Groep 6/7/8

Klas 1/2/3

Logo NTR zwart

Logo NTR wit

Wat voor dieren leven er in het regenwoud? Wat geloven de mensen in India? En hoever ligt Australië bij ons vandaan? De Wereld Rond neemt je mee naar allerlei landen op de wereld.

Programmaheaders

Landen en grenzen

De wereld rond

De wereld rond schoolplaat

Oefenen met topografie

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Albanië ligt in het zuidoosten van Europa, op de Balkan. Net ten noorden van Griekenland. Het land is kleiner dan Nederland en de hoofdstad heet Tirana. In Albanië wonen iets minder dan 3 miljoen mensen. Een groot deel leeft in Tirana. De meeste mensen spreken Albanees, een taal die op zichzelf staat en nauwelijks lijkt op andere talen. Het land heeft vrijheid van godsdienst. In Albanië wonen zowel moslims als christenen, maar veel mensen zijn niet erg religieus. Opvallend is dat veel Albanezen in het buitenland wonen. Meer dan anderhalf miljoen zijn geëmigreerd op zoek naar een beter leven. Veel van hen zijn terechtgekomen in Italië en Griekenland. Albanezen noemen hun eigen land ‘Shqipëria’, dat betekent ‘het land van de adelaar’. Die vogel is ook te zien op de nationale vlag. De naam Albanië, zoals wij het land kennen, betekent waarschijnlijk iets als ‘het land met de witte bergen’ En bergen zijn er veel in Albanië, sommige toppen zijn hoger dan tweeduizend meter. Op een aantal ligt sneeuw, die zijn dus wit. Dichter bij zee is het landschap vlakker. Albanië heeft een lange kustlijn, met veel zand- en kiezelstranden. Er heerst een mediterraan klimaat in Albanie, met warme zomers en zachte winters. Echt koud wordt het alleen hoog in de bergen. Albanië hoort eeuwenlang bij het Ottomaanse Rijk, bestuurd door de Turken. Veel Albaniërs zijn dan ook moslim in die tijd. 1912 is een belangrijk jaar in de geschiedenis van het land, want dan wordt Albanië onafhankelijk. Na de Tweede Wereldoorlog, wordt Albanië een communistische dictatuur onder leiding van Enver Hoxha.

Hij sluit de grenzen, veertig jaar lang. Reizen is verboden. Albanezen worden streng in de gaten gehouden, buitenlandse contacten zijn niet toegestaan, religie wordt afgeschaft en het leger bouwt honderdduizenden kleine betonnen bunkers, uit angst voor een aanval op het land. Als dictator Hoxha overlijdt, komt de bevolking in opstand. In het begin van de jaren negentig is de dictatuur voorbij en wordt Albanië een democratische republiek. Na jaren van dictatuur en gesloten grenzen staat Albanië in de jaren negentig voor een grote uitdaging. De inwoners zijn arm, de wegen slecht onderhouden en er is nog geen sprake van internationale handel. Tegenwoordig gaat het wat beter, maar Albanië is nog steeds geen welvarend land. Veel mensen werken op het platteland. Langs de kust trekt het toerisme aan en dat levert banen op. De wegen zijn nog steeds niet overal goed en er is soms ook sprake van corruptie en misdaad. Dat staat verdere economische ontwikkeling in de weg. Albanezen zijn over het algemeen gastvrij en familierelaties zijn belangrijk. Ze kijken op verschillende manieren naar hun verleden. Het leven is streng en moeilijk geweest, maar tegelijkertijd zijn mensen ook trots op de geschiedenis van hun land. Die trots zie je terug in bijvoorbeeld musea en bij herdenkingen. Overal in het land zie je ook nog de oude bunkers uit de tijd van de dictatuur. Sommige zijn daarna beschilderd of omgebouwd en worden nu weer gebruikt op een creatieve manier. Mensen proberen het verleden te begrijpen en te bewaren, terwijl ze ook vooruitkijken naar een modernere toekomst. Albanië is een bergachtig land met een bijzondere taal, een lastig verleden en een kust die steeds meer toeristen trekt.

Het werd decennialang wel het Noord-Korea van Europa genoemd, door de gesloten grenzen tijdens een dictatuur. Maar nu staat Albanië open voor de wereld en bouwt het aan een eigen toekomst.

Albanië

Bosnië en Herzegovina is één land. Het ligt in het zuidoosten van Europa, in de Balkan. De hoofdstad is Sarajevo.

Bosnië en Herzegovina is iets groter dan Nederland. Het land bestaat uit twee delen. Bosnië is in het noorden, en Herzegovina in het zuiden. Het land heeft veel bergen, maar ook bossen, rivieren, meertjes en veel watervallen. 

Bosnië - Herzegovina heeft een matig landklimaat. De zomers zijn over het algemeen warm. En in de winter kan het flink afkoelen, in de bergen gaat het dan sneeuwen. 

In Bosnië en Herzegovina leven rond de 3 miljoen mensen. 

Al eeuwenlang wonen er verschillende bevolkingsgroepen naast elkaar. De drie grootste groepen zijn de islamitische Bosniakken, de oosters-orthodoxe Serven en de katholieke Kroaten. Alle drie de groepen hebben hun eigen taal. De talen lijken wel op elkaar, dus iedereen kan met elkaar praten.

Op sommige plekken wonen mensen van verschillende groepen gescheiden van elkaar, in andere regio’s wonen ze samen. 

Nu gaat dat goed, maar de groepen hebben ook veel strijd met elkaar gehad.

Eeuwenlang is Bosnië en Herzegovina onderdeel van verschillende rijken. Waaronder Joegoslavië. In 1992 verklaart het land zich onafhankelijk. 

