Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Van 1939 tot 1945 is het oorlog in Europa en daarbuiten. Wat gebeurt er tijdens de Tweede Wereldoorlog? Een handige afspeellijst van High Speed History!

Adolf Hitler ontketent in 1939 de Tweede Wereldoorlog en is verantwoordelijk voor de dood van miljoenen mensen. Hoe kwam de nazileider aan de macht in democratisch Duitsland? Bekijk het in dit beeldverhaal van NPO Kennis.

Scrollverhaal over de opkomst van Adolf Hitler

Hoe kwam Hitler aan de macht?

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

Nazisme staat voor nationaalsocialisme, de politieke stroming die in Duitsland groot wordt onder Adolf Hitler. Ook vandaag zijn er nog mensen die het nazisme aanhangen. Wie zijn deze neonazi's? Klik op de afbeelding om de story van NPO Kennis te lezen.

Story over hedendaagse aanhangers van het nazisme

Wat is een neonazi?

Waarom zijn bananen krom? Hoe werkt je geheugen? Uiteenlopende vragen die Clipphanger met een grappige animatie op een verrassende manier beantwoordt.

Clipphanger header

Clipphanger logo

Clipphanger 

Clipphanger op Youtube

In 1939 begint de Tweede Wereldoorlog als de Duitse dictator Adolf Hitler Polen binnenvalt. Hoe wist Hitler aan de macht te komen en hoe is de Tweede Wereldoorlog afgelopen voor nazi-Duitsland? Test je kennis in de quiz.

Quiz over dictator Adolf Hitler

Wat weet jij over Adolf Hitler?

Oranje boven! Op 5 mei 1945 is Nederland na vijf jaar oorlog bevrijd van de Duitse bezetter. Dat begint allemaal met de geallieerde invasie van Normandië, op D-Day. Na de mislukte Operatie Market Garden en een lange hongerwinter krijgen de geallieerden Duitsland toch op de knieën. In deze tijdlijn lees en zie je alles over de gebeurtenissen die hebben geleid tot de bevrijding van Nederland. Met medewerking van de NOS.

Tijdlijn over het einde van de Tweede Wereldoorlog

De bevrijding van Nederland

Thema tweede wereldoorlog

In 1933 komt Adolf Hitlers nazipartij aan de macht. Het gaat dan niet goed met Duitsland en daar geeft Hitler de Joden de schuld van. Joden zijn volgens hem minderwaardige mensen. Hij neemt ze hun rechten af en sluit ze uit. Eerst in Duitsland maar tijdens de Tweede Wereldoorlog ook in de door nazi-Duitsland bezette gebieden. In 1942 gaan de nazi’s nog een stap verder. Ze bedenken een plan om voorgoed van de Joden af te komen. Dat gebeurt in vernietigingskampen waar Joden worden vergast in speciale gaskamers. Tijdens de Holocaust worden zo’n zes miljoen Joden vermoord. Ruim de helft daarvan in Hitlers vernietigingskampen.

High Speed History

Volgens Adolf Hitler zijn Joden minderwaardige mensen. Eerst neemt hij hun rechten af, daarna laat hij ze afvoeren naar vernietigingskampen, zoals Auschwitz in Polen. Tijdens de Holocaust worden zo’n zes miljoen Joden vermoord.

Wat was de Holocaust?

In 1940 is het oorlog in Europa. Duitse legers willen in een ‘Blitzkrieg’ Frankrijk veroveren. De Franse en Engelse legers kunnen geen weerstand bieden en worden teruggedreven richting de kust van de Noordzee. Ze komen terecht in het Franse havenplaatsje Duinkerke en kunnen geen kant meer op. Terwijl de Duitsers de stad belegeren, komt er redding uit Engeland. Duizenden marinevaartuigen, vissersbootjes en plezierjachten varen richting Duinkerke en bevrijden de legers uit hun hopeloze situatie. Als de Duitsers begin juni de havenstad uiteindelijk veroveren zijn de geallieerde legers ontsnapt.

In 1940 willen Duitse legers in een ‘Blitzkrieg’ Frankrijk veroveren. De Franse en Engelse legers kunnen geen weerstand bieden en worden teruggedreven richting de kust van de Noordzee. Ze komen terecht in het Franse havenplaatsje Duinkerke en kunnen geen kant meer op.

Wat was de evacuatie van Duinkerke?

Op 1 september 1939 begint in Europa de Tweede Wereldoorlog. Duitsland verovert land op land en in Azië is het Japan dat zijn gezag verder uitbreidt. De Verenigde Staten houden zich nog afzijdig, maar stellen door de toenemende Japanse agressie wel sancties in: Amerika levert het land geen kolen, staal en olie meer. Deze maatregelen komen hard aa en Japan sluit zich aan bij nieuwe bondgenoten, Duitsland en Italië. Om de VS hard te treffen vallen Japanse gevechtsvliegen op 7 december 1941 de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor op Hawaii aan. De Amerikaanse vloot wordt vernietigd en er vallen 2400 slachtoffers. Amerika is geschokt en verklaart Japan nu ook de oorlog.

