Name: Andere Tijden in de klas
Uploaded: 2024-01-22T11:15:00+01:00
Duration: 8 min 39 s
Description: Eind jaren 70 wordt Amsterdam geteisterd door een epidemie. Onze hoofdstad is een afzetmarkt voor een nieuwe drug geworden: heroïne. Het straatbeeld verandert, er ontstaat overlast van rondhangende junks, dealers en diefstallen.

Klas 4/5/6

Hoe raken in een paar jaar tijd 10.000 man verslaafd aan heroïne? In één stad, ons eigen Amsterdam, de jaren '70. We nemen u mee naar de vernietigende drugsepidemie van toen. De epidemie van de jaren '70 kent een lange voorgeschiedenis. Vóór heroïne is er een andere harddrug. Eentje waar niemand zo de ernst van inziet. Het is begonnen met opium. Bij de Chinese bevolking. In Amsterdam... in de buurt van de restaurants, de Binnen Bantammerstraat... daar had je nogal wat mensen die opium schoven. En dat was eigenlijk de eerste opium, in de jaren '50 denk ik dat het begonnen is. Het is goedkoop en de werking is wat milder dan die van heroïne. De Binnen Bantammerstraat was eigenlijk een soort hele kleine Chineese gemeenschap. En eigenlijk werd dat toch min of meer gedoogd dat daar hele oude Chinezen... op een rij lagen met zo'n opiumpijp... en die zat er dan te lurken. En ik zie dat beeld ook nog wel. -U bent daar binnen geweest? Ik ben daar binnen geweest, ja. en dat werd eigenlijk in die tijd werd dat niet aangepakt. Dit is zo'n opiumkit, waar een vreemde natuurlijk nooit wordt toegelaten. Nederlandse wetten gelden niet in dit kleine stukje China. Je kon daar niet bij een gelegenheid aankloppen en naar binnen lopen... maar wat je deed was: je ging naar de Bantammer... je trok er een uur, want zolang duurde hert vaak, voor uit... je wachtte totdat de een of andere man bereid was naar buiten te komen... en jou een plak of een paar plakken opium te verkopen. In 1972 waren er een reeks invallen... in gelegenheden in de Bantammerstraat... met als gevolg dat de verkoop van opium stokte. En de mensen die dat dagelijks nodig hadden... onder kwamen te zitten. In dat ontstane gat doken mensen die heroïne importeerden... en via die Bantammerstraat wisten af te zetten. De nieuwe handelaren komen rechtstreeks uit het verre Oosten. Jarenlang hebben ze Amerikaanse soldaten in Vietnam voorzien van drugs. Vooral heroïne, al dan niet gemengd met marijuana... blijkt het ideale middel om de angst en pijn van een oorlog te onderdrukken. Maar aan die rijke Amerikaanse markt komt begin jaren '70 een einde. Door het einde van de Vietnamoorlog, waar veel Amerikaanse soldaten verslaafd waren... keken kennelijk Chinese gangs, maffiagroepen, de zogenaamde triades... naar een nieuwe afzetmarkt en richten hun ogen op Amsterdam. Hoe kwam dat? Ja, misschien doordat daar een opiumkit was, doordat daar een kleine Chinese gemeenschap zat. Niet alleen de oude opiumspuiters raken in 1972 in de ban van heroïne. Ook een deel van de duizenden jongeren die zich elke zomer in het Vondelpark verzamelen... begint te experimenteren met de splinternieuwe wonderdrug. Aanbod en vraag ontmoeten elkaar in Amsterdam. Ik heb in het Vondelpark gewerkt, had een informatiekeet onder de Vondelparkbrug... en het trof mij dat daar zich Amerikanen ophielden die daar met wit poeder en lepeltjes in de weer waren... en dan spuitjes maakten. Dat waren Vietnamveteranen. Nou ja, ik wist wel dat het heroïne was. Maar het beeld van drugs in die jaren was eigenlijk onschuldig, voorbijgaand. Nou ja, dat zal dan wel ofzo. En het heeft verder geen impact. En het gaat over. Die heroïne die uitgezaaid is kon je terugvinden in alle oude hippiesteden. Amsterdam is daar een voorbeeld van, maar ook Kopenhagen, ook Stockholm, ook Vancouver. Het verschil met onze situatie is dat door de Surinaamse migratie... dat je hier een heel groot aantal heel slecht gehuisveste Surinamers had... waarvan met name de jongere mannen afdreven naar de rosse buurt... naar de meisjes kijken, kijken of je kan hosselen. Je komt een toerist tegen, die wil wat hash kopen. Dat regel je, al dan niet in de vorm van paardenstront... En verdomd er zijn ook een aantal mensen die wel heroïne willen hebben. Nou dat kan je ook verkopen! Je had toen de meest sterke, dat is de witte heroïne. Die is toen op de markt gekomen. Dat werd dus in feite gedistribueerd door de Chinezen aan de Surinamers, enkele Nederlands ook... maar het was merendeels de Surinamers... omdat die hier ook, zeg maar, huishielden op de Zeedijk. En die mensen die zijn het zelf gaan gebruiken, die zijn eraan verslaafd geraakt... zonder dat ze door hadden dat ze verslaafd werden. Want zij spoten immers niet ze rookten het alleen... in tegenstelling tot die gekke Hollanders die spoten die maakten hun lijf kapot... zij niet, zij waren trots, ze waren fysiek gezond en zuinig op hun lijf, zeg maar. Het was niet altijd even duidelijk wie daar goede heroïne verkocht. Er drongen zich allerlei mensen aan je op met minder eh goede heroïne of gewoon eh namaakhandel. En het kwam er vrij agressief en link toegaan. En toch ging je, omdat dat de enige plaatsen waren waar je het kon kopen. Als je pech had, kon je je geld kwijtraken doordat iemand je gewoon bedreigde... en het afpakte en dan hoefde je niet op veel steun van de andere aanwezigen te rekenen. Toen ik in 1975 aan de Warmoesstraat kwam als chef recherche... heb ik de eerste maand daar met verbazing rondgekeken. Met verbazing! Nou, het was het was een gigantische puinbak! En weet maar dat wij dag in, dag uit... tientallen verslaafden aan het bureau Warmoestraat hadden, in de cellen 's nachts... schreeuwende verslaafden die aan het afkikken waren. Je weet niet half wat een drama dat was. In de gevangenis heb ik voor het eerst heroïne gebruikt. Maar het werd steeds heftiger en heftiger... dat je, zeg maar, meer en meer ging gebruiken en minder deed aan verkoop... dus ik heb gezien dat ik van dealer gebruiker werd. En daar had ik zo gezegd geen controle over, omdat omdat je steeds dieper en dieper geraakte in de verslaving. Eind jaren '70 is het zo dat je in heel Europa het beeld hebt van: heb je iets met heroïne, dan moet je naar Amsterdam gaan... want daar is heroïne goed, het is goedkoop en je wordt niet lastig gevallen, zeg maar. Dus dat betekent dat je in 1970 dus nul heroïneverslaafden had... en in 1980 had je er 10.000. Dit is een ware volksziekte geweest. Die keer dat het bij mij bijna misliep, dat het heel kritiek was... had ik het geluk iemand of een aantal mensen in mijn buurt te hebben die bijtijds ingrepen. -Heel kritiek? Ja, dat zij eh ontdekten dat ik bezig was te bezwijken... aan een overdosis. Op die manier ben ik een paar keer net op tijd in het ziekenhuis beland. Het beeld van de heroïne was toch altijd: "Daar ga je echt kapot aan"... en in het uitgaansleven in de jaren '80 kwam toen de flow van cocaïne, de nieuwe drugs. Totale verandering, ook voor de stad. Daarmee zakte toch de heroïne weg, omdat het aantal versaafden... heroïne werd not done. Raakte uit. Ja, dat zijn wonderlijke dingen, die dan ontstaan. Waarom dan? Dat is dan toch een cultuur. Het is een soort norm, die men met heroïnegebruik op heeft gedaan.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog vinden in Amsterdam vreselijke razzia's plaats onder de Joodse bevolking. Leo Blokhuis neemt je in 360° mee naar de exacte plek waar de opgepakte mannen zijn verzameld. Hij vertelt over de Holocaust, een van de grootste schendingen van vrijheid in onze geschiedenis. Bekijk op bijzondere wijze de aangrijpende foto's van toen op precies dezelfde plek als waar ze gemaakt zijn. Vergeet niet rond te bewegen met je muis of telefoon!

