Groep 6/7/8

Een wereld zonder internet kun je je haast niet voorstellen. Maar weet jij wat er eigenlijk gebeurt als je een berichtje verstuurt of een foto uploadt naar de cloud? Janouk vertelt je er alles over.

Je kan op het internet goede en slechte dingen doen. Gevaar herkennen op het internet is soms best moeilijk. Zelfs volwassenen kunnen dat niet altijd. In HackShield ontdek je wat jij als Cyber Agent kan doen om te zorgen dat niet alleen jijzelf, maar ook je vader, moeder, opa en oma online veilig zijn. Bekijk de video’s, speel de klassenquests en leer over onder andere hackers, bescherming tegen een hack, nepnieuws en online pesten. Zo kan jij helpen om de online wereld een fijne plek te houden.


Je kan op het internet goede en slechte dingen doen. Gevaar herkennen op het internet is soms best moeilijk. Zelfs volwassenen kunnen dat niet altijd. In HackShield ontdek je wat jij als Cyber Agent kan doen om te zorgen dat niet alleen jijzelf, maar ook je vader, moeder, opa en oma online veilig zijn. Bekijk de video’s, speel de klassenquests en leer over onder andere hackers, nepnieuws en online pesten. Zo kan jij helpen om de online wereld een fijne plek te houden.


Interactieve schoolplaat over cyberveiligheid

HackShield

Timo en Finne hebben een nieuwe laotop. Maar hoe werkt ie? Start de quiz, bekijk de fragmenten en kies bij elke vraag het juiste antwoord.

Quiz over de computer

Timo en Finne: de nieuwe laptop

Klokhuis ai studio

In de AI Studio van Het Klokhuis kun je in een veilige omgeving leren over artificial intelligence. Alles wat je doet in de AI Studio blijft alleen op het
gebruikte apparaat staan – er wordt niks geüpload of online opgeslagen. 

Leer alles over artificial intelligence

Het Klokhuis - AI Studio

Sensationele koppen, onzinberichten en meningen die als feiten worden gepresenteerd: nepnieuws is overal. Weet jij precies wat er wel en niet waar is over nepnieuws? Start de quiz, bekijk de Clipphanger en kies bij elke vraag het juiste antwoord.

Quiz over desinformatie in de media

Wat weet jij over nepnieuws?

Vandaag bij digi-taal: de cloud. Oh irritant. Ken je dat? Dan probeer je een foto of een filmpje te maken en dan zegt je telefoon dat het geheugen vol is. Dat gebeurt altijd op een moment dat het niet uitkomt. Als je foto's bewaart of filmpjes, dan raakt het geheugen van je telefoon of van je laptop vol. En dan krijg je een waarschuwing dat je iets moet verwijderen. Maar ja, wat ga je dan eigenlijk verwijderen? Hier, moet je kijken. Die zijn ook heel lief! Oja deze, met mijn adoptievarken. Och hier kijk leuk, m’n skivakantie. Dan heb je daar de cloud. De cloud zijn eigenlijk een aantal grote computers samen waar je al je foto's, video's en bestanden op kunt slaan en waar je waar dan ook ter wereld altijd vanaf ieder apparaat bij kunt. Cloud is Engels voor wolk en het heet zo omdat het lijkt alsof er altijd een wolkje met je meeloopt met al je foto's, video's en bestanden. Maar lief, klein, schattig wolkje van me. De cloud bestaat uit een aantal grote computers die ergens op de wereld stilstaat. Da’s jammer he. Het internet is een netwerk van computers die over de hele wereld met elkaar verbonden zijn. Als jij bent aangesloten op het internet, dan kun je dus met al die andere computers in de hele wereld contact maken. En jouw telefoon of je laptop zijn ook onderdeel van het internet. Een paar grote bedrijven hebben de cloud bedacht. Een grote opslagruimte, een datacentrum, heel veel computers waar jij een plekje kunt reserveren om jouw foto's, video's of je bestanden op te slaan. Je moet natuurlijk wel eerst een account en een wachtwoord aanmaken, want anders dan weet de cloud natuurlijk niet welke foto's of video's bij jou horen. In het begin is het opslaan van die foto's nog gratis, maar zodra je heel veel op gaat slaan dan moet je wel gaan betalen. Want zelfs de cloud, die werkt niet voor niks. Wat ook heel handig is, als ik nu een foto maak en ik sla hem op in de cloud, dan hoef ik het niet eerst helemaal moeilijk over te gaan zetten met een snoertje op de laptop. Want mijn laptop is namelijk ook gewoon verbonden met de cloud, dus ik kan hem ook op mijn laptop gewoon zien. Maar niks aan het handje, want alle foto's, video's en bestanden staan nog gewoon in de cloud en datzelfde geldt natuurlijk voor je telefoon. Als je die plotseling kwijtraakt, geen paniek, want alles staat nog gewoon in de cloud.

