Elektriciteit. Als je het niet zou hebben zou je in het donker zitten, met bedorven eten, zonder televisie en ga zo maar door. Kortom… een leven zonder elektriciteit kunnen we ons bijna niet meer voorstellen. In het begin van de negentiende eeuw doet de Deen Ørsted een verrassende ontdekking: als hij een kompas bij een elektrische stroom houdt, dan beweegt de kompasnaald. Conclusie? Elektriciteit en magnetisme hangen nauw samen. Een ontdekking die van grote invloed is geweest op de technologische ontwikkeling! Halverwege de negentiende eeuw doet de Brit Michael Faraday een nieuwe belangrijke ontdekking op dit gebied: als we een magneetveld veranderen, dan wekken we stroom op. Dat klinkt wat abstract, maar ik kan een duidelijk voorbeeld geven. Kijk eens naar de dynamo op je fiets. Doordat je wiel draait, draait in de dynamo een magneetje in een spoel van koperdraad rond. Door dat draaien verandert het magneetveld in de spoel de hele tijd. Daardoor gaat er stroom lopen door de spoel, en brandt je lamp. Maar die fietslamp is een vrije recente uitvinding. We gaan eerst weer terug naar het midden van de negentiende eeuw. De Brit James Maxwell ontdekt dan het verband tussen elektriciteit en magnetisme. Hij vat dit verband samen in een paar formules. Deze formules nu helemaal uitleggen zou te ver voeren, maar één van zijn ontdekkingen is dat licht een vorm van elektromagnetische straling is. En het is onder andere dankzij die uitvinding dat Maxwell samen met Newton en Einstein, de top drie van grootste natuurkundigen aller tijden vormt. In de eeuwen daarna blijkt elektromagnetische straling ook een heel goed medium te zijn om informatie mee te verzenden. Denk bijvoorbeeld aan de antenne die vroeger op het dak stond. Die antenne kan elektromagnetische golven van een bepaalde frequentie opvangen en omzetten in beeld of geluid. Bij de radio gaat het ook zo, maar dan op een lage frequentie. En als we dan naar een nog lagere frequentie gaan, dan komen we bijvoorbeeld bij de straling die gebruikt wordt in de magnetron. Gaan we de andere kant op, in de richting van de hogere frequenties, dan komen we uit bij het zichtbare licht en uv-straling. Na de ontdekkingen van Maxwell zijn er geen nieuwe revoluties meer geweest op het gebied van elektromagnetisme. Maar er zijn wel heel veel nieuwe technische toepassingen ontwikkeld. Denk bijvoorbeeld aan mobiel internet en flatscreens. En ik denk dat dat nog maar het begin is. Elektromagnetisme kan ons nog veel meer technische snufjes brengen.
