Het strengste asielbeleid ooit. Het aantal moet naar beneden. Die grote aantallen. En daarom gaan de universiteiten proberen de instroom te beperken. We hebben hier arbeidsmigratie waar niks aan gedaan is. Als je dat niet wilt aanpakken, dan heb je hier een giga woningprobleem. Het moet zo fors mogelijk omlaag. Arbeidsmigranten, buitenlandse studenten, vluchtelingen "Grenzen dicht" en "instroom beperken!" Dat is wat er wordt gezegd. En we kunnen wel doen alsof Nederland vroeger altijd iedereen met open armen ontving, maar ook begin vorige eeuw traden we al op tegen vreemdelingen. Vroeg in de 20e eeuw was Nederland een nog vrijwel helemaal wit land. Dat veranderde vlak voor de eerste wereldoorlog, toen er gestaakt werd in de havens en Chinese arbeiders de lege plaatsen wel wilden innemen. Dit is het begin geweest zeg maar van van Katendrecht als Chinatown. Daar was eigenlijk niets. Dus het was heel erg afgelegen en heel erg geïsoleerd. Ja, een plek voor die Chinezen. Ze konden ze hier kwijt. Het werd op een gegeven moment een klein Chinees dorp. Al die winkelpandjes die je hier ziet, die waren bijna grotendeels bezet door Chinezen. Dus er zaten 'boarding houses', er was bedrijvigheid, restaurantjes, een Chinese apotheek. Mijn grootvader is hier op Katendrecht aangekomen en meteen gaan werken. Hij heeft voor een vrouw gewerkt, Marie Scheurwater. Die had een zeemanshotel en daar is hij in de keuken gaan werken. Ja, uiteindelijk heeft hij mijn grootmoeder ontmoet. Communiceren was niet zo heel makkelijk. En ik vroeg ook wel eens van: 'Oma, joh hadden jullie nou nooit ruzie?' Zei ze: 'We konden elkaar niet eens verstaan, dus ruzie maken konden we nooit'. Ik heb nog aan Nederlandse vrouwen kunnen vragen waarom zij voor een Chinese man hebben gekozen. En ze zeiden allemaal: 'Ze waren zo netjes, ze waren zo beleefd, zo beschaafd'. En ze wasten zich. Da was al belangrijk. Ze kleedden zich heel goed. En die meisjes die kwamen vaak van wat lagere milieus. Dus die hadden dan, als ze geen Chinees kozen, hadden ze de keus uit ruw zeemansvolk Nederlands zeemansvolk. Ja, en die hadden lang niet al die fijne eigenschappen die die Chinezen wel bezaten. Vanaf de jaren '30 komt er nog een opvallende groep naar Nederland: Surinaamse Jazz muzikanten. Thorbeckeplein 16 en 18. Het oude zogenaamde 'Negro Palace' waar veel van die Jazzmuzikanten optraden. En waar een soort sfeer werd gecreëerd alsof je eventjes in Harlem bent of in één van de zwarte wijken van Noord-Amerika. Daar was die Jazz-scene heel erg in trek. En dat wilden we hier kopiëren, in Amsterdam en in Rotterdam in de grote steden. Er leefde een soort exotisch spannend idee over die mensen en die cultuur en dus worden er Surinaamse migranten ingezet in zulke plekken om die rollen te vervullen. Wat toen heel erg populair was, er gingen echt heel veel mensen op af. De donkere mens als exotische bezienswaardigheid. Niet alleen in de muziek, maar ook in de reclame, de handel en zelfs in kinderboeken. Felix de Rooy verzamelt al meer dan 30 jaar lang objecten, waarop zwarte mensen centraal staan. Nou, dit is een onderdeel van de collectie 'negrophilia', de liefde voor zwarte mensen. Een beetje cynisch omdat het ook heel veel te maken heeft met de negrophobia, de angst voor zwarte mensen. Om te laten zien hoe divers dat is: dit komt dan uit Japan zeep 'Need, need, need.' Dus kan je ‘het negertje’ ook weer wit wassen, want ‘het negertje’ heeft de zeep nodig natuurlijk. Hier hebben we de afdeling kinderboeken en dat is heel interessant, want een kindergeest is snel vergiftigd. Het zwarte kind werd gezien als niet geciviliseerd. Redelijk dom, heel soms slim maar eigenlijk op één niveau met de dieren. Die komen met de aapjes en met de girafjes en alles. Daarmee hadden ze toch een soort natuurlijk 'quote-unquote' contact. Nou, ik weet nog in Purmerend. Er waren twee zwarte jongens. Toen kwam ik een buurvrouw tegen. Helemaal in paniek. Ik zei: Wat is er aan de hand?' 