Maar veel Bosnische Serviërs zijn tegen deze onafhankelijkheid. Er breekt een bloedige oorlog uit, tussen de verschillende bevolkingsgroepen. De Bosnische Burgeroorlog.

Vooral de Bosnische moslims worden slachtoffer van het geweld van de Bosnisch-Servische troepen. 2 miljoen mensen slaan op de vlucht en ruim 100.000 mensen worden vermoord. In de hoofdstad Sarajevo vallen zoveel doden dat de begraafplaatsen snel vol raken en mensen worden begraven in parkjes en op voetbalvelden.

In Srebrenica, waar Nederlandse VN-soldaten werken, worden duizenden moslimmannen vermoord. Het is de grootste massamoord in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog.

In 1995 komt er een einde aan de oorlog. Sindsdien bestaat het land als Bosnië en Herzegovina. Het heeft nu een eigen regering waarin alle bevolkingsgroepen vertegenwoordigd zijn.

De oorlog heeft veel schade aangericht aan steden en dorpen. In de jaren daarna is veel hersteld, maar de economie groeit maar langzaam. 

Veel mensen werken in de landbouw, ze verbouwen graan, groenten en fruit. Ook verdienen mensen hun geld in de industrie of in het toerisme. Bosnië wordt nog lang niet zo vaak bezocht als buurland Kroatië, maar het toerisme trekt aan. Vooral voor natuur en oude steden.

In de stad Mostar staat een beroemde brug. Tijdens de burgeroorlog is die gebombardeerd. Daarna is hij weer steen voor steen herbouwd. Het een belangrijk symbool geworden voor de vrede. Toeristen komen kijken naar de bekende brugspringers, die 24 meter naar beneden in het water springen.

Bosnië en Herzegovina heeft een rijke mengeling van culturen. In Sarajevo zie je minaretten van moskeeën naast kerktorens en andere oude gebouwen. De stad staat bekend als een plek waar oosterse en westerse invloeden samenkomen.

Van de oorlog is nog steeds veel schade te zien. Zoals vernielde gebouwen met kogelgaten. Street-art kunstenaars maken hier op sommige plekken iets vrolijks van.

De Bosnische keuken is vooral beïnvloed door Turkije, het Middellandse Zeegebied en Centraal-Europa. Čevapi is populair: gegrild vlees. Net als burek, met bladerdeeg. En het is echt een koffieland, koffiedrinken is een belangrijk ritueel.

Bosnië en Herzegovina is een land vol natuur met een bijzondere mix van culturen. Na een heftige burgeroorlog proberen de inwoners samen verder te leven.

Bosnië

Een bloedige burgeroorlog, daar staat Bosnië en Herzegovina vooral bekend om. Maar het land heeft ook prachtige landschappen en een bijzondere cultuur.

Bosnië en Herzegovina

Slowakije ligt in Midden-Europa en grenst ten westen aan Tsjechië en Oostenrijk en in het oosten aan Oekraïne. De hoofdstad Bratislava ligt in het westen van het land. Er wonen zo’n 5,5 miljoen mensen in Slowakije. Ongeveer de helft van hen woont in stedelijke gebieden. De rest woont in dorpen of op het platteland. De meeste inwoners zijn rooms-katholiek. Slowaaks is de voertaal. In sommige gebieden, vooral bij de zuidgrens met Hongarije, spreken de mensen ook Hongaars. Slowakije is lang onderdeel geweest van andere landen. Vanaf de Middeleeuwen is het land onderdeel van het machtige keizerrijk Oostenrijk-Hongarije. In 1918 gaat het land verder als Tsjechoslowakije, samen met buurland Tsjechië. In de Tweede Wereldoorlog wordt het Slowaakse deel onderdeel van Nazi-Duitsland. Dat duurt tot 1945. Dan verjagen soldaten uit de Sovjet-Unie de nazi’s weer. Hier vind je veel gedenktekens voor in de hoofdstad Bratislava. De Sovjet-Unie wordt daarna weer de baas in Tsjechoslowakije. Het land wordt meteen communistisch en dat zie je aan de vele, monotone hoogbouw dat in die tijd wordt gebouwd. In 1993 besluiten Tsjechië en Slowakije om te scheiden. Zonder oorlog, maar na diplomatiek overleg. Slowakije wordt een zelfstandig land en is dat tot op de dag van vandaag. Slowakije is lid van de Europese Unie, en ze betalen er met de euro. In vergelijking met landen in West-Europa is Slowakije minder welvarend, maar de economie van het land groeit snel. Er worden veel auto’s gemaakt. Verschillende bekende merken hebben fabrieken staan in Slowakije. Ook de landbouw is belangrijk voor de economie. In het

zuiden is vruchtbare grond waar bijvoorbeeld graan en mais wordt verbouwd. Het toerisme is minder groot dan in buurlanden Tsjechië en Oostenrijk, toch komen steeds meer mensen naar Slowakije om te wandelen in de bergen. Dat doen ze dan vooral in het Tatra-gebergte, in het noorden. Hier staan hoge bergen en ook liggen hier wintersportgebieden. De winters zijn koud in Slowakije, met veel kans op sneeuw. Door het landklimaat kunnen de zomers dan weer erg warm zijn. In het zuiden en westen van het land liggen laagvlaktes en rivieren, zoals de Donau bij Bratislava. Dorpsfeesten zijn belangrijk in de Slowaakse cultuur. Mensen komen samen als gemeenschap en dragen daarbij vaak traditionele kleding. In de keuken gebruiken Slowaken veel aardappelen, kaas en varkensvlees. Zoals in dit typisch Slowaakse recept. In de hoofdstad Bratislava vallen de bronzen standbeelden op in de straat. Die zijn geplaatst om meer toeristen te trekken. Slowakije is een bergachtig land in Midden-Europa. Het heeft lang deel uitgemaakt van grotere staten, maar heeft een duidelijk eigen karakter.

