Groep 6/7/8

Wie is de baas van Nederland? Bij verkiezingen kiezen we zelf wie ons land gaat leiden. 

Nederland is een democratie. Er is een grondwet, er zijn verkiezingen en iedereen mag zeggen wat hij of zij vindt. In De Vraag Vandaag beantwoorden Joyce en Bobby vragen over onze democratie.

De vraag vandaag

De Vraag Vandaag

De Derde Kamer

Elke vier jaar mogen volwassenen stemmen in de Tweede Kamerverkiezingen. Wat weet jij van standpunten, zetels en politieke partijen? Test je kennis van democratie en politiek in de quiz!

Quiz over democratie en politiek

Wat weet jij over de Tweede Kamerverkiezingen?

Klas 1/2/3

In deze 360º interactieve schoolplaat van de Tweede Kamer van Schooltv en ProDemos vind je informatie en uitleg over wat er in de Tweede Kamer gebeurt en hoe partijen daar via de verkiezingen een plekje kunnen bemachtigen. Met educatieve video’s, teksten en spelelementen, zoals het Debatrad, leren leerlingen over de zin van de democratische rechtsstaat. Klik op de afbeelding om te beginnen.

De tijdelijke Tweede Kamer

Interactieve schoolplaat over de Nederlandse politiek en democratie

Kijk rond in de Tweede Kamer

Maurice Lede neemt je mee op tour in de Ridderzaal, Eerste en Tweede Kamer. Laat je rondleiden of ga zelf op onderzoek in de 360º interactieve schoolplaten. Bij de hotspots vind je informatie over de belangrijkste onderdelen van de landelijke politiek.

Interactieve schoolplaat en tour over het Binnenhof

Politiek van Nederland

Er is in Nederland een aantal politieke partijen. Een politieke partij is een groep mensen die dezelfde ideeën hebben. Een partij wil bijvoorbeeld dat er meer bomen komen. Een andere partij wil juist dat er meer straten komen en vindt de bomen niet zo belangrijk.
De partijen worden vaak verdeeld in Links en Rechts.

Rechtse partijen willen meestal minder regels. Ze vinden dat de mensen best voor zichzelf kunnen zorgen, en een beetje voor elkaar. Zelf een ziekenhuis bouwen, of de weg naar het ziekenhuis toe. Als de mensen dat zelf doen, dan kost het geen belastinggeld, en hoeven de mensen dus minder belasting te betalen.

De Linkse partijen willen meestal meer regels. Mensen mogen elkaar best helpen, maar als ze dat niet doen, dan helpt de overheid wel een handje. En de overheid bouwt het ziekenhuis en de weg ernaartoe. Om dat allemaal te kunnen betalen, moeten de belastingen wel wat hoger zijn.

Links, rechts, of daar ergens tussenin: alle partijen hebben een verkiezingsprogramma. Dat is geen leuk televisieprogramma, maar een stapel papier. In het verkiezingsprogramma staan alle mooie plannen opgeschreven.

Politieke partijen

Een politieke partij is een groep mensen die dezelfde ideeën hebben.

Wat zijn dat?

In heel Nederland wonen bijna 17 miljoen mensen. Nederland is een democratie. Dat wil zeggen: alle mensen mogen meedenken en meebeslissen over ons land. Bijvoorbeeld, dat het vuilnis wordt opgehaald. Dat er straten worden aangelegd. En dat er water uit de kraan komt. Lekker fris!
Als we allemaal tegelijk gaan roepen, dan wordt het een rommeltje. Daarom hebben we de politiek: dat zijn mensen die het leuk vinden om plannen te bedenken en dingen te regelen.
Wij, de ‘gewone mensen’ mogen die mensen uitkiezen. Dat doen we als er verkiezingen zijn. Dan kies je de persoon die volgens jou de beste plannen heeft. Dat heet stemmen. Maar je doet het niet met je mond, maar heel stil: op een papiertje, in een stemhokje, zonder pottenkijkers.
Iedereen die een Nederlands paspoort of een identiteitskaart heeft, die mag stemmen. Nou ja: je moet wel 18 zijn. 18 jaar. Want als je 18 maanden bent, dan mag je alleen nog maar schreeuwen.

