Name: De pest in Nederland
Uploaded: 2017-09-12T00:00:00+02:00
Duration: 3 min 29 s
Description: Vanaf de veertiende eeuw grijpt de pest om zich heen in Europa. Een kwart van de bevolking komt om. Ook in Nederland sterven er veel mensen aan de zwarte dood. Er worden pesthuizen gebouwd om de gezonde inwoners te beschermen tegen het onzichtbare dodelijke gevaar.

Klas 1/2/3

In de veertiende eeuw ontwikkelt er zich in het verre China een gruwelijke ziekte. Via handelsroutes verspreidt de ziekte die de pest wordt genoemd zich over Azië richting het midden Oosten. Uiteindelijk wordt via scheepvaarroutes ook Europa bereikt. Iedere havenstad wordt getroffen door de zwarte dood. Er sterven meer dan 25 miljoen mensen, een kwart van de totale bevolking. 
In Nederland komt in 1349 de pest aan land in Bergen op Zoom. Binnen de stadsmuren zijn pas in de jaren ‘90 van de vorige eeuw de sporen hiervan gevonden. 

De pest blijft nog eeuwenlang rondwaren. Ook in de Gouden eeuw breekt er een grote epidemie uit. In 1663 is Amsterdam aan de beurt. Mensen krijgen last van zwarte plekken op hun huid, hoge koorts, ondragelijke hoofdpijn en hallucinaties. Eenmaal besmet is het binnen een paar dagen met je gedaan. Tonnen met brandend pek en teer worden op straat gezet om de geur van lijken niet te hoeven ruiken. Niemand komt meer buiten.

Via de pestsloot worden de patiënten de stad uitgevoerd, om waarschijnlijk nooit meer terug te keren. Zo worden de gezonde inwoners beschermd tegen het onzichtbare dodelijke gevaar. 

Ook in Rotterdam ligt het pesthuis ver buiten de stad, in de weilanden aan de overkant van de Maas. En als de epidemie aan het eind van de 17e eeuw op z’n einde loopt, krijgen veel pesthuizen een nieuwe bestemming. Het pesthuis in Leiden bijvoorbeeld wordt achtereenvolgens militair hospitaal, gevangenis en rijksopvoedingsgesticht voor jongens. Nu is het natuurhistorisch museum Naturalis er gevestigd. Ernaast staat er een enorm ziekenhuis, waar nu 7000 mensen werken.

Klas 4/5/6

Wat is de hik? Waarom krijg je kramp? Ontdek alles over je lichaam in deze interactieve schoolplaat. Heb je ergens last van? Of vraag je je af waarom je lichaam werkt zoals-ie dat doet? Zoom in en dwaal door je lijf, van top tot teen.

Interactieve schoolplaat over het menselijk lichaam

Van top tot teen

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

1 op de 3 Nederlanders krijgt een keer in zijn leven kanker. Hoe ontstaat kanker, welke soorten zijn er en ga je er altijd aan dood? Klik op de afbeelding om het scrollverhaal te lezen. 

Scrollverhaal over een ziekte waar veel mensen mee te maken krijgen

Hoe ontstaat kanker?

Schurft is met een besmettelijke huidziekte, veroorzaakt door de schurftmijt. Schurft zorgt voor bultjes, schilfers en vooral heel veel jeuk. Hoe herken je schurft en wat kun je ertegen doen? Klik op de afbeelding om de story te bekijken.

Story over de besmettelijke huidziekte

Wat is schurft?

Veel meisjes denken dat pijn bij ongesteldheid hoort. Maar ernstige menstruatiepijn kan ook wijzen op endometriose. Naar schatting hebben een half miljoen Nederlanders endometriose. Toch hebben veel mensen er nog nooit van gehoord. Lees er alles over in de story.

Story over ernstige menstruatieklachten

Wat is endometriose?

De pest in Nederland

VPRO

Geen land ter wereld dat zo vaak is omgeploegd, heringericht en weer volgebouwd. Met foto’s van toen en nu en animaties laat Onzichtbaar Nederland de verandering van Nederland zien.

Onzichtbaar Nederland

Onzichtbaar Nederland in de klas

Vanaf de veertiende eeuw grijpt de pest om zich heen in Europa. Een kwart van de bevolking komt om. Ook in Nederland sterven er veel mensen aan de zwarte dood. Er worden pesthuizen gebouwd om de gezonde inwoners te beschermen tegen het onzichtbare dodelijke gevaar.

Steden en staten

Pesthuizen om de gezonde inwoners te beschermen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.