SLowakije

Slowakije ligt middenin Europa. Lange tijd is het onderdeel geweest van Tsjechoslowakije, maar sinds het land in 1993 scheidde van haar buurland is Slowakije onafhankelijk.

Slowakije

Servië ligt in Zuidoost-Europa, in de Balkan. Het land heeft geen kustlijn. De hoofdstad is Belgrado. Servië is ongeveer 2 keer zo groot als Nederland. Er wonen ruim 6 miljoen mensen. De meerderheid is Servisch. Veel Serven zijn Servisch-orthodox, een vorm van het christendom. Verreweg de meeste mensen wonen in steden: alleen al in en rond Belgrado zijn dat er meer dan anderhalf miljoen. Er wonen ook veel Serviërs buiten de grenzen, onder meer in Bosnië en Herzegovina en Kroatië. Dat heeft te maken met de tijd dat Servië onderdeel was van een groter land; Joegoslavië. Het gebied dat nu Servië is, is eeuwen daarvoor ook al onderdeel geweest van grote wereldrijken, zoals het Ottomaanse Rijk en het Habsburgse Rijk. In de twintigste eeuw wordt Servië onderdeel van Joegoslavië, met als hoofdstad Belgrado. Joegoslavië is een communistisch land met veel verschillende bevolkingsgroepen. Leider van het land is Tito. Als hij overlijdt in 1980 groeien de spanningen. Er breken oorlogen uit tussen de deelrepublieken en Joegoslavië valt uiteen. In die tijd vechten verschillende groepen tegen elkaar. Het leger van Servië en gewapende groepen die daarbij horen, vallen ook andere gebieden aan. Daarbij worden veel mensen gedood. Zoals in Kosovo, een regio in het zuiden van Servië. Dan grijpen andere landen in. In 1999 bombarderen NAVO-landen de hoofdstad Belgrado om de Servische regering te dwingen te stoppen met de strijd. De schade daarvan is nog steeds zichtbaar. Servië wordt in 2006 volledig zelfstandig. De oorlog in de jaren 90 is niet goed geweest voor de

economie van Servië. Het land krijgt te maken met sancties, waardoor handel stilvalt, en het land in crisis komt. In de eenentwintigste eeuw herstelt de economie van het land. Toch is Servië ook nu nog minder welvarend dan West-Europa en trekken veel jongeren weg op zoek naar een betere toekomst. Belangrijke sectoren zijn industrie, mijnbouw en landbouw. Op de akkers wordt onder meer graan, soja en fruit, zoals veel frambozen geteeld. De meeste landbouw vindt plaats op vruchtbare vlaktes in het noorden. Het zuiden is bergachtig en hier is dus minder landbouw. Hoewel het land geen zee heeft, kunnen de Serviërs toch genieten van een dagje aan het water. Bij Belgrado zijn kilometerslange stranden aangelegd. Vooral in de zomer is het hier goed toeven met temperaturen die kunnen oplopen tot boven de 35 graden. Servië heeft een Balkan-cultuur met eigen tradities. Volksmuziek is belangrijk, met instrumenten als de accordeon. Op feesten zoals bruiloften wordt vaak de kolo gedanst, waarbij mensen elkaars handen vasthouden en samen in een cirkel bewegen. De Servisch-orthodoxe kerk bepaalt veel feestdagen en tradities. En als het gaat om eten dan is de Servische keuken beïnvloed door zowel het westen als het oosten. Met als nationaal gerecht gegrilde vleesrolletjes. Servië is een land op de Balkan dat niet lang geleden nog in oorlog was. De sporen daarvan zijn nog te zien, maar de Serviërs kijken liever naar de toekomst.

Servië

Servië heeft een lange geschiedenis van overheersing en oorlog. Nog steeds is het land in conflict, over de onafhankelijkheid van Kosovo. Maar los daarvan is het een divers land met een eigen cultuur.

Tsjechië ligt in Midden-Europa. Het is bijna twee zo groot als Nederland. De hoofdstad is Praag. In Tsjechië wonen ongeveer 11 miljoen mensen. Een groot deel van hen woont in steden, vooral in en rond Praag. De officiële taal is het Tsjechisch. Maar veel Tsjechen spreken ook Duits of Engels. Met name in de steden, waar veel mensen werken in de dienstensector. Op het platteland is het leven traditioneler. Mensen werken hier op het land of doen andere ambachten. Van oorsprong is Tsjechië een christelijk land. Er staan dus veel kerken. Maar tegenwoordig is meer dan de helft van de bevolking niet religieus. In de stad Plzeň is in de 19e eeuw het pilsbier uitgevonden, de meest gedronken biersoort ter wereld. Bier speelt een belangrijke rol in de Tsjechische cultuur. Het dagelijks leven speelt zich voor een groot deel af in cafés. De Tsjechen drinken per persoon gemiddeld meer bier dan in welk land ter wereld ook. Er zijn veel bierfestivals, in steden en in dorpen. De Tsjechen eten graag stevige gerechten met bijvoorbeeld vlees en ui. Typisch Tsjechisch eten zijn deze knoedels, een soort balletjes van deeg of van aardappel. Het land staat ook bekend om de vele kastelen en burchten die stammen uit de Middeleeuwen. Verspreid door Tsjechië vind je er honderden. De één nog mooier dan de ander. Ook in de hoofdstad Praag zijn nog veel sporen uit de Middeleeuwen. Zoals de Karelsbrug, uit de veertiende eeuw. In die tijd is het onderdeel van het koninkrijk Bohemen. Praag is volgens reisgidsen één van de best bewaarde Middeleeuwse steden van Europa. Na de Eerste Wereldoorlog vormt Tsjechië samen met buurland Slowakije één land: Tsjechoslowakije. Dat eindigt weer op 1 januari 1993, als de twee landen uit elkaar