Stemmen

Als er verkiezingen zijn, mag je stemmen. Dat betekent dat jij zegt wie volgens jou Nederland het beste kan besturen.

Wie heeft de beste plannen?

Na het stemmen worden alle stembussen geleegd en worden de stemformulieren geteld.
Als een partij genoeg stemmen krijgt, dan mogen ze in de Tweede Kamer gaan zitten. Daar staan 150 stoelen, en die noemen we met een oud woord zetels. Als je meer dan de helft van die zetels hebt, heb je de meerderheid. En dan mag je de baas zijn over Nederland. Maar, in ons land heeft eigenlijk nooit 1 partij die meerderheid. Als een partij dus wil regeren, moeten ze op zoek naar een andere partij om mee samen te werken. En dat lukt niet altijd.

Parlementszetels

De stoelen in de Tweede Kamer noem je zetels. Daar zitten de mensen van de partijen die wij gekozen hebben in de verkiezingen. 

Wie krijgt wat?

10.000 van dit soort stembussen. Zo’n 14 miljoen stembiljetten. En 90.000 rode potloden. Die heb je allemaal nodig om verkiezingen te houden. Tom en Naomi zijn bezig met hun spreekbeurt over politiek. Een deel daarvan gaat over verkiezingen. In Nederland zijn er regelmatig verkiezingen, voor de Tweede Kamer bijvoorbeeld of voor de gemeenteraad. De kiezers bepalen dus met hun stem wie zij de beste partij of persoon vinden om hun volksvertegenwoordiger te zijn. Eigenlijk bepalen de mensen in het land dus met hun stem wat er moet gebeuren. Elke stem is even belangrijk. Je moet er dus op kunnen vertrouwen dat jouw stem ook echt meetelt. Tom en Naomi hebben mij gevraagd om uit te zoeken of de verkiezingen in Nederland altijd eerlijk gaan. Kan er ook vals worden gespeeld? Hallo, ik kom mijn stem uitbrengen. Dat kan. U mag dat daar doen. Daar? In dat hokje? Waarom? De stemming is geheim en niemand hoeft te weten op wie jij stemt, dat bepaal je zelf. En zo kan niemand me dwingen anders te stemmen. En niemand kan zien welk hokje ik rood maak. 

Om de verkiezingen eerlijk te laten verlopen krijgt iedereen in het stemlokaal precies hetzelfde stembiljet. Verder mag iedere kiezer maar een keer stemmen en maar een hokje rood maken. De kiezer bepaalt zelf op wie hij zijn stem uitbrengt. Hij mag zijn stem absoluut niet weggeven of verkopen. Het stembiljet moet goed dichtgevouwen door de kiezer zelf in de stembus worden gedaan. De stembus is goed afgesloten en mag niet geopend worden. Dat gebeurt pas aan het einde van de dag. Dan worden de stemmen geteld. Het tellen van de stemmen gebeurt heel nauwkeurig. Al deze regels zijn er dus om de verkiezingen eerlijk te laten verlopen. Daarna volgt de verkiezingsuitslag. In het geval van de Tweede Kamerverkiezingen wordt bekend hoeveel zetels iedere partij heeft gewonnen. Er zijn 150 Tweede Kamerzetels te verdelen. In Nederland zijn er heel veel partijen met allemaal verschillende ideeën. Dat betekent dat meestal zelfs de winnende partij in haar eentje geen meerderheid krijgt. Ze moet dus gaan samenwerken met andere partijen. De winnende partij mag als eerste kijken, met wie ze wil gaan samenwerken om een regering te vormen. Samen vormen deze regeringspartijen een groep die de coalitie heet. De andere partijen die niet in de regering zitten vormen de oppositie.

He Pepijn, wat doe je hier? He jongens wat doen jullie hier nou? Ja ze zeiden dat je hier was, wat ben je aan het doen? Ik ben aan het stemmen. Op wie ben je aan het stemmen? Dat zeg ik niet, dat is namelijk geheim.

Hoe worden in Nederland verkiezingen gehouden?

