Name: EenVandaag in de klas
Uploaded: 2025-09-05T08:59:00+02:00
Duration: 5 min 51 s
Description: Door klimaatverandering groeien sommige gewassen minder goed in Nederland. Daarom proberen boeren nu exotische gewassen te telen, zoals kiwi, rijst en bataat.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Een plantage vol met kiwi planten.

Je verwacht het niet zo snel,
maar deze staat gewoon in Nederland.

Door klimaatverandering wordt het
hier warmer en dat merken boeren ook.

Sommige traditionele gewassen
doen het minder goed,

dus wordt er gezocht naar alternatieven
zoals kiwi, rijst of zoete aardappel.

Exotische planten die verrassend
goed groeien op Nederlandse bodem.

Je ziet hier eigenlijk ook nog
de stokjes van de oude kiwi's,

dus hier hingen ze vorig jaar aan, dus
het is wel echt heel leuk om te zien.

Hier zie je dus echt al
de knoppen waar de kiwi's komen,

dus dit stukje
is nu dit jaar gegroeid.

Fruitteler Djuke Smit van der Maat
teelt appels en kersen,

maar ze is vooral trots
op haar kiwi bomen.

Hoeveel heb je er?
Honderden.

Paar honderd.
Als jonge boer gaat ze op studiereis

naar Nieuw-Zeeland,
het land van de Kiwi's.

Ze besluit ze zelf te gaan kweken,
als eerste in Nederland.

Het is vallen en opstaan,
maar nu bungelen er toch jaarlijks

een paar duizend kilo kiwi's aan
de bomen in Bunnik, vlakbij Utrecht.

We oogsten echt pas in november,
soms december.

Dat is heel laat.
Dat is ook meteen het risico.

Maar omdat het klimaat verandert,
kan het nu dus wel.

Het is warmer,
het is warmer, terwijl

het in de jaren tachtig is geprobeerd
in Nederland en toen kon het niet.

Djuke is niet de enige
met een exotische teelt.

Elders in het land experimenteren
universiteiten met een rijstveld,

zijn boeren bezig met druiven,
gember en thee.

Bij het akkerbouwbedrijf van Klaas
Schenk uit het Noord-Hollandse Anna
Paulowna hebben ze ook een nieuwkomer.

Ik heb hier
twee kistjes zoete aardappel bataat.

Dit is een subtropisch gewas eigenlijk.
Dus rondom de evenaar komt hij vandaan.

Samen met zijn zoon,
pionier, die op een stukje land

met deze tropische aardappel.
Het slaat aan in de buurt.

Jongens, die zetten ze heel veel weg
bij lokale groente- en fruitstandjes.

En dat loopt wel goed.
En sinds vorige week liggen ze ook

in de plaatselijke Jumbo of in
de supermarkt. En dat gaat eigenlijk.

Wonder boven wonder wel. Dus dat
is echt wel iets om trots op te zijn.

De akkerbouwer ziet het weer veranderen
en dat is onderwerp van gesprek thuis.

Dus we hebben vroeg in het voorjaar
al meer warmte

en droogte en in de zomer ook wat.

Ja, zelfs hier in de kuststreek.
Dagen boven de dertig graden.

In de tijd van mijn vader en mijn opa
was dat niet. Niet gewoon.

Het weer in Nederland
is grilliger geworden.

Extreme neerslag in de winter
en lange droge periodes in de zomer.

Gevolg lagere opbrengsten
in de landbouw.

Robert van Loo is planten onderzoeker
aan de Wageningen
Universiteit en Research.

Hij kijkt hoe gewassen aangepast kunnen
worden aan het veranderend klimaat,

zoals quinoa, een graansoort
afkomstig uit Zuid-Amerika.

En wat wij gedaan hebben.

We hebben kruisingen gemaakt met andere
quinoa s en uiteindelijk hebben we

een een niet bittere variant gemaakt
die aangepast is aan Noordwest-Europa.

En die wordt in Nederland
nu geteeld door tientallen boeren.

Je kunt dus
nu Nederlandse quinoa kopen.

Klaas Schenk is niet alleen bezig
met nieuwe gewassen.