Op 7 december 1941 wordt de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor aangevallen door Japanse gevechtsvliegtuigen. Wat gaat er vooraf aan deze vernietigende verrassingsaanval?

Waarom viel Japan Pearl Harbor aan?

Als in 1941 Nederland een jaar bezet is en er Joodse mensen worden opgepakt door de Duitsers, gaan duizenden Amsterdammers in februari de straat op om te protesteren tegen de ‘jodenjacht’. De stakers raken in gevecht met NSB’ers die het optreden van de Duitsers goedkeuren. Na twee dagen van onrust grijpen de Nazi’s hard in. Met veel geweld wordt de staking gebroken. Er vallen 9 doden, vele gewonden en talloze mensen worden gevangen gezet. De demonstraties worden neergelsagen, maar het verzet tegen de bezetter bloeit op.

Op 25 en 26 februari 1941 gaan inwoners van Amsterdam en andere steden de straat op. Ze protesteren tegen de Jodenvervolging in Nederland en andere landen die door de Duitsers bezet zijn.

Wat was de Februaristaking?

Winston Churchill is een van de beroemdste staatsmannen van de 20e eeuw. Hij is premier van Engeland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de bombardementen door de Nazi’s houdt hij het hoofd koel. Hij blijft standvastig en met zijn bevlogen toespraken weet hij de Britse natie bijeen te houden. Het Britse eiland wordt nooit veroverd door de Duitsers. Churchill zweert Nazi-Duitsland totaal te vernietigen. En samen met de VS en de Sovjet-Unie krijgt hij dat voor elkaar. Maar Churchill veracht niet alleen de Nazi’s ook van de communisten moet hij niets hebben. Met afschuw ziet hij hoe de Sovjet-Unie uitgroeit tot een supermacht en het Verenigd Koninkrijk zijn status als wereldmacht verliest.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Winston Churchill de premier van Groot-Brittannië. Samen met de Amerikanen en de Russen weet hij Europa te bevrijden van de Nazi’s.

Wie was Winston Churchill?

In 1944 is de wereld in oorlog. Grote delen van Europa zijn bezet door Nazi-Duitsland. Maar vanuit het oosten rukken Russische troepen op en veroveren terrein op Hitler’s legers. In het westen is het dan nog rustig. Tot 6 juni 1944, decision-day. Over het kanaal varen talloze geallieerde schepen richting Frankrijk. In de ochtend landt de vloot op de kust van Normandië. Duizenden soldaten worden op het strand gedropt en velen sterven onder een spervuur van kogels. Maar uiteindelijk lukt het de geallieerden voet aan land te krijgen om van daaruit West-Europa te bevrijden. Hitler wordt nu aan twee kanten aangevallen en kan de oorlog niet meer winnen. In mei 1945 is Duitsland definitief verslagen en komt er en einde aan de Tweede Wereldoorlog.

Op 6 juni 1944 komen er tienduizenden geallieerden aan op de stranden van Normandië. De bevrijding van Europa kan beginnen!

Wat is D-Day?

Begin 1944 is Nederland bezet door Hitler’s Duitsland. Maar vanuit Frankrijk zijn geallieerde bevrijdingslegers in aantocht. In september trekken Amerikaanse soldaten de grens over in Zuid-Limburg. Ze willen nu snel doorstoten en de Duitsers uit Nederland verdrijven. Daarvoor bedenken ze operatie ‘Market Garden’. Op 17 september worden duizenden geallieerde parachutisten bij de Rijn gedropt. Zij moeten de bruggen over de rivier veroveren en die bezet houden totdat de bevrijdingslegers daar aankomen. Maar bij de Rijnbrug in Arnhem kunnen de geallieerden geen stand houden. De brug wordt opgegeven en de opmars loopt veel vertraging op. Het noorden van Nederland kan niet worden bevrijd en gaat een zware hongerwinter tegemoet.

In 1944 lijkt het einde van de Tweede Wereldoorlog in zicht. De geallieerden willen de Duitsers uit Nederland verdrijven door belangrijke bruggen bij de Rijn te veroveren. Maar operatie Market Garden mislukt en de bevrijding loopt veel vertraging op.

Wat was operatie Market Garden?

