. Vanuit daar worden tot slaaf gemaakten naar de plantages in Noord- en Zuid-Amerika verscheept. In deze tijdlijn zullen we het vooral hebben over de koloniën in het westen. Naar schatting verhandelde Nederland zo'n 600.000 tot slaaf gemaakten, zo'n 5% van het aantal tot slaaf gemaakten dat door Europa naar Noord- en Zuid-Amerika werd verscheept.

Op 1 juli 1863 wordt de slavernij voor Nederlandse koloniën afgeschaft, maar de tot slaaf gemaakten moeten nog wel 10 jaar doorwerken voor hun voormalige eigenaren. Op 1 juli 1873 zijn de tot slaaf gemaakten pas echt vrij. Dat wordt nog jaarlijks op 1 juli herdacht tijdens Keti Koti. De slavernij van toen heeft nog steeds blijvende effecten op onze huidige samenleving.

In deze tijdlijn nemen we je mee door de geschiedenis van de slavernij en kijken we ook naar het heden.

Nederland verhandelde zo'n 600.000 tot slaaf gemaakten

De gevolgen van de trans-Atlantische slavenhandel

Tussen 3500 en 2500 voor Chr. neemt de stijging van de zeespiegel af. De westelijke kustlijn sluit zich en daarachter stagneert de afvoer van water naar zee. In het binnenland wordt het daardoor steeds natter en ontwikkelt zich veen. Door de ontwatering van de gebieden klinkt de bodem in. Dammen, dijken en terpen worden aangelegd om droge voeten te houden bij storm en springtij.

Jagers en boeren

Bevolking en ruimte

Natuurlijk landschap, de eerste nederzettingen

Het ontstaan en de inrichting van Nederland 

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Header Mediawijsheid

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.