Groep 6/7/8

Animaties over alles wat er bij jongens en meisjes verandert in de puberteit.

Er is veel meer dan alleen 'de bloemetjes en de bijtjes'. Alles weten over liefde, enzo? Bekijk Liefdesplein over relaties en seksualiteit. 

Liefdesplein

Wat weet jij over de puberteit, verliefdheid en seks? Speel de liefdesquiz bij Het Liefdesplein!

Quiz Liefdesplein

Wat weet jij over liefde en seks?

Klas 1/2/3

Welke organen zitten er in je lichaam en wat doen ze precies? Dwaal rond door je lichaam met deze interactieve schoolplaat en bekijk de video's om meer te ontdekken over je organen. 

Interactieve schoolplaat langs je organen

Je lichaam: organen

Groep 3/4/5

Als je ziek bent kun je niet naar school. Maar gelukkig kun je zelf veel doen om gezond te blijven! Weet jij wat vitamines zijn en waarom snot goed voor je is?

Quiz over ziek en gezond zijn

Wat weet jij over ziek zijn?

Er gebeurt van alles in je lichaam als je verliefd bent. De hormonen gieren door je lijf!
Als je verliefd bent maakt je lichaam veel stoffen aan. Zoals dopamine.
Dopamine zorgt ervoor dat je blij bent, je verliefd voelt. Jij kan de hele wereld aan. Maar je wilt er ook steeds meer van, het is verslavend.
Ook komt het stofje adrenaline vrij. Adrenaline zorgt ervoor dat je hart sneller slaat, dat je energie hebt en uitgelaten bent!
En dan heb je nog een stofje: het knuffelhormoon oxytocine. De naam zegt het al; dit zorgt ervoor dat je de hele tijd wil knuffelen met je vriendje of vriendinnetje.
Al die stofjes zorgen voor vlinders in je buik. Dat komt doordat je hersenen boodschappen doorgeven aan de spieren in je buik en die spieren trekken vervolgens samen. Een heerlijk gevoel! Maar je kunt je ook minder goed concentreren.


Wat gebeurt er in je lichaam als je verliefd bent?

Als je verliefd bent, voel je je fantastisch. Dat komt doordat je lichaam dan allerlei stofjes aanmaakt waar je blij van wordt en energie van krijgt. 

Hormonen sturen je lijf op hol

Als je iemand leuk vindt kun je hem of haar verkering vragen. Als de ander ook verliefd is op jou, zegt hij of zij ja en zijn jullie een stelletje. Je kunt dan samen leuke dingen doen. Elkaars hand vasthouden. En misschien wel zoenen. Maar je hoeft niks te doen waar je geen zin in hebt. Als je niet meer verliefd bent kun je het uitmaken. Je hebt dan geen verkering meer. Het is niet aardig om dat via internet of je mobiele telefoon te doen: zeg gewoon tegen de ander dat je het niet meer leuk vindt, maar niet waar anderen bij zijn. Het is heel spannend om verkering te hebben. 

Verkering

Verkering is heel leuk. Je kunt met je vriendje of vriendinnetje leuke dingen doen. Je kunt ook zoenen, maar als je niet wilt hoeft dat niet.  

Verliefd op elkaar

Bij een jongen die in de puberteit komt, gaat zijn hele lijf groeien: voeten, armen en ook zijn piemel en ballen. Rond je piemel gaan haartjes groeien en er komen haartjes onder de oksels. Een paar jaar later krijg je ook haartjes op de bovenlip en op de wangen. Tegelijkertijd kan er ook iets met je stem gebeuren. Die klinkt soms wat lager en dan ineens schiet-ie weer omhoog.

Puberjongen

Als een jongen in de puberteit komt, kun je dat bijvoorbeeld zien aan de haartjes op de bovenlip en de wangen: hij krijgt een snor of baard. Maar er gebeurt nog meer.

Wat verandert er aan de buitenkant van het lichaam van een jongen in de puberteit?