Wat is de cloud?

Het Klokhuis informeert kinderen van acht tot veertien over de wereld om hen heen, in de breedste zin van het woord. 

Nizar Klokhuis

Programmalogo's

Het Klokhuis

Staat jouw telefoon ook vol met foto’s en filmpjes? Die wil je natuurlijk niet kwijtraken. Daarom is het slim om een backup te maken in de cloud. Janouk legt uit wat dat precies inhoudt, en waarom het eigenlijk zo heet.

Een opslagplaats voor al je foto’s, video’s en bestanden

Vandaag bij digitaal: IP-adres. Het internet is een netwerk van computers die over de hele wereld met elkaar verbonden zijn. Als jij bent aangesloten op het internet, dan kun je contact maken met al die andere computers op de wereld en jouw laptop of je telefoon. Die zijn dus ook onderdeel van het internet. Iedereen heeft een adres. Ik woon bijvoorbeeld op de klok haar straat nummer 9, dat is mijn adres. Maar wist je dat iedere laptop, iedere computer of iedere telefoon ook een adres heeft? Kijk dit, hier is op dit moment het adres van mijn telefoon, dus het is het IP-adres. Maar waarom heeft hij die nodig? Stel je voor, jij wil iets opzoeken op internet en dan kom je uit op een site zoals Wikipedia. En als je dan daarop klikt, dan wordt die informatie naar jouw computer verstuurd. Maar daarvoor moet je dus wel een IP-adres hebben, want anders weten andere computers niet waar ze dat antwoord naartoe terug moeten sturen. Dus ieder IP-adres is uniek, net als jouw huisadres of als je telefoonnummer. Stel je voor. Ik vraag me af waarom heeft een zebra strepen? En dat ga ik opzoeken op het internet. Zo, en dan moet ik niet vergeten mijn eigen IP-adres erop te schrijven. Zo, die gaat naar Wikipedia en zo'n IP-adres, dat is niet geheim. Dat kan je gewoon vinden op je telefoon of je laptop of je computer. En als je niet weet waar je het moet vinden, dan zoek je gewoon op internet: 'wat is mijn IP-adres? En dan krijg je ook het antwoord. Als jij een website bezoekt, dan kan diegene van wie die website is wel zien waar jouw computer ongeveer staat maar niet precies in welk huis. Dat kan alleen degene zien waar jij je internetaansluiting hebt gekocht. Wetenschappers hebben vastgesteld dat de strepen van zebra's insectenwerend werken. Het patroon verwart vliegen en ontmoedigt ze op de vacht te landen. Weer wat geleerd. En het antwoord is netjes via het internet bij mij terechtgekomen dankzij het IP-adres. Zo interessant. Ga ik deze zomer toch maar eens effe die zebrapyjama aandoen.

Wat is een IP-adres?

Allemaal computers, telefoons en laptops die op het internet zijn aangesloten, hebben een IP-adres. Dat is een reeks nummers die je krijgt van je internetprovider. Janouk legt uit waar een IP-adres voor is.