Nederland is een democratie. Elke vier jaar kiezen we zelf welke politici het land mogen regeren. Hoe gaan die verkiezingen in hun werk? Pepijn zoekt uit hoe het zit met stembussen, rode potloden en zetels.

Regels voor het stemmen

Hallo allemaal, welkom bij De vraag vandaag. In Nederland hebben we regelmatig verkiezingen. Voor de gemeenteraad in jouw stad, voor het bestuur van onze provincies en voor de Tweede Kamer. Maar hoe zorg je dat dit precies volgens de regels gebeurt? Daarom is de vraag vandaag: hoe werken eerlijke verkiezingen? Voor het antwoord op deze vraag schakelen we snel over naar onze verslaggever Bobby. 
Bobby? Joyce? Mag ik er al uit? Ja. Kom er maar even uit op dat dat praat wat makkelijker. Ik kom er nu uit. Bobby, wat is dit nou weer?
He Joyce. Ja. Dit is een stembus. Een stembus waar je niet in kan kijken. Dat is belangrijk voor eerlijke verkiezingen. 
Aha. Ik snap het. Kunnen we dan nu beginnen? 
Nee nee, natuurlijk. Ja. 
Sorry kijkers, Bobby is nog heel even bezig. We schakelen snel over... Op naar de Tweede Kamer. Naar de Tweede Kamer 
Zodra je in Nederland 18 wordt mag je stemmen. Kiezers bepalen met hun stem wie zij de beste persoon of de beste partij vinden om hun volksvertegenwoordiger te zijn, hier in de Tweede Kamer. Door verkiezingen bepalen wij dus wat er in ons land moet gebeuren. Elke stem telt mee. En elke stem is even belangrijk. 
Om te laten zien hoe eerlijke verkiezingen werken heb ik speciaal voor de vraag van vandaag een stembureau ingericht. Met: 3 stembureaumedewerkers natuurlijk een stembus en een stemhokje. Ze checkt even of er niet al stiekem stemmen inzitten. Hij is leeg. Nu gaat hij op slot zodat straks niemand stiekem mijn stem uit kan halen. Heel belangrijk bij eerlijke verkiezingen. 
Mag ik mijn stembiljet alstublieft? Dat ligt eraan, heeft een stempas bij u? Ik wist dat ze dat ging vragen. Als er verkiezingen zijn in Nederland krijg je namelijk automatisch een stempas opgestuurd, wel zo handig. Alstublieft. 
Er wordt even gecontroleerd of mijn stempas wel echt is. Heeft u voor mij ook een identiteitsbewijs? Ja hoor. Maar natuurlijk, kijk mijn paspoort alsjeblieft. Dankuwel. Er wordt hier streng gecontroleerd of ik het wel echt ben en dat ik niet vanmiddag terug kan komen om nog een keer te stemmen. Nee. Iedereen mag maar één keer stemmen. Dankuwel. Gelukkig, ik ben het echt.
Alstublieft. Hé mijn stembiljet. Daar gaan we.
Stop! Er mag maar één persoon tegelijk in het stemhokje. 
Alleen ik? Maar hoe moeten we dan stemmen filmen? Zo zijn de instructies Bobby. Maar dat is het belangrijkste onderdeel van ons programma. 
Bobby, Bobby, wat is er aan de hand? Leg eens even uit. 
Onze cameraman mag van deze mevrouw het stemhokje niet in. 
Maar dat is logisch toch, als je met z'n tweeen in het hokje staat, kan hij je misschien dwingen op iemand anders te stemmen. Jouw stem moet geheim blijven. Het is jouw keuze. Dat is wel zo eerlijk toch?
Ja, dat is waar. Oh wacht, ik ga nu alleen het hokje in hoor.
Zo. Dan doen we het maar even zo. Ik ga dus nu mijn stem uitbrengen op een persoon van een politieke partij door een vakje rood te kleuren. Met dit potlood. Kijk, hier heb je allemaal vakjes. Niet twee vakjes. Want dan is je stem ongeldig. Een vakje. 
Ik denk dat dit het juiste moment is om even verder te kijken wat er allemaal gebeurt met al die geldige stemmen die er uitgebracht worden tijdens de verkiezing. 
Op verkiezingsdag wordt overal in Nederland gestemd. Iedereen stemt op zijn of haar favoriete partij. Aan het einde van de dag worden om 21 uur 's avonds alle stemmen geteld. En de partij met de meeste stemmen is de grootste partij en heeft de verkiezingen gewonnen.
In de Tweede Kamer zijn 150 zetels te verdelen. 
De grootste partij heeft de meeste zetels en gaat daarom meestal een regering vormen met één of meerdere andere partijen. Deze regeringspartijen vormen een groep die de coalitie heet. Samen hebben ze meer dan de helft van de zetels. Zij kiezen ook de ministers. De overige partijen die niet in de regering zitten, vormen de oppositie. Er is gestemd. Er is gekozen. De regering kan aan het werk. 
Nou, ik heb gestemd hoor. Jammer dat we het niet konden filmen. Maar ja, helaas niets aan te doen. Ontzettend bedankt. Dag mam. En voor jullie medewerking en succes nog vandaag. Bobby, je vergeet het belangrijkste. Oh natuurlijk. Dank je wel. Sorry. Ik vergeet iets. Nee, je moet je biljet in de bus doen anders telt ie niet mee. Oh natuurlijk. Ja. 
Mijn stem, mijn keuze in de bus. Anders telt hij natuurlijk niet mee. 
Bobby, dankjewel. Joyce? Jij bedankt. Jullie weten nu hoe eerlijke verkiezingen werken. Dit was de vraag vandaag, tot de volgende vraag.

