Klas 1/2/3

Dit lesidee sluit aan bij Unesco doel 12: Verantwoorde consumptie en productie. Bekijk de video's en speel de quiz.

De winkel ligt vol met eten. Dit wordt over de hele wereld geproduceerd. Om de hele wereldbevolking te kunnen voeden, is er veel voedsel nodig. Hoe zorgen we ervoor dat iedereen genoeg eten heeft?

Quiz over duurzame voedselproductie

Wat is duurzaam consumeren?

We gebruiken het elke dag; plastic. Hoe wordt plastic gemaakt en waarom gebruiken we het zo veel? Door plastic te recyclen geven we het oude product een nieuw leven. 

Quiz over het hergebruiken van spullen

Wat is recyclen?

Welke apparaten verbruiken veel energie? En hoe kun je energie besparen in huis? Ga op ontdekking met deze interactieve schoolplaat speciaal voor de bovenbouw en kom meer te weten over energie in en rondom het huis!

Interactieve schoolplaat in en rondom het huis

Energie in en rondom het huis

In de zomer van 2019 komt de temperatuur in Nederland voor het eerst in de geschiedenis boven de 40 graden Celsius. Deze extreme hitte is het gevolg van klimaatverandering. Hoe komt dit en wat kunnen we ertegen doen? 

Scrollverhaal over klimaatverandering en een leefbaar klimaat

Klimaatkansen 

Afspeellijst duurzaam consumeren

Download de lesbrief bij dit lesidee

Dit zijn 2 scharreleieren. Precies even groot. Maar met een ander prijskaartje. 10 bruine eieren kosten 2 euro 59 en 10 witte één euro 57. Toch kopen de meeste Nederlanders en jij misschien ook wel liever dure bruine eieren dan goedkope witte en dat is raar want is er eigenlijk wel een verschil tussen een wit ei en een bruin ei? Het geheim van de kleur van een ei zit 'm in de kip die hem legt. In haar oorlelletje om precies te zijn. 
Je kunt kijken naar de kleur van de lellen, die bepaalt welke kleur eieren de kip legt. 
Is dat rood? Dan legt ze bruine eieren en is het wit? Dan legt ze...Nouja, je snapt het.
Ik dacht altijd: een witte kip legt witte eieren en een bruine kip legt bruine eieren. Nee.
De kip is dan misschien anders. Maar hoe zit het met het ei? Een kwalitatief verschil is er niet, een wit ei smaakt ook hetzelfde als een bruin ei. Oh echt? Het enige verschil is de kleur? Ja. Qua inhoud zijn bruine en witte eieren identiek. Maar toch zijn 95% van de eieren in de winkel bruin. En om dat te snappen moet je terug in de tijd. In de vorige eeuw kwam de legbatterij op. Want dat was een goedkope en efficiënte manier van kippen houden en eieren produceren. Voor de kippen was het alleen minder leuk. Daarom kregen de vaak witte legbatterij-eieren, een steeds slechter imago. Nederlanders stapten massaal over op scharreleieren. En die waren meestal bruin. 
En vandaaruit dus bij ons continu de associatie gebleven: diervriendelijk, da's bruin.
Toen in 2012 de legbatterij verboden werd in de hele Europese Unie was er om die reden bijna geen Nederlander meer te vinden die nog witte eieren kocht. En dat is best onlogisch want witte eieren zijn tegenwoordig geen legbatterij-eieren meer, maar hebben wel een paar voordelen. 
Een witte kip heeft minder voer nodig om hetzelfde ei te maken dan een bruine kip. Minder voer betekent minder grondstoffen en minder grondstoffen is per definitie duurzamer. 
Witte eieren zijn dus niet alleen beter voor het milieu, maar ook nog eens een stuk efficienter om te maken. En dus goedkoper voor jou. 
Mensen willen gewoon liever bruine eieren. Ja. Terwijl die witte eieren eigenlijk superieur zijn. Dat klopt. 
Denk dus de volgende keer dat je een eitje op de kop tikt even na over de kleur. Want de supermarkten, die vinden het wel prima zo. 
Ze pakken nu die extra marge op de bruine eieren, wat de voorkeur is van de consumenten en daar verdienen ze nu extra aan. Waarom zou de supermarkt dat willen veranderen? 

Waarom je beter witte eieren kan kopen - KVW Kort #16

De Keuringsdienst van waarde vertelt het verhaal achter doodgewone producten uit de supermarkt, van banaan tot leverworst (KRO-NCRV).

Keuringsdienst 2024

Programmalogo's

Keuringsdienst van waarde in de klas

Keuringsdienst van waarde

Nederlanders eten liever bruine eieren dan witte, terwijl de witte goedkoper zijn. Witte eieren associeren we met dieronvriendelijke legbatterijen. Onterecht, want voor de productie van witte eieren is minder voer nodig. Die zijn dus duurzamer dan bruine eieren. 