Een uniek nummer voor elke internetaansluiting

Vandaag bij Digi-taal: versleutelen. 
Vroeger schreef ik soms briefjes naar vriendinnetjes die niemand mocht lezen. Ik heb hier nog zo'n briefje van vroeger en er staat 'mjfwf kbopvl x kvmjf. Je kan het het bijna niet uitspreken maar hier staat dus: lieve Janouk, zullen we afspreken? Kusje Julie. En de code was dus dat je iedere letter moest vervangen voor de letter die daarna komt. Dus als je dan lieve wil schrijven dan begin je dus met de l. Wat komt er na de l? De m. Dat wordt dan een J en de e wordt een f. En ga zo maar door. Dus dan was je soms uren bezig met één berichtje. Maar dan had je dus wel een briefje dat niemand kon lezen, behalve degene die de code kende. 
Het internet is een netwerk van computers die over de hele wereld met elkaar verbonden zijn. Dus als jij bent aangesloten op het internet, dan kun je dus contact maken met al die andere computers op de wereld en jouw telefoontje of je computer, die zijn dus ook onderdeel van het internet. Als je nu een berichtje wil sturen, dan doe je dat waarschijnlijk met je telefoon. Dat berichtje wordt dan via internet naar je vriend of vriendin gestuurd. Maar onderweg kunnen anderen dat berichtje gewoon lezen. Tenzij je het versleutelt, ook wel de end-to-end-encryptie genoemd. Dit hier is jouw berichtjenapp, dan moet je denken aan WhatsApp, Signal, Telegram. Wat je ook gebruikt om de hele dag berichtjes te sturen die over het internet gaan. Dan ga ik een berichtje sturen aan mijn vriendinnetje. Zo ja, dan moet je je even voorstellen dat dit het berichtje is. Maar voordat ik hem echt ga versturen krijg ik de ontvanger allebei dezelfde unieke sleutel. Daarmee kan ik dat berichtje op slot doen. Zo berichtenapp, ga maar versturen. Onderweg kan niemand dat berichtje openmaken en dan komt dat berichtje aan bij de ontvanger. Maak ik het berichtje open, dan kan ik hem dus lezen. De sleutel van ieder doosje is in de computer een heel lang getal dat nodig is om het doosje te openen. En die is expres heel ingewikkeld gemaakt, zodat zelfs een supercomputer niet in korte tijd de code kan kraken. Dat is dus wel iets ingewikkelder dan mijn code van k is l. Maar goed, die berichtjes, die zijn dus prima beveiligd. 
Je moet natuurlijk alleen wel zorgen dat je een goed en veilig wachtwoord hebt voor je telefoon en je laptop, want anders kan alsnog iedereen je berichtjes lezen. En die code, die hou ik lekker voor mezelf.

Wat is versleutelen?

Elke dag worden via internet miljoenen berichtjes verstuurd. Om te zorgen dat alleen de ontvanger die berichten kan lezen, worden ze versleuteld. Janouk legt uit hoe dat werkt.