In Nederland mag je vanaf je achttiende regelmatig naar de stembus. Je vult je stem met een rood potlood in op je stembiljet. Er zijn allerlei regels om ervoor te zorgen dat verkiezingen eerlijk verlopen. Verslaggever Bobby laat het zien op een stembureau.

Hoe werken eerlijke verkiezingen?

Hallo allemaal, welkom bij De vraag vandaag. Ons land wordt bestuurd door de regering. Maar wie is er eigenlijk de baas? Vandaag stuurden we onze verslaggever Bobbie op pad met de vraag: Wie is de baas van Nederland? 
Ja, goed dat je dat er nog even bij zegt Joyce 'Wie is de baas van Nederland?' Anders denken de kijkers thuis misschien dat het gaat over wie is de baas van ons programma, en dat ben ik natuurlijk. 
Hoe bedoel je? Of jij en ik, sorry. Wij samen. Grapje. Ja, goed om even terug te komen op je vraag. Ik sta hier bij Paleis Noordeinde. Het werkpaleis van koning Willem-Alexander en veel mensen denken dat de koning de baas van Nederland is maar dat is hij dus niet. 
En waarom sta je dan bij zijn paleis, Bobby? 
Nou, ik dacht is wel een leuk decor voor het begin van de aflevering. Daar is mijn taxi naar het Binnenhof. 
Als de koning niet de baas is van ons land, wie is dat dan wel? Bobby. 
Hee Joyce. Ja, daar in dat torentje, die Tower Of Power zetelt de baas van Nederland. De minister-president. Hij vormt samen met de koning en de ministers de regering. Zij besturen het land. Maar de minister-president is de voorzitter van die club. Wacht, ik bel hem wel even.
Bobby? Je belt mij. 
Sorry, Joyce. Sorry, verkeerde nummer. 
En voordat je verder gaat: de minister-president is niet de baas van ons land. Niet? Nee. Ik zal je een hint geven. Er zijn meerdere bazen. Oh ja natuurlijk ja. Nee. De minister-president doet het niet allemaal alleen. Nee. De ministers die helpen natuurlijk allemaal even hard mee. Ja, want zij zijn natuurlijk de baas over hun ministeries. 
Het ministerie van Veiligheid bijvoorbeeld. Zij houden zich bezig met de veiligheid op straat. Dat er genoeg brandweerkazernes zijn en geen oude politiewagens mee rondrijden. Of het ministerie van zorg. Zij zorgen voor goede ziekenhuizen en betaalbare ziektekosten. Het ministerie van Vervoer, die beslissen waar er nieuwe wegen gebouwd gaan worden en over de vliegvelden. En het ministerie van Financiën zorgde voor dat we dit allemaal kunnen betalen. Zij beheren de portemonnee van Nederland. 
Dus Joyce. De ministers zijn de baas van Nederland. 
Fout Bobby. De ministers zijn inderdaad belangrijk. Zij leiden en besturen Nederland, maar er is een club mensen die controleert of zij hun werk wel goed doen. Hoe bedoel je? De 1e en 2e Kamer der Staten Generaal dus. 
Ja natuurlijk. Nee, natuurlijk. Ja klopt klopt. Nou wat een geluk, dat is hier vlakbij. 
Hier vormen zitten de 150 bazen van Nederland. Hier in de Tweede Kamer heb je 150 zetels waar allemaal verschillende volksvertegenwoordigers zitten van verschillende partijen. En deze mensen hebben als taak om de plannen van de regering goed te keuren of af te keuren natuurlijk. En ze houden in de gaten of de ministers hun werk wel goed doen en als het moet dan kunnen ze een minister zelfs wegsturen. 
In de Eerste Kamer zitten nog eens 75 volksvertegenwoordigers die alle plannen nog een keer in alle rust wikken en wegen. Zij kunnen de plannen ook goedkeuren of afkeuren. Dus wie is de baas van Nederland Joyce? De Eerste en de Tweede Kamer 
Bijna goed. Wat, nog niet goed? Nee. Er is nog een baas boven baas, misschien wel de belangrijkste van allemaal. 
Wie? Een baas boven baas?
Ik snap er helemaal niks meer van. De Eerste en de Tweede Kamer, die zijn toch de baas? Is dit de baas? Dat is niet de baas.
Ik? Ja, jij bent de baas en ik en iedereen in Nederland want wij kiezen onze volksvertegenwoordigers. 
Dat bepalen wij natuurlijk zelf. Wauw. Ik ben de baas. Wij zijn allemaal de baas. Tot de volgende vraag. Tot de volgende vraag, baas. Dank je Bobby. Dit was de Baas Vandaag, eh de vraag vandaag.