Als een meisje in de puberteit komt, begint ze zowel in de lengte als in de breedte te groeien. Je borsten worden groter en soms voel je dat. Niet lang daarna beginnen er haartjes onder je oksels te groeien. Ook krijg je haartjes onder aan je buik en rond je vagina. Dat heet schaamhaar.
Je heupen, billen en bovenbenen worden wat ronder. Ook binnen in het lichaam verandert er van alles. Hier zie je dat je baarmoeder op je twaalfde ongeveer zo groot is als een dikke aardbei. Aan de bovenkant van de baarmoeder zitten de eileiders met daaraan de eierstokken, waar de eicellen aan zitten. De eerste eicel wordt pas rijp als een meisje ongeveer twaalf jaar is. Als de eicel rijp is, laat deze los en gaat op weg naar de baarmoeder. Dit heet 'eisprong'. 
De eicel kan op dat moment bevrucht worden door een zaadcel van een man. Om ervoor te zorgen dat de bevruchte eicel goed wordt opgevangen in de baarmoeder, wordt de binnenkant van de baarmoeder wat dikker en zachter. Als de eicel geen zaadcel tegenkomt, sterft ze af. De zachte binnenkant is niet meer nodig en verdwijnt in de vorm van slijm en bloed samen met de eicel door de vagina uit je lichaam. Dit is de menstruatie. Dan ben je ongesteld. 
In de vagina van een meisje zit nog heel wat verborgen. De randen aan de buitenkant heten de schaamlippen. Je hebt binnenste en buitenste schaamlippen. Verder zitten er twee openingen. Het bovenste gaatje is het plasgaatje en de grotere opening onder heet vagina. Tenslotte zit erboven het plasgaatje nog een bobbeltje, de clitoris.

Meisjes in de puberteit

Als een meisje in de puberteit komt, verandert het lichaam. Niet alleen aan de buitenkant, maar ook aan de binnenkant. Een belangrijk moment is de menstruatie.

Wat verandert er in het lichaam van een meisje als ze in de puberteit komt?

In de puberteit verandert er van alles aan je lichaam. Niet alleen aan de buitenkant, maar je hersenen ontwikkelen zich ook.
Hier, in de frontale hersenkwab, zorgt dit ervoor dat je minder goed kunt plannen, en jezelf niet altijd kan beheersen.  
Ook hier, in de subcorticale gebieden is het tijdens je puberteit een rommeltje. Daardoor word je wat sneller emotioneel. Moet je dus wat vaker huilen? Helemaal normaal!
Verbindingen in je hersenen zijn nu ook aan het veranderen, bijvoorbeeld hier in de prefrontale cortex, die zorgt voor zelfcontrole. Hierdoor krijg je stemmingswisselingen, maak je sneller ruzie en neem je soms een beetje te veel risico. Allemaal de schuld van je hersenen!
En dan raakt je dag- en nachtritme ook nog in de war.  De hormonen die je  helpen om in slaap te komen worden door je lichaam pas ’s avonds laat afgegeven. ’s Avonds duurt het dus lang voordat je slaapt. 
En ’s ochtends is het moeilijk je bed uitkomen.  


Wat gebeurt er in de puberteit in je hersenen?

In de puberteit ontwikkelen je hersenen zich volop. Daardoor kun je last krijgen van stemmingswisselingen en krijg je misschien moeite met in slaap vallen. En ’s ochtends fris weer opstaan. 

Je puberbrein ontwikkelt zich

In de vagina van een meisje zit nog heel wat verborgen. De randen aan de buitenkant heten de schaamlippen. Je hebt binnenste en buitenste schaamlippen. Verder zitten er twee openingen. Het bovenste gaatje is het plasgaatje en de grotere opening onder heet vagina. Tenslotte zit erboven het plasgaatje nog een bobbeltje, de clitoris.

De vagina

Het geslachtsorgaan van een meisje bestaat uit de schaamlippen, het plasgaatje, de vagina en de clitoris. Je kunt je eigen vagina met behulp van een spiegeltje beter bekijken. 

Het geslachtsorgaan van meisjes

Tussen je twaalfde en je veertiende worden er in je lichaam zaadcellen gemaakt die nodig zijn om een kind te kunnen maken. Vanaf de puberteit worden er elke dag miljoenen zaadcellen gemaakt. Ze worden bewaard in de zaadballen. 
Het uiteinde van de piemel heet de eikel. De eikel zit bij de meeste jongens verborgen onder een velletje. Dat velletje heet de voorhuid. Er zijn ook jongens bij wie de voorhuid nooit over de eikel heen zit. Bij hen is als baby of als klein kind de voorhuid door een dokter weggehaald. Dit heet besnijdenis. 
Op een dag of meestal 's nachts krijg je voor het eerst een zaadlozing. Dat betekent dat er zaadcellen samen met een soort witte kleverige vloeistof, dat heet sperma, uit de stijve piemel komen.

De penis

Mannen kunnen zaadlozingen krijgen. Er komt dan sperma uit hun stijve piemel. De eerste keer gebeurt dat tijdens de puberteit.