gaan. Bijzonder is dat dat zonder strijd of oorlog gebeurt. Het is democratisch besloten. Sindsdien zijn Tsjechië en Slowakije onafhankelijke landen. Tsjechië is niet zo welvarend als bijvoorbeeld buurland Duitsland of Nederland, maar het land is lid van de Europese Unie en de economie groeit snel. Miljoenen mensen bezoeken jaarlijks de hoofdstad Praag. Dat zorgt voor inkomsten. Ook de vele kastelen verspreid over het land trekken toeristen. Verder staat Tsjechië bekend om de industrie: er worden auto’s, machines en glaswerk gemaakt en naar andere landen geëxporteerd. En tot slot, de trots van Tsjechië, bier en pils. Op het platteland vind je akkers vol met hop, om bier mee te brouwen. Tsjechië heeft een landklimaat, met koude winters en warme zomers. Er zijn veel bergen en heuvels. De hoogste berg ligt in het noorden, in het Reuzengebergte. Volgens mythes leeft hier een reus. ’s Winters valt er in verschillende gebieden sneeuw, waardoor er ook geskied kan worden. Dwars door Tsjechië stromen twee grote rivieren: de Moldau en de Elbe. De rivieren zijn belangrijk voor de natuur en ook voor de handel en transport. Tsjechië ligt niet aan zee, dus al het vervoer over water gaat via de rivieren. Tsjechië is een land van kastelen, bergen en bier, waar mensen modern leven in Middeleeuwse steden.

Tsjechie

Ooit was het onderdeel van Tsjechoslowakije, maar na overleg werd het in 1993 een zelfstandig land: Tsjechië staat bekend om de prachtige hoofdstad Praag en ook om pils.

Tsjechië

Litouwen ligt in het noordoosten van Europa, aan de Oostzee. Het is één van de drie Baltische Staten. De hoofdstad is Vilnius. Litouwen heeft minder dan 3 miljoen inwoners en is daarmee vrij dunbevolkt. Het aantal inwoners neemt ook verder af. Deze bevolkingskrimp komt doordat veel Litouwers verhuizen naar andere Europese landen in de EU om daar te werken. De meerderheid van de bevolking is rooms-katholiek. Het land heeft een eigen taal: het Litouws. Naast oorspronkelijke Litouwers, wonen er ook kleine groepen Polen en Russen in het land. Het landschap lijkt een beetje op dat van Nederland. Het is vooral vlak, met bossen, landbouwgrond en is ook veel water. Litouwen heeft honderden meren. Voor de kust ligt een groot schiereiland, de Koerse Schoorwal. Het is een gebied waar veel Litouwers naartoe gaan voor de rust en de natuur. Er zijn vissersdorpjes, bijzondere vogels en je vindt hier de hoogste zandduinen van Europa. Sommige zijn ruim 60 meter hoog. Litouwen heeft een landklimaat. Dat betekent koude winters en zachte zomers. Er zijn verschillende nationale parken in het land waar de natuur goed wordt beschermd. Midden in één van die parken ligt een vervallen legerbasis. Uit de tijd dat Litouwen onderdeel is van de Sovjet-Unie. Na de Tweede Wereldoorlog wordt Litouwen namelijk ongewild onderdeel van de Sovjet-Unie. De ligging van het land is strategisch interessant voor de Sovjets, zo dicht bij West-Europa. Daarom kiezen de Russische leiders ervoor om hier in Litouwen een geheime raketbasis te bouwen. Tijdens de Koude Oorlog staan hier raketten met kernbommen klaar om te worden afgevuurd op landen in

West-Europa. Maar zover komt het uiteindelijk niet. Aan het eind van de Koude Oorlog wordt Litouwen in 1991 als eerste Sovjetrepubliek onafhankelijk. In 2004 wordt het land lid van de Europese Unie en de NAVO. Tegenwoordig is de oude raketbasis te bezoeken en kun je hier meer leren over de recente geschiedenis van het land. Litouwen heeft zich sinds de onafhankelijkheid ontwikkeld tot een moderne economie. De levensstandaard ligt nu veel hoger dan in de jaren negentig. Veel mensen werken in de dienstensector, bijvoorbeeld in het zakencentrum van de hoofdstad Vilnius. Ook het toerisme is belangrijk, de oude binnenstad van Vilnius trekt veel bezoekers. Net als de badplaatsen langs de kust. Daarnaast zijn verschillende kuuroorden populair. Mensen komen vooral af op de mineraalbronnen en wellnessresorts. Litouwers vinden hun eigen cultuur en identiteit erg belangrijk. Ze vieren dat bijvoorbeeld met muziek, dans en festivals. Het nationale gerecht is cepelinai, dat zijn aardappels met zure room. Een bijzondere plek voor religieuze Litouwers is de Kruisheuvel. Al heel lang is het de traditie dat iedereen die deze plek bezoekt een kruisje neerzet om het katholieke geloof te eren én de Litouwse cultuur. In de loop der jaren is hier een enorme verzameling ontstaan van tienduizenden kruizen. Zelfs de Paus heeft er een boodschap achtergelaten. Litouwen is een Baltisch land met een bewogen geschiedenis, een groen landschap en een trots volk.