Nederland heeft een koning. En dan heb je ook nog de minister-president, de ministers en de mensen in de Eerste en Tweede Kamer. Maar wie is nou eigenlijk de baas van Nederland? Verslaggever Bobby gaat op zoek naar het antwoord.

Wie is de baas van Nederland

Hallo allemaal, welkom bij de vraag vandaag. Met verkiezingen stem je op een politieke partij die dezelfde ideeën heeft als jij. Je kiest de mensen die jou vertegenwoordigen in de Tweede Kamer. De vraag vandaag: hoe werken verkiezingen eigenlijk? We schakelen over naar onze verslaggever Bobby. 
Want Bobby weet alles over verkiezingen. 
Hoi Joyce. Ja natuurlijk. De verkiezingen. Ja ja, wij Nederlanders zijn dol op verkiezingen. Wij kiezen van alles en nog wat: de mooiste film, het leukste liedje, het lekkerste broodbeleg en vandaag konden we kiezen uit van alles en nog wat, hagelslag, vruchtenhagel, jonge kaas, belegen kaas... We zijn niet geïnteresseerd in jouw ontbijt, ons programma gaat over verkiezingen in de politiek! Nee, natuurlijk, natuurlijk, natuurlijk. Ja oké. Ja. Nee, helemaal gelijk, maar ik dacht ik geef wat voorbeelden als voorbeeld. Ja goed. Hoe kiezen wij nou eigenlijk onze volksvertegenwoordigers? Om daarachter te komen, ben ik mijn eigen politieke partij begonnen. Politieke partij? Ja, je hoort het goed. Bij de komende Tweede Kamerverkiezingen kan iedereen op mij stemmen; op Bobby. 
Omdat ik namelijk ouder ben dan 18 jaar en de Nederlandse nationaliteit heb, en we in een vrij land leven mag ik mezelf verkiesbaar stellen. Dus ik ben benieuwd hoeveel stemmen ik ga ophalen. Wens me succes Joyce. Nou goed dan, succes Bobby. 
Elke vier jaar worden er in Nederland verkiezingen gehouden voor de Tweede Kamer. Als je 18 jaar of ouder bent, krijg je een oproep om te stemmen. Het is niet verplicht om te gaan stemmen, maar wel belangrijk als je wilt meebeslissen hoe het in ons land gaat. Er zijn in Nederland verschillende politieke partijen die allemaal hun eigen idee hebben over wat het beste is voor de mensen, maar om hun plannen ook echt uit te kunnen voeren hebben ze wel veel stemmen nodig. Daarom gaan de partijen campagne voeren. Ze maken daar reclame voor zichzelf en trekken het land in om met kiezers te praten en ze zijn natuurlijk actief op social media. Zoals je ziet heb je in ons land het recht om te stemmen. En je hebt ook het recht om mee te doen aan de verkiezingen. Je kunt je dan verkiesbaar stellen voor een bestaande partij of net zoals Bobby zou een partij beginnen. Laten we eens kijken hoe het gaat met Bobby en zijn campagne. 