Het geslachtsorgaan van jongens

In de puberteit kun je jeugdpuistjes krijgen. Dat heeft te maken met je talgklieren. Die zitten verspreid over je huid. Per vierkante centimeter heb je er zo’n vijftien.
Deze klieren geven talg af, een vettig stofje dat zich over je huid verspreidt.
Soms maakt zo’n klier te veel talg aan en raakt hij verstopt. Dan kan hij ontstoken raken en krijg je een puistje. 
Zo’n puistje uitdrukken is niet slim. De wand van de talgklier kan dan scheuren. En zo kun je juist meer puistjes krijgen. 
Op je voorhoofd, neus en kin zitten heel veel talgklieren. Daarom krijg je hier ook sneller puistjes.
Wat je wel kan doen? Zorg dat je huid goed schoon is, en je genoeg slaap krijgt. Helpt dit niet? 
Maak je geen zorgen. Puistjes horen bij de puberteit, het is iets heel normaals. De meeste mensen krijgen ze tussen hun 15e en 25e. Daarna wordt het vanzelf minder. Gewoon wachten dus, het gaat voorbij!

Wat zijn puistjes?

Puistjes ontstaan door de talgklieren in je huid. In de puberteit produceer je veel talg, en kun je ontstekingen krijgen: puistjes. Je kunt puistjes beter niet uitknijpen, maar geduldig wachten tot ze weggaan. 

Ze horen bij de puberteit

Binnen in het lichaam verandert er van alles. Hier zie je dat je baarmoeder op je twaalfde ongeveer zo groot is als een dikke aardbei. Aan de bovenkant van de baarmoeder zitten de eileiders met daaraan de eierstokken, waar de eicellen aan zitten. 
De eerste eicel wordt pas rijp als een meisje ongeveer twaalf jaar is. Als de eicel rijp is, laat deze los en gaat op weg naar de baarmoeder. Dit heet 'eisprong'. De eicel kan op dat moment bevrucht worden door een zaadcel van een man. Om ervoor te zorgen dat de bevruchte eicel goed wordt opgevangen in de baarmoeder, wordt de binnenkant van de baarmoeder wat dikker en zachter. 
Als de eicel geen zaadcel tegenkomt, sterft ze af. De zachte binnenkant is niet meer nodig en verdwijnt in de vorm van slijm en bloed samen met de eicel door de vagina uit je lichaam. Dit is de menstruatie. Dan ben je ongesteld.

Menstruatie

Vrouwen zijn elke maand ongesteld. Dat zijn ze vanaf de puberteit. In deze clip wordt uitgelegd wat er in het lichaam verandert. Hoe ontstaat de menstruatie?

Wat gebeurt er als een meisje ongesteld wordt?

Een tampon inbrengen doe je zo. Open de verpakking, trek het touwtje los en breng hem rustig in. Ontspannen dus.
Als je niet verder kan, verander je de richting. Hij moet een beetje schuin richting je onderrug.
Het touwtje moet buiten blijven. Maar de tampon moet er zo ver mogelijk in. Net zo ver tot je vinger er ook helemaal in zit. En dan zit ie gemakkelijk en als het goed is voel je er ook helemaal niks meer van als je beweegt. Als je het wel voelt, zit ie niet ver genoeg.
Wanneer je hem moet wisselen merk je vanzelf; om de drie á zes uur. Maar als je weinig bloedt zo om de zes á acht uur.


Hoe doe je een tampon in?

Als je ongesteld bent kun je maandverband gebruiken, maar ook tampons. Een tampon doe je in je vagina, waar hij het menstruatiebloed uit je baarmoeder opvangt. 

Handig voor als je ongesteld bent

Veel jongens krijgen hun eerste zaadlozing ’s nachts, tijdens hun slaap.  Dat noem je ook wel ‘natte droom’.  
In de puberteit zorgen hormonen er voor dat je als jongen sperma aan gaat maken.  
Als je een natte droom hebt, krijg je tijdens je slaap een stijve piemel: een erectie. Op een gegeven moment kan er dan sperma uit je piemel komen. 
Sperma wordt gemaakt in de zaadballen. Het is een wit, plakkerig goedje met daarin miljoenen kleine zaadcelletjes. Sperma uit je piemel noemen we daarom een zaadlozing. 
Als je dat ’s nachts overkomt dan kan je bed misschien een beetje plakkerig zijn van het sperma. Daar kan je van schrikken, maar het is allemaal heel normaal! Het is gewoon een natuurlijke reactie van je lichaam.

Wat is een zaadlozing?

Jongens maken sperma aan. Dat is een wit, plakkerig goedje dat bij het klaarkomen uit de piemel komt. Dat noem je een zaadlozing. Maar het kan ook ’s nachts gebeuren, terwijl je slaapt. Dat noem je een natte droom.