Litouwen is de grootste van de drie Baltische Staten. Het is lange tijd overheerst geweest door de Sovjet-Unie. Er hebben zelfs kernraketten gestaan. Nu is het onderdeel van de EU en de NAVO, de inwoners zijn trots op hun identiteit.

Litouwen

Bulgarije ligt in het zuidoosten van Europa, in de Balkan. Het land is ongeveer drie keer zo groot als Nederland. De hoofdstad is Sofia.

In Bulgarije wonen zo’n 6,5 miljoen mensen. Een groot deel van hen woont in de hoofdstad. Het inwoneraantal daalt al jaren. Er worden steeds minder kinderen geboren en veel jongeren vertrekken naar het buitenland om daar geld te verdienen.
Het Oosters-orthodoxe christendom is de belangrijkste religie. Maar meer dan de helft van de Bulgaren is niet gelovig.
De Bulgaarse taal wordt geschreven met cyrillische letters. Die zie je overal terug, op trams, menukaarten en op borden boven de weg.
Op het platteland wonen mensen vaak in kleine dorpen. Het leven is hier traditioneel en familie is belangrijk. In de steden, zoals Sofia, is het leven moderner en meer Westers.

Sofia is een van de oudste hoofdsteden van Europa. Al duizenden jaren wonen er mensen op deze plek. Uit opgravingen weten we dat Bulgarije in de 7e eeuw een machtig en rijk land is in de Balkan. 
Later wordt het land veroverd door het Ottomaanse Rijk. Daar zijn nog gebouwen en moskeeën van bewaard gebleven. 
Na de Tweede Wereldoorlog komt het land onder invloed van de Sovjet-Unie, net als veel andere landen in Oost-Europa. Het wordt communistisch. Sinds 1990 is het een democratie. En vanaf 2007 hoort Bulgarije bij de Europese Unie.

Het noorden van Bulgarije bestaat uit vlaktes, waar de rivier de Donau doorheen stroomt. Die rivier is belangrijk voor scheepvaart en handel en vormt de grens met buurland Roemenië.
Het midden en zuiden van Bulgarije is meer bergachtig. Het Balkangebergte loopt dwars door het land en verdeelt het in een noordelijk en zuidelijk deel. In de winter kan het hier sneeuwen en vriezen. 
De hele oostkust ligt aan de Zwarte Zee. In de zomer trekt vooral de havenstad Varna veel toeristen die op strandvakantie gaan.

Steeds meer toeristen weten Bulgarije te vinden. Niet alleen voor de stranden, maar ook voor de historie en natuur.  
Bulgarije verdient daarnaast ook geld aan landbouw: granen en ook veel rozen. In het Balkangebergte staan akkers vol rozen. Van de blaadjes wordt rozenolie gemaakt, wat wordt gebruikt door de parfumindustrie. 
Toch blijft Bulgarije een van minst welvarende landen van de Europese Unie. Dat merk je vooral op het platteland. Er is veel werkloosheid, en gebouwen en wegen zijn slecht onderhouden. 

Bij traditionele feesten komen mensen bij elkaar in klederdracht. In de Bulgaarse cultuur zijn zang en dans belangrijk. 
Gebaren voor ja en nee zijn andersom. Als een Bulgaarse ‘ja’ bedoelt, schudt ze d’r hoofd. En knikken is ‘nee’.
Een bekend gerecht is ‘shopska-salade’, gemaakt van tomaten, komkommer en witte kaas. Ook aubergine en gerechten met yoghurt worden veel gegeten.

Bulgarije is een land van oude steden, bergen en rozen. Het heeft een rijke geschiedenis en is tegenwoordig moderner aan het worden.

Bulgarije

Bulgarije ligt in de Balkan. Het heeft steden die al duizenden jaren worden bewoond. De Bulgaren houden van muziek en dansen, en in de bergen vind je velden vol met rozen.

Roemenië ligt in het oosten van Europa. Het is een groot land en grenst aan de Zwarte Zee. De hoofdstad Boekarest ligt in het zuiden van het land.

Boekarest is een grote stad. Er wonen zo’n 2 miljoen mensen. Het hele land heeft zo’n 20 miljoen inwoners. Dat aantal daalt wel langzaamaan, door vergrijzing en emigratie. 
Het land is niet heel welvarend. Veel mensen leven anders dan bij ons, vooral als je kijkt op het platteland.
De Roemenen vormen de grootste bevolkingsgroep. Maar in het land woont ook een grote Roma-gemeenschap. Vroeger werden deze mensen ook wel zigeuners genoemd. Veel Roma hebben hun eigen tradities, zoals een nomadische leefstijl, en muziek maken. Zij leven ook vaak in armoede, en ze worden regelmatig achtergesteld en gediscrimineerd. 
De officiële taal in Roemenië is het Roemeens. Die taal is heel anders dan die van de buurlanden, het lijkt zelfs een beetje op Italiaans.

Lang geleden leven in dit gebied de Daciërs. Een groot beeld eert nog één van de koningen van de Daciërs  Het land wordt later veroverd door de Romeinen, en dan verandert er veel. De Romeinen bouwen forten en nemen hun taal en gebruiken naar het gebied. Daarom lijkt het Roemeens nog steeds op het Italiaans. De naam van het land komt er ook vandaan: Roemenië, land van de Romeinen.
In de 20e eeuw, na de Tweede Wereldoorlog, wordt Roemenië een communistisch land onder leiding van dictator Ceaușescu. Hij bouwt een enorm paleis voor zichzelf, het grootste gebouw van Europa. Maar de inwoners leven in armoede en moeten zich houden aan strenge regels. In 1989 zijn ze het zat. Het volk komt in opstand, Roemenië is voortaan een democratie. Sinds 2007 hoort het ook bij de Europese Unie.

