Name: Amsterdam in de Gouden Eeuw
Uploaded: 2012-01-02T23:00:00+01:00
Duration: 3 min 2 s
Description: Het Amsterdam van de Gouden Eeuw ligt er nog steeds. Van Oudsher is de stad een handelsstad. Al in de Gouden Eeuw was er sprake van een bloeiende industrie, zakelijke diensten, cultuur en communicatie.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Hier groeit het Hollantsch hart. hier zwelt de zuiveltasch, Van zilver, en root gout, en vriendelijcke schyven, Die, by gevaer en noot, onze oorloghszenuw styven,
Het Amsterdam van de Gouden Eeuw ligt er nog altijd: het hart van de Republiek. Voor even kon dit hart denken dat het het middelpunt van de wereld was. Het is 1655, Joost van den Vondel beschrijft het leven rond de Dam, waar de hele wereld samenkomt:
“Hier zweet het koopmans brein, gepropt van vrachten, kielen, Papieren, wisselkansse, en munte, en beurskrackeel, En winninge, en verlies. elck grijpt naer 't beste deel,
[..]
Dan roept de Beurs zich heesch: waerheen met al uw gelt, O geltrijck Amsterdam?”
In 1648 liep de Tachtigjarige Oorlog ten einde. Het was voor Amsterdammers vele tientallen jaren een oorlog geweest die zich ver weg afspeelde: in Brabant, in Drente, in Overijssel. Af en toe werd er verloren, net iets vaker werd er gewonnen. De zonen van Willem van Oranje, Maurits en Frederik Hendrik, bleken bijna onoverwinnelijke veldheren. De prinsen hielden de vijand op afstrand en de polder veranderde in een bruisend handelscentrum.
In het hart van Amsterdam werd gebouwd aan een nieuw stadhuis dat dit moest gaan tonen en gaan belichamen. In 1655 was het stadhuis af, en Vondel schrijft een innige liefdesverklaring aan de stad die wat hem betreft inmiddels écht als het middelpunt van de wereld mag worden gezien.
“Terwijl elck element van blyschap juichen zal,  De hemel huppelen, en alle starretranssen. In 't ronde, als hant aen hant, rontom ons Raethuis danssen, De Bruit, daer 't al om danst, en die, zoo fier en ryck, Op haeren schoonsten dagh en 't kussen, zit te pryck”
In het binnenste van het gebouw werd de verbinding met de rest van de wereld nog eens tot uitdrukking gebracht in drie reusachtige kaarten die in de vloer waren neergelegd. De jaren na de Vrede van Munster, de jaren waarin het stadhuis gebouwd werd, waren jaren waarin alle spanningen leken op te lossen. Niet alleen het conflict met Spanje was ten einde, ook de binnenlandse conflicten leken tot bedaren te komen.

NOS op 3 legt het nieuws aan je uit, in duidelijke taal, zodat je het nieuws beter kunt volgen.

Programmaheaders

Programmalogo's

NOS op 3

Naar het YouTube-kanaal NOS op 3

Slavernij was in de Gouden Eeuw heel gewoon. Wat weten we eigenlijk van deze donkere periode in de Nederlandse geschiedenis? Bekijk de online special 'Witte handel in zwarte mensen' over de rol die slavenhandel en slavernij speelden in de driehoekshandel waarmee Nederland rijkdom vergaarde in de Gouden Eeuw. Met onder meer de persoonlijke verhalen van een tot slaaf gemaakte jongen, een slavenkoopman en de leider van een slavenopstand.

Scrollverhaal over de slavernij

Witte handel in zwarte mensen

Wat voor dieren leven er in het regenwoud? Wat geloven de mensen in India? En hoever ligt Australië bij ons vandaan? De Wereld Rond neemt je mee naar allerlei landen op de wereld.

De wereld rond

Het Aziatische eilandenrijk Indonesië was tot 1949 een kolonie van Nederland en heette Nederlands-Indië. Nu is het een onafhankelijke republiek. Wat weet jij van dit land? Start de quiz, bekijk de video's en beantwoord de vragen!

Quiz over de voormalige kolonie van Nederland

Wat weet jij over Indonesië?

Groep 6/7/8

Animaties van dagboekfragmenten uit de tijd van de VOC en WIC. Speciaal gemaakt voor de interactieve schoolplaat 'VOC en WIC van alle kanten'. 

Verhalen van de VOC en WIC van alle kanten

Welkom aan boord van het beroemde VOC-schip 'De Amsterdam'. Kijk nu zelf rond door deze replica van een VOC-schip die aan de steiger van het Scheepvaartmuseum ligt. Verken de Nederlandse geschiedenis uit de 17e en 18e eeuw. Over de eerste overzeese reizen, de handel, de avonturen en ontberingen. En in het ruim kom je meer te weten over de zwarte bladzijdes van het slavernijverleden. Kijk zelf in 360 graden rond, zoom in en ontdek wat er op het schip zoal gebeurde tijdens de lange reis naar de oost.

Handel en oorlog over zee

De VOC en WIC van alle kanten

200 jaar lang maken de VOC en de WIC de dienst uit in overzeese gebieden als Indonesië en Suriname. Nederland is schatrijk geworden van de handel in grondstoffen en specerijen. Maar deze rijkdom heeft ook een keerzijde. Hoeveel weet jij over de VOC en WIC? Test je kennis in de quiz!

Quiz over handel en slavernij

Wat weet jij over de VOC en WIC?

Amsterdam in de Gouden Eeuw

Aan de hand van contemporaine schrijvers en artiesten maken we een reis door de Gouden Eeuw, de Middeleeuwen en de 18e, 19e en 20e eeuw.

Literatuurgeschiedenis

Het Amsterdam van de Gouden Eeuw ligt er nog steeds. Van Oudsher is de stad een handelsstad. Al in de Gouden Eeuw was er sprake van een bloeiende industrie, zakelijke diensten, cultuur en communicatie.

Regenten en vorsten

Amsterdam werd een wereldstad

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Oranje

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.