Café Gradot is de vaste ontmoetingsplek van vooraanstaande wetenschappers van de
Verlichting. Maar niet alle genieën zijn hier welkom. Émilie du Châtelet, met haar uitzonderlijke talent voor wis- en natuurkunde, wordt de toegang geweigerd omdat ze een vrouw is. En vrouwen doen niet mee in de wetenschappelijke wereld van de 18e eeuw. Ze laat het er niet bij zitten en keert een week later terug. Dit keer verkleed als man. Hoewel iedereen haar herkent, mag ze vanaf dat moment toch meepraten.
Ze schrijft: “Als ík de koning was zouden vrouwen wél wetenschap mogen bedrijven.” Ze vindt het frustrerend dat de talenten van vrouwen onbenut blijven, dat ze zich met nutteloze dingen als haren en nagels bezig moeten houden terwijl hun brein ligt te verroesten.
Zelf heeft ze ook braaf aan de verwachtingen voldaan: ze krijgt drie kinderen uit een gearrangeerd huwelijk. Maar op een feestje ontmoet ze de bekende schrijver Voltaire, die haar wél als gelijke ziet. Ze grijpt haar kans en samen bouwen ze een laboratorium waar ze eindelijk haar natuurkundige experimenten kan uitvoeren.
Deze experimenten leiden tot de eerste volledige en correcte formule voor kinetische energie en haar belangrijkste eigen boek, opgezet als compleet overzichtswerk voor haar 13-jarige zoon. Theorieën van belangrijke denkers die elkaar weerspreken rijgt Du Châtelet moeiteloos aaneen tot een kloppend geheel. In de inleiding schrijft ze dan ook aan haar zoon: alleen de waarheid doet ertoe, niet een beroemde naam.
Voor een artikelwedstrijd gebruikt ze een oude truc: ze verbergt haar vrouw-zijn en stuurt anoniem in. Zo wordt ze de eerste vrouw met een publicatie in de koninklijke Académie des Sciences.
Maar het meest bekend is Du Châtelet door haar vertaling van de Principia van Newton van Latijn naar Frans. Want ze laat het niet bij vertalen alleen. Ze is zo vrij Newtons werk aan te vullen waar nodig en verduidelijkt zijn werk met behulp van haar eigen experimenten. Zo levert ze een enorme bijdrage aan de verspreiding van Newtons baanbrekende ideeën over beweging en zwaartekracht. Voltaire omschreef haar als 'een groot man, wiens enige gebrek is dat ze vrouw was'.