Amsterdamse razzia WOII in 360°

Achter de Dijken in de klas

Amsterdam quiz

Amsterdam begint in de Middeleeuwen als een kleine nederzetting en groeit in de zeventiende eeuw uit tot een rijke havenstad. Hoe heeft onze hoofdstad zich door de eeuwen heen ontwikkeld? Test je kennis van de geschiedenis van Amsterdam in deze quiz. Klik op de afbeelding om de quiz te starten.

Quiz over de geschiedenis van onze hoofdstad

Wat weet jij van Amsterdam?

Maarten en Trui Welkom in Amsterdam

Amsterdam is een bruisende stad met een lange geschiedenis. Weet jij alles van onze hoofdstad? Klik op de afbeelding om de quiz te starten! 

Quiz over onze hoofdstad door de eeuwen heen

Wat weet jij over 750 jaar Amsterdam?

Andere Tijden in de klas

Logo NTR zwart

Logo NTR wit

Oorlogen, bewegingen en opstanden. Belangrijke gebeurtenissen uit de hedendaagse geschiedenis bewerkt uit Andere Tijden (NTR), speciaal voor gebruik in de klas.

Programmaheaders

Programmalogo's

Andere Tijden

Eind jaren 70 wordt Amsterdam geteisterd door een epidemie. Onze hoofdstad is een afzetmarkt voor een nieuwe drug geworden: heroïne. Het straatbeeld verandert, er ontstaat overlast van rondhangende junks, dealers en diefstallen.

Televisie en computer

De heroïne-epidemie van de jaren 70

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

Strooigoed en pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.