Vliegtuigen boren zich doelbewust in torens van het World Trade Center. Beide gebouwen na zware explosies ingestort. Een golf van vernietiging met mogelijk duizenden doden of misschien nog meer. Zwaarbewapende militairen en tanks vanmorgen op straat bij de Botlektunnel in Rotterdam. Beelden die de meeste Nederlanders nog nooit op straat hebben gezien. 11 september 2001.De aanslagen op het World Trade Center in New York zijn alweer meer dan 20 jaar geleden. Amerika in brand, de wereld in shock. Ook hier was er een concrete dreiging. Tunnels gingen op slot en militairen liepen op straat. Hoe kwam het zover? Ik zette gewoontegetrouw de televisie even aan om te kijken of er wat op teletext was en ik viel min of meer in de eerste aanslag. Ik kom binnen en mijn onvolprezen secretaresse op Buitenlandse Zaken zei: 'Moet je nu eens kijken'. En zo heb ik de tweede inslag, de inslag in de tweede toren gezien. Ik was bij de huisarts. Ik was gewoon om elk jaar een keer een check te doen en dat was die middag. Ik werd gebeld door de dienst die gezien hadden dat het eerste vliegtuig eh die grote toren doorboord had en ze belden mij en gaven me haast een live-verslag toen het tweede vliegtuig de tweede toren ramde. Het was natuurlijk een vreselijk, vreselijk gezicht die twee torens die zag die inslag en vervolgens krijg je dan het neerzeigen van die twee torens. Dat was ijzingwekkend. Ik bleef in het Torentje. Ik heb ook vrij snel daarna met de koningin contact gehad. Ook niet onmiddellijk, maar je moet toch even iets natuurlijk van meer duidelijkheid hebben over wat er gebeurd was. Nou, we weten allemaal dat in de loop van die middag de gebeurtenissen snel op elkaar volgden. Toen Pittsburgh gehad en Pentagon dus je valt als het ware van de ene graad van ontzetting in de andere. En de allesoverheersende vraag die zich in je hoofd van je meester maakt is: Wat volgt hier nog meer? Wat is hier in hemelsnaam aan de hand? Mijn eerste zorg op die dag en prioriteit was ook: hoe zit het met de Nederlanders in New York en meer in het bijzonder Nederlanders in die torens. Uiteraard zijn wij op Buitenlandse Zaken ook bezig om er achter te komen hoe de toestand is van de Nederlanders. Er bevindt zich in ieder geval één Nederlands bedrijf in dat World Trade Center. Maar er zijn ook andere Nederlanders in New York en daar zijn wij op dit moment ook druk mee bezig. Minister van Aarsen rijdt aan het begin van de avond naar de extra ministerraad die minister-president Kok heeft ingelast. We hebben heel geordend, onder leiding van de minister-president, een aantal onderwerpen aan de orde gehad. De veiligheid in het land en vandaar dat er ook al vrij snel natuurlijk wordt nagedacht en niet alleen nagedacht maar ook daden worden gesteld op het punt van het verscherpen van de Binnenlandse veiligheidsmaatregel op Amerikaanse projecten. Met name militaire complexen, NAVO-hoofdkwartier in Zuid-Limburg. Ik weet nog dat de burgemeester van Den Haag had besloten om het luchtruim boven Den Haag te sluiten. En de minister van verkeer was er zeer verontwaardigd over, want zij ging over het luchtruim. Goed, oké. Zo was er iedereen was bezig om te kijken van wat moeten we doen om te zorgen dat zo'n eventualiteit die in New York en Washington heeft plaatsgevonden niet in Nederland ook toeslaat. Er zijn wel draaiboeken voor dit soort situaties maar ik geloof niet dat iemand een draaiboek uit de kast heeft gehaald. Dat zijn meestal zulke documenten en voordat je bij pagina 10 bent, ben je een half uur verder bij wijze van spreken. Dat kan dus niet. Een draaiboek is ook niet meer dan een stapel papier. En die draaiboeken van een Koude Oorlog of van een watersnoodramp of van welke ramp dan ook die liggen op een kast te vergelen als er een lange tijd niet daadwerkelijk operationeel iets mee gedaan moet worden. Ik herinner me de discussie over hoeveel sproeivliegtuigen we in Nederland zouden hebben en of sproeivliegtuigen niet een belangrijke risicofactor zouden zijn. Of sproeivliegtuigen niet aan de ketting zouden moeten worden gelegd. dan kun je achteraf een beetje om glimlachen. Maar toen waren ze reëel. Klaar voor een aanslag ben je nooit, want die komt natuurlijk altijd onverwacht. Maar ik weet wel dat we toen een incident hebben gehad met een bedreiging tegen tunnels. En die dreiging die kwam binnen bij het ANP geloof ik en is toen meteen aan de politie en de veiligheidsdiensten gegeven. Geachte mensen. Graag wil ik u waarschuwen dat aankomende donderdagochtend in Nederland een aantal aanslagen zullen plaatsvinden. Aankomende donderdag zullen in Nederland op drie plaatsen auto's met bommen erin tot ontploffing worden gebracht en wel in drie tunnels. Om 8uur zal er een witte Volkswagen Polo ontploffen in de westbuis van de Coentunnel bij Amsterdam. Deze auto is begin september gestolen in het westelijk havengebied te Amsterdam. Ook om 8 uur zal een rode Opel Kadett type E ontploffen in de oostbuis van de Beneluxtunnel in Rotterdam. Deze auto is eind augustus gestolen in Antwerpen, maar heeft nu een Nederlands kenteken. En om 8:15 zal een zwarte Volkswagen Golf ontploffen in de westbuis van de Zeeburgertunnel te Amsterdam. Die brief heb ik 27 keer gelezen en toen heb ik Benk Korthals aan de telefoon gehad. Ik zeg: 'Benk, we gooien die tunnels dicht!' Zwaar bewapende militairen en tanks vanmorgen op straat bij de Botlektunnel in Rotterdam. Beelden die de meeste Nederlanders nog nooit op straat hebben gezien. Alle auto's zullen geladen zijn met een grote tank, waarin een mengsel zit van zwavel nitraat en olie. Het is de bedoeling om zoveel mogelijk slachtoffers te maken, omdat gehoopt wordt dat de tunnels in zullen storten. Hetzelfde beeld rondom Amsterdam. Ook hier worden wegen geblokkeerd. Alles uit grote angst voor terroristische aanslagen in verkeerstunnels. Dit is het hoogste geweldsniveau geweest, de hoogste vuurkracht, zeg maar die in het binnenland op Nederlands grondgebied ooit is ingezet. -Het was wel loos alarm. Dat is de vraag, dat weet je eigenlijk niet. Dat weet je eigenlijk niet. Want als we dit niet hadden gedaan, was er misschien wel wat gebeurd. Je weet het niet. -Er is uiteindelijk niks gebeurd. Gelukkig niet. -Loos alarm. Weet ik niet. En tot op de dag van vandaag, geloof ik, is men er niet achter gekomen waar die dreiging vandaan kwam. Het zag er buitengewoon professioneel en doordacht en en doelgericht uit. En er was geen mogelijkheid, geloof ik, voor een zinnigdenkende minister om te zeggen: 'Sorry, daar doen we niks aan'. -Geen spijt van? Nee, nee nooit van z'n leven. Het was heel ingrijpend. Maar ja, als je dat niet durft te doen dan, ja, ik zou haast willen zeggen: dan deug je niet voor dat vak!