De Hollandse pootaardappels
blijft voorlopig
de voornaamste bron van inkomsten,

maar door de droogte gaat dat
niet meer vanzelf.

Daarom heeft hij
een bewateringssysteem ontwikkeld.

Hij vangt alle regenwater op.

Wij hebben het systeem zo gemaakt
dat we als het water

niet meer in het perceel past,
dus als de de put eigenlijk vol zit.

Dan pompen we het naar de silo toe.

Deze is bij het erf en als de silo
dan vol zit dan pompen we het

naar dertig meter diep en dan maken
we onze eigen zoetwater bel.

En dan in het voorjaar,
in de zomer als het weer droog is,

kunnen we onze gewassen
er weer mee voeden. voelde.

Hij is al vier jaar bezig met de
ontwikkeling van een irrigatiesysteem

dat zo'n 40%
minder water nodig heeft.

Er is veel belangstelling.
Niet alleen van van collega boeren,

maar ook ik heb groepen ontvangen
uit Egypte en zo vandaan,

want die zitten ook
met hetzelfde probleem eigenlijk

dat er al minder zoet water komt.

Ook het kweken van exotische gewassen
zoals de kiwi in eigen land,

draagt bij aan het milieu.
Want het hoeft niet van ver te komen.

Willen mensen ze hebben
uit Nederland, Kiwi's uit Bunnik?

Ja, gelukkig wel ja.
Ja, dat is wel heel leuk.

We zitten in die markt
van directe verkoop,

dus dat is ook
waar we heel specifiek op richten.

Dus juist de mensen
hiernaartoe laten komen.

Landwinkel zit in verschillende
maaltijd pakketten. Ja, dat is mooi,

want omdat je hem zo laat plukt heb
ik dus juist die winter te pakken.

Waar normaal. Dus je hebt geen
aardbeien, je hebt geen frambozen.

Dus het is. Het is
een hele mooie aanvulling daarvoor.

Door het veranderend klimaat
ziet Robert van Loo kansen
voor de Nederlandse boeren.

Omdat het in de zuidelijke landen
te droog en te heet wordt.

Als boeren hier dat beter kunnen
telen dan op dit moment in Spanje.

Omdat in Spanje gewoon niet meer lukt,
dan is het goed dat we het hier telen.

Maar het is niet alleen maar goed,
want het betekent

ook dat productiegebied in Spanje
verloren gaan.

Waarschijnlijk omdat het gewoon
een soort Sahara kan gaan worden.

En dan gaan we gewoon landbouwgrond
verliezen en

dan moeten
we dezelfde wereldbevolking

of de groeiende wereldbevolking
voeden met minder hectares.

Dus dan moeten we heel hard
gaan trekken aan het verhogen
van de productie per hectare.

Zie hier een nieuwe teelt
de Pau Pau de indianen banaan.

Hij smaakt een beetje als een combi
en zo ziet het er ook uit

als een soort van gekke mango.
Een combi tussen banaan en mango.

Ik moet zeggen ja, lekker zoet.
Valt wel in de smaak.

Ecosystemen schoolplaat

Aan de hand van het gebied de Veluwe leer je hoe ecosystemen functioneren en welke verschillende ecosystemen er te vinden zijn. De Veluwe is één van de grootste natuurgebieden in Nederland. Verken de heide, het bos en de beek. Ontdek welke invloed dieren onderling op elkaar hebben door middel van voedselwebben. Leer wat het belang is van een dood dier voor de natuur en wat de terugkeer van de wolf betekent voor de Veluwe. 

Klik op de afbeelding om te beginnen.

Interactieve schoolplaat over de Veluwe

Ecosystemen

Exotische gewassen op Nederlandse bodem

LOGO'S OMROEPEN - BONT

LOGO OMROEPEN

AVROTROS

EenVandaag in de klas (AVROTROS) geeft meer context bij de actualiteit. Binnenland, buitenland, politiek, economie, veiligheid, gezondheid en cultuur.

Programmaheaders

Programmalogo's

EenVandaag in de klas

Naar de website van EenVandaag

Door klimaatverandering groeien sommige gewassen minder goed in Nederland. Daarom proberen boeren nu exotische gewassen te telen, zoals kiwi, rijst en bataat.

Dieren en planten

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

stampen in de plassen

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.