Witte eieren zijn goedkoper én duurzamer

Wat is het verschil tussen witte en bruine eieren?

Keuringsdienst van Waarde in de klas

Insecten worden al een tijdje gezien als een goed alternatief voor vlees. Zou dit slechts een trend zijn of vervangen wij ons vlees over een aantal jaar voor insecten? En zijn krekels en sprinkhanen echt zo gezond en goed voor het milieu als wordt gedacht? De Keuringsdienst van Waarde zoekt uit hoe het zit.

Insecten

Groep 6/7/8

Deze kas, vertel, wat doen jullie hier? We doen onderzoek om zo innovatief en zo duurzaam mogelijk gewassen te telen, in dit geval paprika's. Een beetje de kas van de toekomst. Ja. Ze hangen allemaal aan touwtjes. Waarom is dat? De plant groeit elke week zeven centimeter en dat touwtje draai je om de plant heen zodat hij niet omvalt.
Hee... Waarom staan deze planten niet in aarde?
De planten hier groeien op steenwol. Zo kunnen we precies de hoeveelheid water en voeding geven die ze nodig hebben. Het mooie aan steenwol is dat het ook na afloop...weer goed te hergebruiken is. Er worden straatklinkers van gemaakt. Dus die potjes worden hergebruikt en worden gemaakt tot straatklinkers? Dat klopt. Maar ze hebben toch ook voedingsstoffen nodig? Dat werkt middels deze druppelaar. Hier komt water en voeding uit. En wie regelt dan de druppelaar? Dat gaat eigenlijk allemaal computergestuurd. Dit ziet er heel ingewikkeld uit. Wat is dit? We kunnen hier precies instellen welke voeding en hoeveel water de plantjes nodig hebben. Dat kunnen we op elk plantje nauwkeurig sturen.
En dat is afhankelijk van de hoeveelheid licht, de temperatuur en de luchtvochtigheid. Maar waar bewaren jullie die voedingsstoffen dan? Dat zie je hiernaast.
Hier zitten verschillende soorten limonades in. 'Limonade.' De voedingsstoffen eigenlijk. Klopt. Ooh! Het ziet er echt uit als limonade! Die groene, die is lekker. Maar wat zit er dan allemaal in? Kalium, calcium, bitterzout, kaliumfosfaat, kalisalpeter...Oke, dat is echt plantenlimonade. Ja, ja, ja. Lekker temperatuurtje. Heerlijk. Het is 23°.Die temperatuur vinden de paprikaplantjes het lekkerst. Wij ook. Dat warmhouden kost toch superveel energie? We maken gebruik van de zon. Met de ramen kunnen we de temperatuur precies sturen. Verder zijn er energieschermen in de kas die we sluiten zodra het kouder wordt. Ook worden de kassen nu verwarmd met aardwarmte. Wat is daarvan het voordeel? Aardwarmte is veel beter voor het milieu. Er wordt warm water opgepompt vanuit de ondergrond. Van 2 km diep. Water van 80°. Dat koelt af in de kassen. Het gaat koel weer terug de ondergrond in. Het voordeel is dat dan geen CO2 meer wordt uitgestoten. Goed voor het milieu. Heel duurzaam! Proost. Proost. Duurzame proost. Woow! Woow! Dit is weer een technisch snufje. Dit is mooi! Dat klopt. Licht kan de plantengroei beïnvloeden. Van rood licht gaat de plant groeien. Van blauw licht maakt hij een paprikaatje aan. We experimenteren met kleuren om de optimale modus te vinden. Ik begin het steeds beter te begrijpen. De kas van de toekomst heeft natuurlijk discoverlichting! We krijgen lekkere funky paprika's. 
Woow. Woow, wat is dit?! Dit is robotica in de tuinbouw. Waar wordt hij voor gebruikt? Dit is een bladplukrobot. Waarom zou je zo'n robot gebruiken? Om het werk te vergemakkelijken. Zorgen dat het sneller en efficiënter gaat? Ja. Dus ook hier minder boeren met gieters? Dat klopt. We zoeken steeds meer technici. Die een robot kunnen programmeren? Ja, klopt.

De paprikakas van de toekomst

Bekijk hier alle afleveringen en clips uit De Buitendienst. Meer video's over natuur en klimaat vind je op de programmapagina van Zapp Your Planet.

De Buitendienst

De meeste paprika’s die je in de supermarkt koopt, komen uit kassen. Hier kunnen de temperatuur, water en voeding voor de planten heel nauwkeurig worden geregeld. Er wordt veel onderzoek gedaan naar duurzame manieren om paprika’s te telen: bijna alles wordt geregeld door computers en robots.

Duurzaam en efficiënt

Klas 4/5/6

Milieu en klimaat

Lesidee: duurzaam consumeren

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

Strooigoed en pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.