Name: Émilie du Châtelet (1706 - 1749)
Uploaded: 2024-10-21T14:44:00+02:00
Duration: 2 min 25 s
Description: Wis- en natuurkundige Émilie du Châtelet (1706-1749) doorbreekt het idee dat vrouwen niet welkom zijn in de wetenschappelijke wereld van de achttiende eeuw.

Klas 4/5/6

Café Gradot is de vaste ontmoetingsplek van vooraanstaande wetenschappers van de 
Verlichting. Maar niet alle genieën zijn hier welkom. Émilie du Châtelet, met haar uitzonderlijke talent voor wis- en natuurkunde, wordt de toegang geweigerd omdat ze een vrouw is. En vrouwen doen niet mee in de wetenschappelijke wereld van de 18e eeuw. Ze laat het er niet bij zitten en keert een week later terug. Dit keer verkleed als man. Hoewel iedereen haar herkent, mag ze vanaf dat moment toch meepraten. 

Ze schrijft: “Als ík de koning was zouden vrouwen wél wetenschap mogen bedrijven.” Ze vindt het frustrerend dat de talenten van vrouwen onbenut blijven, dat ze zich met nutteloze dingen als haren en nagels bezig moeten houden terwijl hun brein ligt te verroesten.

Zelf heeft ze ook braaf aan de verwachtingen voldaan: ze krijgt drie kinderen uit een gearrangeerd huwelijk. Maar op een feestje ontmoet ze de bekende schrijver Voltaire, die haar wél als gelijke ziet.  Ze grijpt haar kans en samen bouwen ze een laboratorium waar ze eindelijk haar natuurkundige experimenten kan uitvoeren.

Deze experimenten leiden tot de eerste volledige en correcte formule voor kinetische energie en haar belangrijkste eigen boek, opgezet als compleet overzichtswerk voor haar 13-jarige zoon. Theorieën van belangrijke denkers  die elkaar weerspreken rijgt Du Châtelet moeiteloos aaneen tot een kloppend geheel. In de inleiding schrijft ze dan ook aan haar zoon: alleen de waarheid doet ertoe, niet een beroemde naam.

Voor een artikelwedstrijd gebruikt ze een oude truc: ze verbergt haar vrouw-zijn en stuurt anoniem in. Zo wordt ze de eerste vrouw met een publicatie in de koninklijke Académie des Sciences.

Maar het meest bekend is Du Châtelet door haar vertaling van de Principia van Newton van Latijn naar Frans. Want ze laat het niet bij vertalen alleen. Ze is zo vrij Newtons werk aan te vullen waar nodig en verduidelijkt zijn werk met behulp van haar eigen experimenten. Zo levert ze een enorme bijdrage aan de verspreiding van Newtons baanbrekende ideeën over beweging en zwaartekracht. Voltaire omschreef haar als 'een groot man, wiens enige gebrek is dat ze vrouw was'.

Groep 6/7/8

Klas 1/2/3

Aletta Jacobs is de eerste vrouw in Nederland die mag studeren aan de Universiteit, die promoveert en die huisarts is. Naast haar werkzaamheden als huisarts strijdt Aletta voor het vrouwenkiesrecht, dat in 1919 wordt ingevoerd. 

Strijdster voor vrouwenrechten

Wat weet jij over Aletta Jacobs?

Who run the world? Girls! Niet alleen mannen, maar ook vrouwen kunnen er wat van en hebben hun sporen nagelaten in de wereldgeschiedenis. Wat weet jij over deze powervrouwen? Test je kennis in de quiz!

Quiz over invloedrijke vrouwen

Girlpower

Waarom zijn bananen krom? Hoe werkt je geheugen? Uiteenlopende vragen die Clipphanger met een grappige animatie op een verrassende manier beantwoordt.

Clipphanger header

Clipphanger logo

Clipphanger 

Clipphanger op Youtube

In de 18e eeuw begint in Europa de Verlichting. Door de ontwikkeling van de wetenschap veranderen onze ideeën over de maatschappij. Weet jij wat de Verlichting precies inhoudt? Test je kennis in de quiz. 

Quiz over denkers en ideeën

Wat weet jij over de Verlichting?

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

Tot 1984 is abortus illegaal in Nederland. Omdat er tot eind jaren 70 bijna geen anticonceptiemiddelen zijn, zijn er veel ongewenste zwangerschappen. Vrouwen doen de meest vreselijke dingen om van hun zwangerschap af te komen. Hoe is de abortuswet er uiteindelijk gekomen? Klik op de afbeelding om het scrollverhaal te lezen.

Scrollverhaal over de geschiedenis van abortus

Hoe werd abortus in Nederland legaal?

Émilie du Châtelet

HUMAN

Van Aristoteles tot Kant: grote denkers hebben veel invloed gehad op hoe wij de wereld zien. Maar wat was de kern van hun boodschap? Human heeft het samengevat in mooie, informatieve animaties.

Grote geesten

HUMAN: Grote geesten

Wis- en natuurkundige Émilie du Châtelet (1706-1749) doorbreekt het idee dat vrouwen niet welkom zijn in de wetenschappelijke wereld van de achttiende eeuw.

Pruiken en revoluties

Émilie du Châtelet (1706 - 1749)

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.