Roemenië heeft verschillende soorten landschappen. In het noorden en midden liggen de Karpaten: hoge bergen met dichte bossen. Hier leven wolven, lynxen en beren. Ook worden er bizons uitgezet in het wild. 
In het zuiden ligt een grote vlakte, daar stroomt de rivier de Donau. De Donau zorgt voor vruchtbare grond, goed voor de landbouw. In het oosten mondt de Donau uit in de Zwarte Zee. 
Het klimaat is gematigd, met warme zomers en koude winters. In de zomer is het langs de Zwarte Zee warm en zonnig, in de bergen kan het in de winter streng vriezen. 

Roemenië is een van de minder welvarende landen binnen Europa. Toch groeit de economie. Er worden auto’s gemaakt van het merk Dacia, vernoemd naar het oorspronkelijke volk de Daciërs. 
Verder verdient het land geld met landbouw. Er wordt graan verbouwd en zonnebloemen voor plantaardige olie en veevoer. Maar veel Roemenen willen de armoede ontvluchten en zoeken werk in andere landen, waar ze meer geld kunnen verdienen. Sommigen komen daarvoor ook naar Nederland, om tijdelijk te werken.

Violen en accordeons zijn belangrijke instrumenten in de Roemeense volksmuziek. Bij feesten dragen mensen traditionele kleding.  
In de bergen staan veel oude kastelen. Toeristen komen af op dit kasteel van Bran. Het lijkt op het kasteel uit het verhaal van graaf Dracula, de vampier.
Het eten is stevig en voedzaam. Populair zijn soepen en stoofschotels. Een beroemd gerecht is ‘mici’, dat zijn kleine rolletjes van gekruid vlees, die op de grill worden klaargemaakt.

Roemenië is een land met oude bossen, rijke tradities en een trotse bevolking, dat zich steeds verder ontwikkelt.

Roemenie

Roemenië heeft een geschiedenis van Romeinse overheersers en een communistische dictator. Het landschap is er wijds en de grootste Roma-gemeenschap wereldwijd woont er.

Roemenië

Estland ligt in het noordoosten van Europa. Samen met Letland en Litouwen vormt het de Baltische Staten. Estland is het meest noordelijke land van de drie en heeft de minste inwoners. De hoofdstad is Tallinn. In Estland wonen ongeveer 1,3 miljoen mensen. Het is een dunbevolkt land. Grote delen van het land bestaan uit bossen en meren. Een derde van alle inwoners woont in de hoofdstad Tallinn. Verder wonen mensen over het land verspreid in kleinere steden en dorpen. De inwoners van Estland noem je Esten. Naast Esten woont er ook een grote groep Russische mensen in het land. Vooral in de hoofdstad en langs de grens met Rusland in het oosten. De meeste Esten zijn niet gelovig. Maar sommige Esten en Russen wel, die zijn bijvoorbeeld Oosters-orthodox. De officiële taal is Estisch, dat lijkt een beetje op Fins. Geschiedenis Estland ligt aan de oostkant van Europa aan de Oostzee. Het land ligt strategisch gunstig tussen Europa en Rusland. Eeuwenlang is Estland daarom overheerst geweest door onder andere Denemarken, Zweden, Duitsland en Rusland. Allemaal hebben ze hun sporen nagelaten. Pas in 1991 wordt het land echt onafhankelijk, na jarenlang overheerst te zijn door de Sovjet-Unie. Nu is Estland lid van de Europese Unie en de NAVO. Helemaal in het noordoosten van Estland ligt Narva, aan de grens met Rusland. Een brug verbindt de landen. Aan de ene kant van de brug ligt Estland, en begint dus ook de EU en de NAVO. Het kasteel aan de overkant ligt op Russisch grondgebied. De geschiedenis is hier duidelijk zichtbaar. Als Estland na 1994 onafhankelijk is, wil het land snel moderniseren.

De overheid zet sindsdien volop in op digitalisering. Het Internet wordt gezien als een mensenrecht. Overal in Estland is er toegang tot openbare wifi. Bij verkiezingen stemmen mensen online en alle kinderen leren op school al te programmeren. Ook met elektrisch rijden loopt Estland voorop: het is het eerste land met een netwerk van laadpunten. Estland een welvarend land geworden. Onder meer door de transportsector. Er gaan veel grondstoffen over het water, de weg en het spoor. Hout is zo’n belangrijke grondstof. Veertig procent van het landoppervlak van Estland bestaat uit bos. Een deel daarvan is beschermd in nationale parken. Er leven bruine beren, wolven en vossen. Ook zijn er veel meren en meertjes waar vogels op afkomen. Estland heeft een gematigd continentaal klimaat. De zomers zijn niet zo warm en als in de winter de wind uit het oosten komt kan het er flink vriezen. In het westen heeft Estland een lange kustlijn. Voor de kust liggen duizenden kleine eilanden, waarvan sommige bewoond zijn. De Esten zijn een trots volk. Eeuwenlang zijn ze onderdrukt geweest door landen om hen heen en al die tijd hebben ze hun eigen identiteit behouden. Ze vinden hun eigen taal en cultuur dus zeer belangrijk. Dat vieren ze onder meer bij zangfestivals. In traditionele kleding zingen ze volksliederen. Onder meer in de dorpen zijn er dit soort muziekfestivals, maar het grootste is in de hoofdstad Tallinn. Honderdduizenden mensen komen hierop af om te kijken naar traditionele zang en dans. Die festivals draaien niet alleen om feest, maar zijn ook een symbool, van vrijheid en saamhorigheid. Estland is het kleinst van de Baltische Staten, maar na eeuwen van overheersing zet het land zich nu op de kaart met eigen tradities en digitale vooruitgang.