Goeiedag. Zou ik hier misschien een campagneposter kunnen ophangen? Voor welke partij? Lijst Bobby. stem Lijst Bobby. Lijst Bobby, nummer 14. En de duimen erbij. Heren, mag ik u wat vragen. Ja zeker ja. Zouden jullie op lijst Bobby willen stemmen? Nooit van gehoord. En mag ik jullie misschien petje aanbieden voor lijst Bobby, alsjeblieft. Stem op mij, nummer 14, Bobby. Goedemiddag, mag ik u misschien wat vragen? Zou u op een lijst bobby willen stemmen? Nou wat vinden jullie belangrijk in Nederland? Opkomen voor de minderheden? Minderheden vind ik ook heel belangrijk. Lijst Bobby. 
Ik vind het dierenwelzijn heel belangrijk. Dierenwelzijn staat heel hoog op mijn politieke agenda. Dank u wel hoor. Ja ja ja. Zoals je hebt kunnen horen Joyce zijn de mensen hier op straat razend enthousiast om op mij te stemmen. Ja. Ze moeten me alleen wel een beetje leren kennen. 
Wat een fantastisch nieuws, hoeveel stemmen heb je inmiddels al verzameld? 
Wel aardig wat Joyce. Dat zal je verbazen net onder de 100. 80? 60? Iets minder. 
Eén van jezelf en de ander van mijn moeder. Ja. Iedereen heeft de vrijheid om te stemmen op wie die wil, ook mijn moeder Joyce. 
Natuurlijk, maar met twee stemmen kom je niet in de Tweede Kamer Bobby.
In de Tweede Kamer worden namelijk 150 zetels verdeeld. Na de verkiezingen worden alle stemmen geteld en de partij met de meeste stemmen die krijgt de meeste zetels in de Kamer. De gele, rode en blauwe partij hebben de meeste stemmen en dus de meeste zetels. Ze hebben samen een meerderheid in de Tweede Kamer en kunnen daarom met elkaar regering gaan vormen. Deze partijen gaan de plannen maken voor Nederland en mogen die ministers zoeken om die plannen uit te voeren. En de voorzitter van al deze ministers heet de minister-president die komt meestal uit de grootste partij. 
Hee Joyce, ben ik weer. Luister ik heb een fantastisch nieuw idee om nog meer stemmen te winnen. Wat dacht je van een tweede lijsttrekker. Je moeder zeker. Nee nee natuurlijk niet niet m'n moeder: lijst Bobby en Joyce. 
Ach ja, lief dat je aan me denkt, maar nee nee niks voor mij. 
En deze dan Joyce en Bobby. Wij samen. Dacht je ervan? Nou nee ik blijf toch liever presentator. Wist je trouwens dat de ook verkiezingen voor zijn, voor beste presentator van het jaar? 
Maar misschien is dat een idee. Misschien als je dat gaan doen Bobby. 
Ja, stem op mij! 
Dit was de vraag vandaag tot de volgende vraag.

In Nederland kiezen we zelf onze regering. Eens in de vier jaar worden er verkiezingen gehouden. En als jij goede ideeën hebt, kun je jezelf ook verkiesbaar stellen. Verslaggever Bobby gaat campagne voeren voor zijn eigen politieke partij.

Hoe gaan verkiezingen in hun werk?