Op 10 mei 1940 begint de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Ook ons land wordt bezet door Duitse legers. Maar na ruim vier jaar lijkt het einde van de bezetting in zicht. Vanaf september 1944 bevrijden geallieerde legers het zuiden van Nederland. Iedereen viert feest, maar de opmars wordt tot stilstand gebracht bij Arnhem. De bevrijding van Noord-Nederland laat op zich wachten. De Duitsers laten de mensen hier aan hun lot over. Door de koude winter lijden de mensen honger en sterven van de kou. Dit eist meer dan 20.000 levens. Voor hen komt de bevrijding een half jaar te laat.

In september 1944 is het zuiden van Nederland bevrijd, maar het noorden nog niet. In de koude winter die volgt overlijden meer dan 20.000 mensen.

Wat was de hongerwinter?

Tussen 1924 en 1928 komt Jozef Stalin aan de macht in de Sovjet-Unie. Hij ontwikkelt zich als een ware dictator. Iedereen die tégen hem of anders is laat hij oppakken of vermoorden. Hij stuurt ze naar Siberië naar werkkampen die Goelags heten. Miljoenen mensen werken zich dood in deze kampen. Toch doet Stalin ook veel goeds voor zijn land. Hij pakt de ongeletterdheid aan en industrialiseert in snel tempo. Ook verslaat hij samen met de andere geallieerden landen Nazi-Duitsland. De Sovjet-Unie wordt zo een wereldmacht die zich kan meten met aartsrivaal Amerika. Als Stalin in 1953 overlijdt gaan veel Russen huilend de straat op.

Van 1924 tot 1953 is Jozef Stalin leider van de Sovjet-Unie. De dictator laat iedereen oppakken die het niet met hem eens is en miljoenen mensen werken zich onder zijn bewind dood. Maar Stalin weet van zijn land wel een wereldmacht te maken.

Wie was Stalin?

Met de Duitse aanval op Polen begint op 1 september 1939 de Tweede Wereldoorlog. En ook in Azië is het oorlog. Japan verovert land na land. In december 1941 wordt het Amerikaanse Pearl Harbor aangevallen…en zo wordt ook de VS de oorlog binnen gesleurd. Amerikaanse troepen vechten nu mee tegen de Duitse en Japanse legers. In Azië wordt langzaam maar zeker steeds meer landen terugveroverd. Maar als Duitsland zich in mei 1945 overgeeft, houdt Japan nog stand. Om de oorlog te beëindigen, werpt de VS twee allesvernietigende atoombommen af. De eerste op de stad Hiroshima en daarna één op Nagasaki. Op 15 augustus 1945 geeft Japan zich over en eindigt de Tweede Wereldoorlog.

Twee atoombommen op Japan maken in 1945 een eind aan de Tweede Wereldoorlog. Duitsland had zich toen al overgegeven.

De atoombommen op Hiroshima en Nagasaki

In 1947 is in Europa de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog in volle gang. De verwoesting is enorm en er is een groot tekort aan geld en middelen. George Marshall, de minister van Buitenlandse zaken van de VS wil de Europese landen helpen. Marshall belooft de landen financiële steun maar het Marshallplan heeft ook een politiek doel. De VS denkt dat als het economisch goed gaat met de Europese landen ze minder snel communistisch zullen worden. Nederland en 16 andere Europese landen ontvangen de Marshallhulp. Ze krijgen geld, goederen, grondstoffen en voedsel voor de wederopbouw. En George Marshall  krijgt in 1953 de Nobelprijs voor de Vrede.

Na de Tweede Wereldoorlog krijgen Europese landen financiële steun van Amerika voor wederopbouw. Ook willen de Amerikanen zo voorkomen dat het communisme zich uitbreidt.

Wat was het Marshallplan?

In de Gouden eeuw verovert de VOC delen van Oost-Indië. En vanaf 1816 wordt het hele gebied een kolonie van Nederland. Nederlands-Indië wordt vooral gebruikt als grondstoffenleverancier. Het welzijn van de bevolking is ondergeschikt. In de 20e eeuw accepteren veel Indiërs dit niet meer. En op 17 augustus 1945 roept Soekarno de onafhankelijkheid uit. Nederland erkent die zelfstandigheid niet en stuurt soldaten naar Indonesië. Zij moeten in twee ‘politionele acties’ de Indonesiërs weer in het gareel krijgen.  Maar het leidt uiteindelijk tot niets. De koloniale oorlog kost duizenden mensen het leven en Indonesië wordt in 1949 definitief onafhankelijk.

Op 17 augustus 1945 roept Soekarno de onafhankelijkheid van Indonesië uit. Nederland is het daar niet mee eens en stuurt soldaten om de Indonesiërs weer in het gareel te krijgen. Maar de twee politionele acties leiden alleen tot duizenden doden. In 1949 wordt Indonesië alsnog onafhankelijk.

Hoe werd Indonesië onafhankelijk?

Wereldoorlogen

De Tweede Wereldoorlog in het kort

De Tweede Wereldoorlog

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.