Estland

Estland ligt op de grens van Europa en Rusland. Het is lange tijd overheerst geweest door andere landen, maar sinds de onafhankelijkheid zijn de Esten trots op hun eigen cultuur en identiteit. Het land is kampioen in digitalisering.

Letland ligt in het noordoosten van Europa. Het is de middelste van de drie Baltische Staten. Estland ligt ten noorden en Litouwen ten zuiden van Letland. De hoofdstad is Riga. 

 

Letland is ongeveer anderhalf keer zo groot als Nederland, maar er wonen relatief weinig mensen. Het dunbevolkte land heeft minder dan 2 miljoen inwoners. 

Ongeveer twee derde van de inwoners is van oorsprong Lets. Een ander deel, bijna een kwart van de bevolking, is van Russische afkomst.  

Het land heeft een eigen taal, het Lets.  

Veel jonge Letten kiezen ervoor om in andere landen te studeren of werken. Zoals in de VS of Europese landen. Daardoor is het inwoneraantal aan het dalen. Doordat veel jongeren weggaan blijven vooral ouderen over en vergrijst het land. 

 

Eeuwen geleden al gebruiken Letse stammen de rood-witte vlag die Letland nu nog heeft, en daarmee is het een van de oudste nationale vlaggen ter wereld.  

Letland is vaak overheerst door andere landen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt het bezet door de Sovjet-Unie en door nazi-Duitsland.  

Vanaf 1944 staat Letland opnieuw onder Russisch Sovjetbestuur en wordt de vlag verboden, totdat het land in 1991 weer onafhankelijk wordt.  

Sindsdien wappert de Letse vlag weer. In Riga herinnert het Vrijheidsmonument aan de strijd voor onafhankelijkheid. Op nationale feestdagen herdenken de Letten de slachtoffers en de gebeurtenissen uit het verleden.  

 

Letland heeft een gematigd landklimaat, met koude winters en zachte zomers. 

Bijna de helft van het landoppervlak bestaat uit bos. Hier leven veel wilde dieren, zoals elanden, wolven en de bruine beer.  

Ook de kustlijn is indrukwekkend. Zo’n 500 kilometer lang grenst Letland aan de Oostzee. Bij de hoofdstad ligt de populairste badplaats. In de zomer wemelt het hier van de mensen waaronder veel toeristen.  

Economie 

 

Het toerisme in Letland groeit de laatste jaren, vooral door de brede stranden en de historische binnenstad van Riga waar veel historische gebouwen staan.  

Verder verdient het land geld door de productie van hout en houtproducten, zoals papier. Letland is nu een moderne economie en sterk verbonden met andere Europese landen.  

 

De Letten houden van zingen en muziek. Er worden daarom veel grote zang- en dansfestivals gehouden. Dat is niet zomaar. In 1989 zingen de inwoners namelijk massaal als protest tegen de overheersing van de Sovjet-Unie. De zingende revolutie wordt dat genoemd.  

De demonstranten vormen een enorme ketting, dwars door Letland, Litouwen en Estland, en zingen protestliederen. In hun eigen taal. Niet lang daarna worden de Baltische staten onafhankelijk en kunnen de inwoners voortaan ongestoord hun eigen liederen zingen.  

Letland is een Baltisch land met uitgestrekte bossen, een geschiedenis vol overheersingen en trotse inwoners die houden van muziek.

Letland

Letland is één van de drie Baltische Staten. Het is lange tijd overheerst geweest door Rusland, maar nu zijn de inwoners trots op hun eigen identiteit. Zingen is daarbij zeer belangrijk.

Hongarije ligt in Midden-Europa. Het land heeft geen zeehavens en is helemaal door andere landen omringd. De hoofdstad is Boedapest. In Hongarije wonen bijna 10 miljoen mensen. Dit worden er langzaam minder. Er worden weinig kinderen geboren en veel jongeren vertrekken naar het buitenland voor werk. In en om hoofdstad Boedapest wonen zo’n 2 miljoen mensen. De stad bestaat uit twee delen, Boeda en Pest. Daartussendoor stroomt de rivier de Donau. Bijna alle inwoners zijn van oorsprong Hongaren, er zijn niet veel minderheden. De Hongaren noemen zichzelf ‘Magyar’, de naam van hun volk. Bijzonder is dat de Hongaarse taal ook Magyar wordt genoemd. Die taal lijkt helemaal niet op de talen van de buurlanden. Het komt nog het meest in de buurt bij talen uit Noord-Europa als het Fins en het Ests. Muziek en dans zijn belangrijk voor Hongaren. Bijna elk dorp en elke stad heeft eigen volksfeesten. Daar dansen mensen in traditionele kleding en klinkt volksmuziek. Eten speelt ook een grote rol. Paprika is hét ingrediënt in veel gerechten. Het bekendst is Hongaarse goulash, een stoofpot met vlees, aardappelen en natuurlijk paprika. Typisch Hongaars zijn ook badhuizen. Vooral in Boedapest vind je veel grote baden die worden gevuld met warm bronwater. Al van oudsher gaan inwoners hier graag naartoe om te ontspannen, schoon te worden en bij te kletsen. Hongarije hoort aan het eind van de 19e eeuw bij het grote rijk van Oostenrijk-Hongarije. Uit die tijd komt ook het parlementsgebouw in Boedapest. Het is een groot gebouw met veel torens en een hoge koepel. Het laat zien dat Hongarije in die tijd rijk en belangrijk is.