Uiteindelijk draait het voor alle partijen om 1 ding: Zoveel mogelijk stoelen krijgen in de Tweede Kamer. In totaal zijn er hier 150 stoelen. Zo'n stoel noem je een zetel. Hoe meer stemmen je krijgt, hoe groter je partij, hoe meer zetels in deze Tweede Kamer. Hier zit Emile Roemer van de SP.	Die partij heeft 15 zetels in de Tweede Kamer. Hallo, hier Alexander Pechtold van D66. Goed voor 12 zetels. Jesse Klaver van GroenLinks, Buma van het CDA... En Geert Wilders van de PVV. De grootste partijen op dit moment zijn de Partij van de Arbeid, met 35 zetels...en de VVD, die heeft er 40. En als je de rest, groot en klein, daarbij optelt: 15, 13, 12, 12, 5, 4, 3, 2, 1, 8... is het precies 150. Intussen blundert en klungelt de minister door. Alle 150 politici van die verschillende partijen kunnen flink van mening verschillen. U mag snoeien wat u wilt, maar de tuin wordt er niet mooier op. De PvdA blijft gewoon zitten, terwijl Nederland schreeuwt om iets aan armoede onder kinderen te doen. Doe eens normaal, man. Wat 'ach'? 'Doe eens normaal, man'? Doe lekker zelf normaal! Echt, zo kunnen we niet werken. Politici zijn het dan vaak niet met elkaar eens. Maar als je wilt dat jouw plan wordt uitgevoerd, moet je samenwerken: Jij je zin en ik m'n zin. Want een plan of wet wordt in Nederland alleen goedgekeurd als meer dan de helft, 76 dus, het ermee eens is. En om die meerderheid van 76 zetels bij elkaar te krijgen moet je soms samenwerken met een partij die erg van jou verschilt. De verkiezingen zijn spannend: Welke partij krijgt straks zetels en hoeveel? Dat is de vraag. EEN ding is zeker. Veel mensen gaan op een andere partij stemmen dan 4 jaar geleden. Dus na de verkiezingen aankomende woensdag, ziet de Tweede Kamer er heel anders uit.

Wat gebeurt er in de Tweede Kamer?

Alle politieke partijen willen zoveel mogelijk zetels in de Tweede Kamer. Zo kunnen ze meer invloed uitoefenen op de regering. Maar om hun plannen te realiseren, moeten partijen samenwerken met andere partijen.

Discussiëren en samenwerken

Dit is Het Binnenhof. DE plek waar ons land wordt geregeerd. Er is hier een Kamer waar een keer per week 75 mannen en vrouwen bij elkaar komen en belangrijke beslissingen nemen. We gaan vandaag naar de belangrijkste kamer van ons land: de EerSTE Kamer. Zo, hee. Dit is 'm dan, de Eerste Kamer. De leden van de Eerste Kamer, ook wel senatoren genoemd, die hier vergaderen, hebben een belangrijke taak: Ze moeten wetten goedkeuren of afkeuren. Maar die wetten komen ergens vandaan. De regering maakt de wetten. En in de Tweede Kamer, die is daar, daar zitten dus de mensen die over die wetten praten. Daar gaan ze over stemmen, en als er een meerderheid is in de Tweede Kamer dan...gaat die wet naar de Eerste Kamer waar ze er nog een keer mogen stemmen of het nou een goed of slecht idee is. Dus de EERSTE Kamer komt eigenlijk op de tweede plaats. Zowel de Eerste als de Tweede Kamer hebben als taak om de regering te controleren. Dat doen ze door heel veel vragen te stellen aan die regering en met ze in discussie te gaan. En als ten eerste de Tweede Kamer het ermee eens is, en ten tweede de Eerste Kamer...he? Dan kan de wet worden aangenomen. Waarom heet dit nou de Eerste Kamer? In 1815 bestond er nog maar een Kamer waar wetten werden goed- en afgekeurd. De koning, die daar, vond dat niet zo'n fijn idee...en stelde een groepje mensen samen die voor een tweede keer naar de wetten konden kijken.	Veel van die mensen die waren van adel. Je begrijpt, die willen natuurlijk niet op de tweede plek komen. Daarom noemde de koning dit de Eerste Kamer. Het is hier echt prachtig. Klassieke banken, wandbekleding. Wat hier heel bijzonder is, is het plafond.
Dat is eigenlijk een groot schilderij waarop mensen te zien zijn uit alle windstreken. Politici mogen namelijk niet vergeten voor wie ze die wetten maken. In het midden hebben kinderen een speciaal plekje gekregen. De architect vond dat kinderen de toekomst zijn, dus die horen in het midden. De 75 leden zijn allemaal lid van politieke partijen en zitten verspreid over de hele Eerste Kamer. In het midden van deze tafel zit de voorzitter en die leidt de vergadering. Daarnaast zit de griffier, die bereidt de vergadering voor en helpt de voorzitter. Eh, eh! Niet voor uw beurt praten. Aan de andere kant van de zaal, aan deze tafel, zit de regering. Ja, een Kamer met zo'n geschiedenis, opgericht in 1815, waar zulke belangrijke beslissingen worden genomen. Op het Binnenhof in Den Haag, we mogen het echt zeggen zit toch echt de enige echte EerSTE Kamer.