Beveiliging van je berichtjes

Vandaag bij Digitaal...firewall. Het internet is een netwerk van computers die over de hele wereld met elkaar verbonden zijn. Als jij bent aangesloten op het internet, dan kun je dus met al die andere computers in de hele wereld contact maken. Daardoor kun je heel makkelijk informatie met elkaar delen. Als je een mailtje stuurt dan gaat dat over het internet. Even kijken. Lieve Janouk, dat ga ik graag straks even verder lezen. Als je een foto stuurt, dan gaat dat over het internet. Ah, een foto van m'n konijnen. En als jij een document hebt geschreven of gemaakt en je wilt dat naar iemand versturen, dan gaat dat over het internet. Of als je online iets opzoekt, dan gaat het ook over het internet. En omdat alles met elkaar is verbonden, kan het wel eens zijn dat er dingen naar jouw computer gestuurd worden die je helemaal niet wil. En dus moet je je computer goed beschermen. Ziedaar de firewall. Dit is een firewall, in het Engels een vuurmuur. Een muur om vuur tegen te houden en het is heel belangrijk dat je computer zo'n firewall heeft om schadelijke en gevaarlijke websites en hackers tegen te houden. De firewall staat tussen je computer en het internet in en al die pakketjes met informatie die naar je computer gestuurd worden, die moeten eerst langs de firewall. En dat is maar goed ook, want soms zit er stiekem informatie in zo'n pakketje verstopt die jij niet kunt zien, maar de firewall wel. Er kan iets in een pakketje meegestuurd worden, wat er bijvoorbeeld voor zorgt dat de camera van je computer aan- en uitgaat zonder dat je het zelf doorhebt. Of er zit iets in waardoor jouw computer op slot gaat. Of misschien wel iets waardoor je bestanden kapotgemaakt worden of er wordt iets meegestuurd in een pakketje die jouw wachtwoorden stiekem doorstuurt. Dus als de firewall dan iets verdachts pakketje ziet zitten, dan wordt het gewoon niet toegelaten op je computer. 
Vertrouw op je firewall. Zo blijft je je computer schoon en kan je veilig internetten.

Wat is een firewall?

Via internet kan je computer gehackt worden, of besmet worden met een virus. Om je computer daartegen beschermen kun je een firewall installeren. Janouk legt uit hoe zo’n firewall werkt.

Een muur die je computer beschermt tegen ongewenste indringers

Vandaag bij Digitaal: cookies! Het internet is een netwerk van computers die over de hele wereld met elkaar verbonden zijn. Als jij bent aangesloten op het internet, dan kun je dus met al die andere computers in de hele wereld contact maken. En jouw telefoon of je laptop zijn ook onderdeel van het internet. Stel je voor, ik wil heel graag rode schoenen hebben. Nou, dan ga ik op internet zoeken naar rode schoenen. En dan verschijnt er dus op die site meteen een cookiemelding. In mijn beeldscherm verschijnt er dan een bericht met de vraag of ik de cookies wil accepteren. Als ik dan op accepteren klik, dan geef ik de site waar ik op zit toestemming om die cookies op mijn laptop te plaatsen. Nou vooruit, jij mag blijven. Op dat moment plaatst de website een heel klein tekstbestandje, het koekje, op mijn laptop en op die manier kan het bedrijf achter die website precies zien wat ik op hun site doe, hoelang ik er blijf en wat ik allemaal interessant vind. Rode schoenen. Dat levert ze heel veel informatie op over mijn interesses. En op die manier kunnen ze mij verleiden met advertenties waarvan ze weten dat ik daarnaar op zoek ben geweest. Leuke zomerjurk. Soms heeft het bedrijf een deal gesloten met een ander bedrijf en dan mogen de cookies de informatie met elkaar delen. En dan weten dus ineens nog veel meer bedrijven dat ik rode schoenen leuk vind. Stel je voor, ik ben dan ineens op een hele andere website om bijvoorbeeld een reisje te boeken. Dan verschijnen we aan de zijkant van mijn scherm ineens vet veel rode schoenen. Je komt cookies ook tegen op websites waarbij je moet inloggen. Een cookie onthoudt dan je wachtwoord en zorgt ervoor dat je de volgende keer automatisch wordt ingelogd. Klokkie20! Oja, thanks. Als je dit allemaal niet wil of je wilt dat niemand weet over je rooie schoenen, dan moet je cookies gewoon niet accepteren. Of je moet ze af en toe verwijderen. Dan word je weer baas over je eigen zoekacties.

Wat zijn cookies?

Als je voor het eerst op een website komt, krijg je altijd een cookiemelding. De website vraagt dan toestemming voor het plaatsen van cookies. Hiermee kan de website zien wat jij interessant vindt, en je met advertenties verleiden om dingen te kopen bijvoorbeeld.

Zo weten websites wat jij zoekt

Mediawijsheid

Alles over begrippen uit de internetwereld

Digi-taal

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

Strooigoed en pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.