Dat verandert na de Eerste Wereldoorlog. Oostenrijk-Hongarije valt uit elkaar. Hongarije verliest grote stukken land en wordt een stuk kleiner en minder machtig. Dat wordt nog steeds herdacht. Na de Tweede Wereldoorlog wordt Hongarije communistisch onder invloed van de Sovjet-Unie. Mensen hebben dan weinig vrijheid en velen leven in armoede. In 1989 wordt het land een democratie. Hongarije is sindsdien economisch sterker geworden. Het land is nu welvarender dan sommige buurlanden om zich heen, maar nog wel minder welvarend dan bijvoorbeeld Nederland. Industrie speelt een grote rol: er worden auto’s en apparaten gemaakt. Ook landbouw is belangrijk voor de handel. Er is veel vruchtbare landbouwgrond, en daar worden gewassen als graan, maïs en druiven worden verbouwd. Ook zijn er veel veehouders en hun vlees wordt geëxporteerd naar allerlei landen. Hongarije ligt op een grote vlakte, de Hongaarse Laagvlakte. In dit gebied zijn geen bergen, hooguit wat heuvels. Dat maakt het zo geschikt voor de landbouw. Er is ook geen zee bij Hongarije. Maar water is wel belangrijk voor het land. De rivier de Donau wordt veel gebruikt voor de handel. En in het westen van het land ligt het Balatonmeer, het grootste meer van Midden-Europa. Hier gaan veel Hongaren gaan hier in de zomer op vakantie. Hongarije is een land van vlaktes, paprika en muziek. En al is het niet meer zo machtig als vroeger, de inwoners zijn trots op hun unieke land.

In Hongarije is de paprika een belangrijke groente, ze maken er bijvoorbeeld goulash van. Verder heeft het land amper bergen, en een bijzondere taal.

Hongarije

Kroatië ligt in het zuidoosten van Europa, aan de Adriatische Zee. Voor de kust liggen honderden eilanden. De hoofdstad is Zagreb.

Kroatië heeft een langgerekte kustlijn en de vele eilanden hebben elk hun eigen kenmerken. Sommige zijn klein en onbewoond, op andere eilanden lopen duizenden inwoners en toeristen rond. 
Langs die kust heerst een mediterraan klimaat met warme zomers en zachte winters. In het binnenland is het kouder. Hier heerst er meer een landklimaat. 
In het binnenland van Kroatië ligt één van de bekendste en mooiste natuurgebieden van Europa: de Plitvicemeren. De helderblauwe meren en watervallen trekken jaarlijks veel bezoekers.

In Kroatië wonen bijna 4 miljoen mensen. Maar het inwoneraantal daalt, al jaren. Omdat veel jongeren naar andere Europese landen verhuizen voor werk. De meeste mensen wonen in of rondom Zagreb Dit is de hoofdstad en het economische centrum van het land. 
In Kroatië wonen voor het grootste deel Kroaten, maar er wonen ook Serviërs en Hongaren. De meeste inwoners zijn rooms-katholiek en de officiële taal is het Kroatisch.
Geschiedenis

Kroatië is eeuwenlang onderdeel verschillende grote rijken, zoals het Romeinse Rijk, het Venetiaanse en later het Oostenrijks-Hongaarse rijk. Die rijke geschiedenis is nog terug te zien, zoals in de stad Split, waar het paleis voor de Romeinse keizer Diocletianus is gebouwd, in het begin van de vierde eeuw na christus.
In 1918 wordt Kroatië onderdeel van het koninkrijk Joegoslavië, samen met andere staten en volken in de regio. 70 jaar later, In 1991 verklaart Kroatië zich weer onafhankelijk, maar dat gaat niet makkelijk. Er volgt een jarenlange oorlog tussen de voormalige Joegoslavische staten en er vallen daarbij veel slachtoffers. Grote delen van het land en de steden worden verwoest, zoals de stad Vukovar. De schade is nog steeds te zien in de oude watertoren van de stad.
Na de oorlog herstelt het land langzaam en in 2013 wordt het lid van de Europese Unie

Hierna groeit economie redelijk snel door, vooral vanwege inkomsten uit toerisme en investeringen uit het buitenland. Toerisme is ook nu nog de belangrijkste bron van inkomsten, elk jaar bezoeken miljoenen mensen het land. 

Daarnaast worden er schepen en machines gemaakt in Kroatië, en is de landbouw belangrijk in het binnenland. Sinds 2023 is de euro de officiële munt, dat zorgt voor meer economische stabiliteit.

De cultuur van Kroatië is gevormd door de ligging: tussen de Balkan en de Middellandse Zee. Uit beide richtingen zijn invloeden terug te zien in de muziek, eten en tradities van het land.
Muziek speelt ook nu nog een grote rol in het dagelijks leven. In veel dorpen en steden hoor je groepen die traditionele muziek maken met snaarinstrumenten en accordeons. Elke regio heeft zijn eigen stijl.
Familie is voor Kroaten belangrijk, net als respect voor ouderen. Zij worden aangesproken met ‘u’, en jongeren hechten veel waarde aan hun levenservaring en wijsheid.
Zeilen en andere watersporten zijn ook populair, vooral bij toeristen die van eiland naar eiland varen. 
Kroatië is een land van honderden eilanden, oude steden en een helderblauwe zee, met een bewogen verleden en een hoopvolle blik op de toekomst.

Kroatië

Kroatië is nu een populaire vakantiebestemming, met veel mooie eilanden en een helderblauwe zee. Maar niet zo lang geleden was het oorlog in het land. De geschiedenis heeft veel sporen achtergelaten in de dorpen en steden van Kroatië.

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

Strooigoed en pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.

De wereld rond

Type videos