Hallo ik ben Gideon. Ik heb dit hier gevonden achter mijn huis en ook op dit schelpenpad, maar wat is dit? Gideon, het is een haaientand. En niet zomaar een, maar een fossielen haaientand van miljoenen jaren oud. Fossiele haaientanden kan je in Nederland vinden op het strand van Zeeland. De schelpen die voor het duinpad zijn gebruikt komen dus waarschijnlijk van het strand van Zeeland. Haaien zijn jagers, dan komt een bek vol scherpe tanden goed van pas. Een deze haaienkaak kan je goed zien dat de grootste tanden vooraan hun bek zitten, naar de zijkant worden ze kleiner. Ook staan de tanden in rijen achter elkaar. Hierdoor is het geen probleem voor een haai wanneer er tijdens het vangen van een prooi een tand afbreekt. Of als er een uitvalt, die tand wordt dan meteen vervangen door de tand erachter. Zo kan een haai tijdens zijn leven duizenden tanden gebruiken. Er bestaan veel verschillende soorten haaien en dus ook veel verschillende soorten haaientanden. Groot, klein, tanden met gladde randen of tanden met gekartelde randen. De haaientand van Gideon is lang en smal en een beetje gebogen. Hij lijkt het meest op deze, die tand is afkomstig Striatolamia macrota. Een haaiensoort die ongeveer 34 tot 56 miljoen jaar geleden leefde. Dat betekent dat de haaientand van Gideon vele miljoenen jaren oud is!
Niet alle haaien hebben grote en scherpe tanden. Want hoewel ze allemaal vleeseters zijn, eten ze niet allemaal grote prooien. Sommige haaien eten kleine prooien zoals visjes of krabben. Hiervoor hebben ze geen grote tanden nodig.
Niet alleen de grote van de tand verschilt per haai. Ook de vorm. Zo hebben sommige tanden van haaien ribbels, zijn andere glad en weer andere puntig.
heeft voor het eten van zijn prooi juist puntige tanden nodig en de ander juist niet.
De vorm en de grote van de tanden zegt dus veel over wat voor voedsel haaien eten.
De tanden van bijvoorbeeld de Kortvinmakreelhaai zijn lang en speervormig. Hiermee kan hij perfect glibberige prooien zoals vis en inktvis te pakken.
Deze kleine stompe tandjes zijn de tanden van de gevlekte gladde haai. Daar hoef je niet bang voor te zijn! Deze tanden gebruikt hij om kreeftjes en schelpdieren mee te vangen.
De tanden van de Port Jacksonhaai, ook wel de varkenshaai genoemd, zijn klein en scherp. Zijn kiezen breed en plat. Hiermee kan hij mosselen, krabben en zee-egels makkelijk vastgrijpen en daarna met zijn kiezen kapot kraken.
De Groenlandse haai heeft onder platte tanden en in zijn bovenkaak lange puntige tanden. Hij gebruikt zijn gebit als een soort zaag. Hiermee kan hij allerlei prooien vangen zoals vissen, zeehonden en zeevogels.
Déze grote tanden met gekartelde randen zien er niet voor niks zo gevaarlijk uit. Ze zijn van de grootste levende roofvis; de witte haai. Hiermee scheurt hij zeeleeuwen, dolfijnen en schildpadden aan stukken.
De allergrootste haaientand is die van de Megalodon. Deze tand lijkt een beetje op de tand van de witte haai, maar is nóg groter. Inmiddels is de haai uitgestorven maar geen enkel dier was veilig in zijn buurt. Zelfs walvissen stonden er op zijn menu. Wanneer de haai zijn kaken op elkaar klapte werd zijn prooi zo in stukken gescheurd. Aan kauwen deed deze haai niet. Hij slikte de stukken van zijn prooi gelijk door.
Wij hoeven dus niet bang voor ze te zijn!
Ook in de Nederlandse zeeën komen haaien voor. Dat zijn de Doornhaai, de Kathaai, te herkennen aan zijn grote vlekken en de Hondshaai met veel kleine vlekjes. Deze haaien zijn niet groot en ze hebben ook geen grote tanden. Die hebben ze ook niet nodig want ze eten kleine vissen, schelpdieren, kreeftjes en inktvissen. We hoeven dus niet bang voor ze te zijn.