'Ja, je kent hier aanstonds niet meer leven! Vol met negers!' Ik zeg: 'Mens, die komen gewoon uit onze kolonie uit West-Indië. Had je nog nooit een neger gezien?’ Er werd heel veel gescholden natuurlijk en: 'Ga naar je eigen land!' Steeds meer blijkt dat de verschijning van de Surinamers in ons land twee kanten heeft. Ze zijn exotisch, maar dus ook vreemd wat moet dat hier? De Amsterdamse hoofdcommissaris van politie Versteeg zint het allmaal maar niks. Hij gaat in 1936 persoonlijk op onderzoek uit in de 'Negercabarets' en brengt een rapport uit. 'Alleen de muziek al. Het optreden verplaatst de bezoeker in Artis. In dat dierenparadijs kan men de fratsen van de apen nog waarderen, in de ‘Negro KitKat Club’ echter is het optreden dezer mensapen walgelijk om aan te zien'. Voor de hoofdcommissaris was volkomen duidelijk: hier moet worden opgetreden! In maart 1938 vindt in Oostenrijk de 'Anschluss' plaats. De annexatie van Oostenrijk door Nazi-Duitsland. Als gevolg slaan veel Joodse inwoners op de vlucht naar Nederland. Mijn vader was als getuige van de de intreden van Hitler op de heldenplaats in Wenen na de Anschluss, een paar dagen eerder. Vanaf dat moment werd alles veel grimmiger en voelde hij de angst en zag hij ook wel dat het verkeerd ging. Die vader heet Dan Kampelmacher. Een jonge Joodse gymnasiast uit Wenen. Hij ziet de leefomstandigheden van Joden in zijn land verslechteren en neemt een hard besluit. 1 december 1938: van de ene seconde op de andere staat mijn besluit vast. Niet wachten! Ik bel mijn vriend Fredel op om te vragen of hij meegaat. Hij aarzelt geen seconde. Ik vertrek vandaag nog. Dan in '38 krijg je de 'Kristallnacht',een uitbraak van woest antisemitisme in Duitsland gesanctioneerd door de Duitse overheid. Ja, en dan krijg je een nieuwe vluchtelingenmigratie naar Nederland. Van Joden die proberen om uit Duitsland weg te komen. En wat doet de Nederlandse overheid dan? Ze zijn bang dat meeste mensen ten laste van de staatskas zullen komen dus dat het de armoede zal versterken. Nederland is herstellend van de economische crisis. Er zijn nog steeds vreselijk veel werkelozen. Er komen meer restricties op migratie van Joodse vluchtelingen uit Duitsland. De grens gaat eigenlijk dicht voor Joden. De grens gaat dicht voor Joden, heel specifiek voor Joden. Nederland kijkt naar paspoorten in de trein, waar dus een 'J' in gestempeld is. Wie is er hier Joods? En halen die bij Zevenaar uit de trein. De grens overgaan kon in '38 niet meer legaal. Dat moest illegaal gebeuren. 2 december 1938: 'Hijgend gaan wij door struikgewas, modderpoelen en over greppels. Na een dik uur staan wij voor een heel dicht dennenbos. Met handen en voeten vechten wij ons erdoorheen als door een menigte vijanden. Eindelijk wordt de bebossing iets dunner en ongeveer 20 meter verder staat een onverlicht huis. Dit moet de grens zijn, fluister ik Fredel in het oor. Toen was er even blijdschap totdat hij in de in de armen liep van twee veldwachters die hem en zijn vriend meenamen naar het politiebureau en hem insloten en niet vertelden wat er ging gebeuren. Maar hij kwam van een koude kermis thuis. Hij voelde zich een gevangene en hij voelde zich ook totaal niet welkom, in tegendeel!