De Eerste Kamer

De Tweede Kamer in Den Haag zie je vaak op het nieuws. Maar de Eerste Kamer is net zo belangrijk. Hier worden wetsvoorstellen goedgekeurd en afgekeurd door de leden van de Eerste Kamer: de senatoren. En het is ook nog eens een prachtige zaal.

75 mensen die de regering controleren

Een rechtse hardliner wordt ze wel genoemd. Dat links en rechts... Men zegt dat u eigenlijk rechtser bent dan Mark Rutte. Dat ik echt met links en rechts kan samenwerken. Linkse partijen, rechtse partijen. Je hoort het vaak in het nieuws als het over de verkiezingen gaat. Dat uw links liberale hobby's...Politici van links tot rechts. Ga je linksom of ga je rechtsom? Maar lang niet altijd zeggen ze erbij wat het precies betekent. En ja, dat is ook niet zo gek, want het is best ingewikkeld en soms niet zo duidelijk. Dus ik vind ze eerder links dan rechts. Maar daar gaat het me nou niet om. De politieke termen links en rechts werden zo'n 250 jaar geleden voor het eerst gebruikt in Frankrijk. Om te bepalen welke politici naast elkaar gingen zitten, maakten ze een indeling. De politici die verandering wilden, ook wel de progressieven genoemd, zaten links. En rechts zaten mensen die alles wilden houden zoals het was, de conservatieven. En zo'n indeling is er nu nog steeds in onze Tweede Kamer, de plek waar politici met elkaar vergaderen. Het plaatsen van politieke partijen op de linksrechts-as, dat is het dagelijkse werk wat we hier doen. Links zitten partijen die vinden dat mensen die veel verdienen veel meer moeten bijdragen. SP en GroenLinks-PvdA zijn bijvoorbeeld links. Drie keer links en drie keer rechts. Rechts zitten partijen die vinden dat de regering zich zo min mogelijk moet bemoeien met mensen. De VVD en JA21 worden bijvoorbeeld gezien als rechtse partijen. Wie is voor deze motie? SP, GroenLinks, Bij1, Volt. Daartussen zitten allerlei partijen die een beetje van beide vinden. Ze worden daarom ook wel middenpartijen genoemd. CDA en NSC horen daarbij. En dat gaat van links tot rechts, van de Partij voor de Dieren tot de PVV. Toch is het verschil tussen links en rechts vaak helemaal niet zo duidelijk. Sommige rechtse partijen zijn bij bepaalde onderwerpen juist een beetje links en andersom. Best verwarrend dus. En dat vinden sommige politici ook. Zij zeggen dat we het beter niet meer over links of rechts moeten hebben.

Wat betekent links en rechts in de politiek?

Rechtse partijen vinden dat de overheid zich zo min mogelijk moet bemoeien met mensen. Linkse partijen zijn voor een eerlijke verdeling van welvaart. En er zijn ook nog middenpartijen, die soms links zijn en soms rechts. Best ingewikkeld dus.

Progressief, conservatief of een beetje van allebei

Organisatie en bestuur

Politiek en verkiezingen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Sterretjes

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.