Name: De afsluitdijk, te zien vanuit de ruimte
Uploaded: 2014-03-24T23:00:00+01:00
Duration: 2 min 6 s
Description: Dankzij de afsluitdijk kunnen we snel van Noord-Holland naar Friesland èn is de Nederlandse kust minder kwetsbaar voor hoog water.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Vanuit de ruimte zijn er maar weinig bouwwerken zichtbaar. André Kuipers zag de piramides van Gizeh, De Chinese muur en de Afsluitdijk toen hij langs de aarde vloog in de sojoez raket. De Afsluitdijk is het voorbeeld van de maakbaarheid van Nederland. Door de Afsluitdijk werd de kwetsbare kust van Nederland verkort van 300 km naar 32. Zo bedacht Cornelis Lely. De kust van de Zuiderzee was altijd doelwit van storm en overstroming. In 1916 begaven de dijken bij waterland het op meerdere plaatsen niet bestand tegen wind en zee. De plannen om de Zuiderzee af te dammen kwamen daarmee letterlijk in een stroomversnelling. Het eerste deel van Lely's plan was al uitgevoerd, de proefpolder Andijk en de Wieringenmeer waren al drooggemalen. Tussen Noord-Holland en Friesland groeide de dijk naar elkaar toe. De minister van oorlog hield het bouwen van de Afsluitdijk nog wel even tegen, omdat men bang was dat de vijand uit het oosten zo wel heel gemakkelijk het westen van Nederland kon binnenvallen. Het westen was juist zo goed verdedigd door de Hollandse waterlinie. Een voorwaarde was dat aan de Friese kant bunkers gebouwd werden tegen mogelijke invallen. Een bijkomend voordeel is dat de Afsluitdijk een mooie verkeersverbinding is geworden naar Friesland en Groningen. In het begin reden er nog maar 6 auto's per uur over de eenbaansweg. Vorig jaar was het het eerste wegdeel waar 130 km/u gereden mocht worden. Door klimaatveranderingen stijgt de zeespiegel. Het wordt steeds lastiger om overtollig water van het IJsselmeer te lozen op hogere waterstanden aan de Waddenzee kant. De Afsluitdijk gaat de komende jaren na 80 jaar weer flink op de schop.

De negentiende eeuw wordt ook wel de ijzeren eeuw genoemd. Er worden bruggen gebouwd en industrieën opgezet. Een eeuw die de basis legt voor het moderne Nederland. Presentatie: Hans Goedkoop. 

Programmaheaders

De IJzeren Eeuw in de klas

NPO Geschiedenis

In de 19e eeuw begint in Nederland de industriële revolutie, ook wel bekend als de ijzeren eeuw. In deze tijdlijn word je meegenomen in belangrijke momenten voor de ijzeren eeuw.

Tijdlijn over de 19e eeuw

De industriele revolutie in Nederland

In 1672 wordt het jonge Nederland van drie kanten ongenadig aangevallen door machtige vijanden. In vijf afleveringen gaan we terug naar het Rampjaar: hoe kon het zo uit de hand lopen?

Programmalogo's

Het Rampjaar 1672 in de klas

1672 is een bewogen jaar voor de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Na de Tachtigjarige Oorlog met Spanje worden de Nederlanden nu aangevallen door Frankrijk, Engeland en Duitse bisdommen. Wat ging er vooraf aan het rampjaar 1672? En hoe kwamen de Nederlanden uit de strijd?  

Tijdlijn over het jaar 1672 in de Republiek

Het Rampjaar

Groep 6/7/8

In de 17e eeuw beleeft de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden gouden tijden. Daarna komt er steeds meer kritiek op het systeem van stadhouders. Tegenstanders van de stadhouders noemen zichzelf de ‘patriotten’, wat ‘landgenoten’ betekent. In 1787 proberen ze de macht over te nemen, wat mislukt. Totdat ze hulp krijgen van Frankrijk en de stadhouder voorgoed wordt verjaagd.

Quiz over machtsstrijd in de Republiek

Wat weet jij over de patriotten?

tijdlijn slavernij

In de 17e eeuw koloniseren Nederland en andere Europese landen gebieden over de hele wereld. In het oosten valt Indonesië onder het Nederlandse bewind. In het westen zijn we de baas in Suriname en de Caribische eilanden. Ook veroveren de Nederlanders de belangrijke handelspost Fort Elmina in West-Afrika. Vanuit daar worden tot slaaf gemaakten naar de plantages in Noord- en Zuid-Amerika verscheept. In deze tijdlijn zullen we het vooral hebben over de koloniën in het westen. Naar schatting verhandelde Nederland zo'n 600.000 tot slaaf gemaakten, zo'n 5% van het aantal tot slaaf gemaakten dat door Europa naar Noord- en Zuid-Amerika werd verscheept.

Op 1 juli 1863 wordt de slavernij voor Nederlandse koloniën afgeschaft, maar de tot slaaf gemaakten moeten nog wel 10 jaar doorwerken voor hun voormalige eigenaren. Op 1 juli 1873 zijn de tot slaaf gemaakten pas echt vrij. Dat wordt nog jaarlijks op 1 juli herdacht tijdens Keti Koti. De slavernij van toen heeft nog steeds blijvende effecten op onze huidige samenleving.

In deze tijdlijn nemen we je mee door de geschiedenis van de slavernij en kijken we ook naar het heden.

Nederland verhandelde zo'n 600.000 tot slaaf gemaakten

De gevolgen van de trans-Atlantische slavenhandel

De afsluitdijk, te zien vanuit de ruimte

Video's die een vraag opwerpen of op een andere manier tot nadenken stemmen.

Wisebits header

Wisebits

Dankzij de afsluitdijk kunnen we snel van Noord-Holland naar Friesland èn is de Nederlandse kust minder kwetsbaar voor hoog water.

Techniek

Wisebit van Rikkert Nusselder

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.