Name: Bergen van de toekomst
Uploaded: 2021-06-30T14:00:00+02:00
Duration: 2 min 1 s
Description: Hoe het landschap om ons heen is gevormd kunnen we zien aan bergen en heuvels, maar geologen bieden ons nu ook een blik in de verre toekomst. Zo ontstaat er een nieuw gebergte in Zuid-Azië dat hoger zal worden dan de Himalaya. Dit Somalaya-gebergte zal zich in de komende 200 miljoen jaar gaan vormen.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Bewegingen van aardplaten in het verleden hebben de huidige gebergtes gevormd. Geologen van de Universiteit Utrecht bieden ons nu een blik in de verre toekomst.  Dit is de Somalaya, het grootste gebergte dat je nooit zal zien. Want de Somalaya gaat in de komende 200 miljoen jaar pas vormen.

Laten we eerst teruggaan in de tijd. De aarde zoals we die vandaag de dag kennen, zag er in het geologische verleden heel anders uit. Miljoenen jaren geleden viel het supercontinent Pangea uiteen in verschillende tektonische aardplaten. Deze platen begonnen langs plaatgrenzen te bewegen. 

Langs ‘subductiezones’ schuift de ene aardplaat onder de andere. De bovenste plaat wordt daardoor langzaam samengedrukt en de korst van de onderste plaat wordt afgeschraapt. Hierdoor ontstaan bergketens, zoals de Alpen en de Himalaya.

Het is een proces zonder einde. Met behulp van gegevens van de huidige gebergtegordels hebben de Utrechtse geologen nu via enkele ‘regels’ voorspeld hoe het subductieproces de oceanen en continenten tot gebergtes vervormt. Ze hebben deze regels toegepast op een model van toekomstige continentale beweging om te voorspellen hoe de huidige geografie zal veranderen in gebergtegordels in een verre toekomst. 

Zo gaat Somalië zich losmaken van Afrika en zal door de botsing met India het nieuwe Somalaya gebergte ontstaan. Met de regels voor gebergtevorming, kunnen we de opbouw van de huidige aardkorst beter begrijpen. Dit is bijvoorbeeld belangrijk in de zoektocht naar grondstoffen.


Het rommelt diep onder onze voeten! Iedere dag komt er wel ergens op de wereld een aardbeving voor. Als een aardbeving op de zeebodem plaatsvindt, kunnen tsunami's, reuzegolven, de kust overspoelen. En dan zijn er nog de vulkanen, vurige bergen, die met een hoop kabaal kunnen uitbarsten. Hoe ontstaan deze indrukwekkende en gevaarlijke natuurverschijnselen en waar vinden ze plaats?

Overzichtsillustratie aardbevingen en vulkanen

Het rommelt diep onder onze voeten! Iedere dag komt er wel ergens op de wereld een aardbeving voor. Als een aardbeving op de zeebodem plaatsvindt kunnen tsunami's, reuzegolven, de kust overspoelen. En dan zijn er nog de  vulkanen, vurige bergen, die met een hoop kabaal kunnen uitbarsten. Hoe ontstaan deze indrukwekkende en gevaarlijke natuurverschijnselen en waar vinden ze plaats?

Hoe ontstaan aardbevingen, vulkanen en tsunami's?

Aardbevingen en vulkanen

Deze interactieve schoolplaat brengt de evolutie van de aarde en al zijn organismen in beeld. Van de oerknal 14 miljard jaar geleden tot de ontwikkeling van dinosauriërs en zoogdieren tot aan nu: het tijdperk van de mens.

In de schoolplaat is veel te ontdekken: het eerste leven op aarde, de invloed van natuurlijke selectie en mutaties op evolutie, de bevolking van de aarde voordat wij bestonden én alle stappen die leidden tot de mens. 

Ervaar de evolutie door zelf te scrollen en video's aan te klikken of door een van de twee tours te doen en je te laten rondleiden. Bij deze schoolplaat hoort een lesbrief met o.a. gebruikstips, leerdoelen, kernbegrippen en verdieping.

Schoolplaat over evolutie, ordening en geologische tijdschaal

Evolutie

Je merkt er misschien niets van, maar elke dag vinden er wereldwijd duizenden aardbevingen plaats. De ene aardbeving is heftiger dan de andere. Klik op de afbeelding om te lezen hoe aardbevingen ontstaan.

Scrollverhaal over bewegende aardplaten

Wat is een aardbeving?

De aarde is geen grote versteende planeet. In de aardkern is het heel erg heet en de aardkorst drijft op magma in de langzaam stromende aardmantel. De aardkorst is wel hard, maar bestaat uit platen die voortdurend in beweging zijn en naar elkaar toe drijven (convergentie) of van elkaar af drijven (divergentie). Bij de breuken tussen de aardplaten komen vaak aardbevingen voor en vind je vulkanen. Bekijk deze interactieve schoolplaat over de opbouw van de aarde. Zoom in en bekijk de verschillende video's!

Interactieve schoolplaat over aardlagen

Opbouw van de aarde

Bergen van de toekomst

Hoe het landschap om ons heen is gevormd kunnen we zien aan bergen en heuvels, maar geologen bieden ons nu ook een blik in de verre toekomst. Zo ontstaat er een nieuw gebergte in Zuid-Azië dat hoger zal worden dan de Himalaya. Dit Somalaya-gebergte zal zich in de komende 200 miljoen jaar gaan vormen.

Aarde, zon en maan

Hoe bewegingen van de aardplaten het landschap vormen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

Strooigoed en pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.