Sperma uit de piemel

Als mensen zin hebben om te vrijen wordt de piemel van de man groter en stijver en de vagina van de vrouw wordt vochtig. De stijve piemel past in de vagina en dat geeft een lekker gevoel. 
Als de piemel in de vagina zit, bewegen de man en de vrouw zodat de piemel heen en weer gaat in de vagina. Op een gegeven moment komt er bij de man sperma uit zijn piemel. Dat is een witte, plakkerige vloeistof met daarin miljoenen zaadcellen die in de vagina van de vrouw terecht komen .
De zaadcellen van de man zwemmen in de vagina naar de baarmoeder en de eileiders, op zoek naar een eicel. Als er bij de vrouw een eicel los is gekomen uit de eierstok, kan deze bevrucht worden. Wanneer de zaadcellen bij de eicel zijn, proberen ze allemaal door de wand van de eicel heen te komen. 
De allerbeste zaadcel wint en mag als enige naar binnen in de eicel. Dit heet bevruchting.

Vrijen

Als een man en een vrouw vrijen, kan de vrouw zwanger raken. Dit betekent dat er een bevruchting van de eicel door de zaadcel heeft plaatsgevonden.

Iedereen heeft het er over, maar wat gebeurt er eigenlijk in het lichaam?

Als mensen zin hebben om te vrijen wordt de piemel van de man groter en stijver en de vagina van de vrouw wordt vochtig. De stijve piemel past in de vagina en dat geeft een lekker gevoel. 
Als de piemel in de vagina zit, bewegen de man en de vrouw zodat de piemel heen en weer gaat in de vagina. Op een gegeven moment komt er bij de man sperma uit zijn piemel. Dat is een witte, plakkerige vloeistof met daarin miljoenen zaadcellen die in de vagina van de vrouw terecht komen .De zaadcellen van de man zwemmen in de vagina naar de baarmoeder en de eileiders, op zoek naar een eicel. Als er bij de vrouw een eicel los is gekomen uit de eierstok, kan deze bevrucht worden. 
Wanneer de zaadcellen bij de eicel zijn, proberen ze allemaal door de wand van de eicel heen te komen. De allerbeste zaadcel wint en mag als enige naar binnen in de eicel. Dit heet bevruchting. De eicel en de zaadcel smelten samen tot een nieuwe cel, deze nieuwe cel groeit in de baarmoeder van de vrouw verder tot een nieuw kindje. Dit duurt ongeveer negen maanden. 
In de eerste maand is de baby net zo groot als een rijstkorrel en op het einde is het kindje ongeveer 50 centimeter. Dan is het zover de bevalling. Het hoofdje van de baby duwt de vagina open zodat deze vanzelf wijder wordt. De moeder moet hier bij helpen door heel hard te persen. Als het hoofdje er uit komt moet de moeder nog een keer flink persen zodat de baby er helemaal uit kan komen. 
De baby schrikt dan van de kou en het licht van de buiten wereld en begint meteen te huilen. De vader en moeder kunnen hun nieuwe kindje dan troosten en heel dicht bij zich houden.


Voortplanting

Een man en een vrouw kunnen samen een kindje maken. Na negen maanden wordt het geboren. Hoe gaat dat?

Van vrijen tot geboorte

De eicel en de zaadcel smelten samen tot een nieuwe cel, deze nieuwe cel groeit in de baarmoeder verder tot een nieuw kindje. Dit duurt ongeveer negen maanden. In de eerste maand is de baby ongeveer net zo groot als een rijstkorrel. En op het einde is het kindje ongeveer 50 centimeter. 
Dan is het zover, de bevalling. Het hoofdje van de baby duwt de vagina open zodat deze vanzelf wijder wordt, de moeder moet hier bij helpen door heel hard te persen. Als het hoofdje er uit komt moet de moeder nog een keer flink persen zodat de baby er helemaal uit kan komen. De baby schrikt dan van de kou en het licht van de buitenwereld en begint meteen te huilen. De nieuwe vader en moeder kun het kindje dan troosten en heel dicht bij zich houden.

Geboorte

Als een vrouw zwanger is, groeit er in de baarmoeder een kindje. Na negen maanden komt het kindje door de vagina van de vrouw naar buiten.

Hoe kan er een kindje groeien in de buik van een vrouw?

Mens en lichaam

Animaties over alles wat er verandert in de puberteit.

Seksuele voorlichting

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Het schooljaar gaat weer beginnen. Wij zijn er klaar voor.

Header kapstok

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.