Name: De pest in Nederland
Uploaded: 2022-03-02T20:00:00+01:00
Duration: 3 min 50 s
Description: Rond 1347 bereikt een mysterieuze ziekte ons land: de pest. Slachtoffers zitten onder de zwarte bulten en overlijden binnen een paar dagen. Een rampzalige pandemie.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Dankzij haar bevoorrechte positie werd de katholieke kerk steeds rijker en machtiger. Maar alle rijkdom en macht bood geen bescherming tegen een gevaar dat in de Middeleeuwen iedereen bedreigde. De Zwarte Dood werd het later genoemd. Een vreselijke ziekte die steeds weer terugkeerde en Europa vier eeuwen lang heeft geteisterd. De pest. Als je besmet raakt, krijg je zwellingen onder je oksels en in je liezen tot je hele lichaam is overdekt met zwarte vlekken. Je vergaat daarbij van de pijn, krijgt hoge koorts en hoest bloed op. Hooguit drie tot vijf dagen na de eerste symptomen ben je er geweest. De allerbekendste is wat men nu dus de Zwarte Dood noemen en die komt in Europa rond 1347 aan land via mediterrane handelssteden. En die verspreidt zich razendsnel over heel Europa en wordt veroorzaakt door een bacterie en niet door een virus. Tussen de 40 en de 60 procent van de hele bevolking sterft aan deze ziekte. Arm en rijk, jong en oud, gelovig of niet. Iedereen wordt het slachtoffer. Koopmannen kunnen zich niet redden met hun geld, priesters niet met hun gebed. Bij iedere uitbraak raakten mensen in paniek. Burgemeesters, raadsleden, ja zelfs artsen sloegen op de vlucht. Maar zo zorgden ze ervoor dat de epidemie zich nog verder kon uitbreiden. Steden probeerden zichzelf te beschermen door reizigers te weren en de poort op slot te doen. Markten en andere evenementen werden verboden en de zieke zelf? Die werden meteen weggestopt in een pesthuis. Zoals deze hier in Zwolle. Het liefst zo ver mogelijk buiten de stadsmuren. Dat is dus vooral ook voor armere mensen die er dan heen moeten. En het is niet een ziekenhuis met een intensive care. Het is inderdaad bijna eerder om te voorkomen dat anderen besmet raken, al zullen mensen daar ook zeker wel zorg hebben gekregen. In de Middeleeuwen was het de gewoonte om mensen in de kerk te begraven, maar het aantal slachtoffers was zo groot dat er in de kerken niet genoeg ruimte was om iedereen fatsoenlijk te begraven. Kisten bevatten soms twee of zelfs drie personen en moesten worden gestapeld. Vaak was de stank tijdens kerkdiensten niet te harden. Alleen al in Europa stierven er 20 tot 30 miljoen mensen aan de Zwarte Dood. Een derde van de hele bevolking. Dat is nog altijd de grootste ramp die Europa ooit heeft getroffen.

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

Elke dag is je afweer hard aan het werk om je lichaam te beschermen tegen ziekteverwekkers, zoals bacteriën en virussen. Hoe werkt je immuunsysteem? Klik op de afbeelding om er meer over te lezen.

Story over hoe je lichaam zich verdedigt

Hoe werkt je immuunsysteem?

Tijdens warme zomers worden veel waterplassen geteisterd door blauwalg. Deze bacterie vervuilt het water waardoor zwemmen niet meer veilig is. Hoe kun je zien of er blauwalg aanwezig is in je favoriete zwemplas?

Story over bacteriën die het water vervuilen

Hoe herken je blauwalg?

Zweet

Ons lichaam zweet om af te koelen. Het meeste zweet stinkt niet, maar onder je oksels kan het behoorlijk gaan stinken. Wat hebben bacterieën daarmee te maken en waarom stinken pubers zo erg? Klik op de afbeelding om de story te lezen op NPO Kennis.

Story over vervelende lichaamsgeurtjes

Waarom stinkt zweet?

De geschiedenis van Nederland in 10 afleveringen, vanaf het moment dat de eerste bewoners zich er vestigden tot nu. Inclusief lesbrief en interactieve tijdlijn.

Programmaheaders

Programmalogo's

Het verhaal van Nederland in de klas

Naar de website bij Het verhaal van Nederland

Hoe is Nederland geworden zoals het nu is? Onze geschiedenis heeft nog steeds invloed op hoe wij leven en wat we belangrijk vinden. Deze tijdlijn neemt je mee door de tien tijdvakken, van de jagers en boeren uit de prehistorie tot de bevrijders en bezetters uit de Tweede Wereldoorlog.

Tijdlijn over de geschiedenis van ons land

Het verhaal van Nederland

De pest in Nederland

Rond 1347 bereikt een mysterieuze ziekte ons land: de pest. Slachtoffers zitten onder de zwarte bulten en overlijden binnen een paar dagen. Een rampzalige pandemie.

Steden en staten

Een mysterieuze ziekte die miljoenen slachtoffers maakt

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Herfstbladeren

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.