Groep 6/7/8

Bij de Landmacht werken militairen, commando’s en de luchtmobiele brigade. Samen zorgen ze voor veiligheid, in Nederland en in het buitenland. 

Afspeellijst landmacht

Klas 1/2/3

Enzo Knol bij de landmacht

De Koninklijke Landmacht zorgt ervoor dat het veilig is in Nederland. Maar er gaan ook militairen naar het buitenland, om te vechten of juist om mensen te helpen. Enzo Knol ging mee op oefening en mocht kijken bij echte tanks en andere militaire voertuigen. 

Wat doet de landmacht?

Net als veel andere landen in de wereld beschikt ook Nederland over een leger. Dat  Nederlandse leger bestaat uit verschillende onderdelen. Zo is er de marine die ons met schepen op zee beschermt en de luchtmacht die dat in de lucht met vliegtuigen doet. 
De militairen die hun taak op het vaste land uitvoeren horen bij de landmacht. Voor hun taak hebben ze allerlei soorten voertuigen nodig,  zoals tanks, vrachtwagens, kanonnen en jeeps.
De militairen die werken bij de landmacht zijn verdeeld in rangen. De laagste rang is die van soldaat. Een groep soldaten staat onder leiding van een sergeant. De baas van de sergeant is bijvoorbeeld weer een luitenant of een kapitein en de allerhoogste rang bij de landmacht is die van generaal. Om aan te geven welke rang iemand heeft, zijn er allemaal tekens bedacht zoals strepen en sterren die op de schouder van iedere militair te zien zijn. 
De belangrijkste taak van de landmacht is natuurlijk het beschermen van Nederland en haar inwoners tegen allerlei mogelijke vijanden. Maar het is gelukkig niet altijd oorlog. In tijden van vrede wordt er ook hard gewerkt bij de landmacht. Zo worden er militairen ingezet bij rampen zoals overstromingen of een uitbraak van veeziektes. En bijna dagelijks helpen militairen van de landmacht de politie met speciale eenheden of materieel. 
Maar ook in het buitenland worden Nederlandse militairen ingezet om ook daar de mensen in vrede en veiligheid te laten leven. In oorlogsgebieden zoals Afghanistan en Mali, bijvoorbeeld. Nederlandse militairen vechten daar mee voor vrijheid, geven les aan politie en lokale militairen, verzorgen gewonden, brengen ze  in veiligheid en ze helpen de mensen in het land om hun leven weer op te bouwen.
De landmacht bestaat uit verschillende onderdelen, die allemaal nodig zijn om die taken uit te voeren. Dit zijn de brigades en iedere brigade is ergens in gespecialiseerd. Zo zijn er de commando’s. Het zijn kleine groepen soldaten die snel ergens in vijandelijk gebied kunnen worden gedropt om in het geheim een opdracht uit te voeren.
Iets minder onzichtbaar, is de luchtmobiele brigade. De militairen van deze brigade kunnen in korte tijd overal in de wereld worden ingezet, in alle soorten terrein. Ze worden gedropt uit vliegtuigen of met helikopters van de luchtmacht ergens afgezet en verplaatsen zich dan te voet en met kleine voertuigen over het land..
Om zo onopvallend mogelijk hun werk te kunnen doen, dragen militairen vaak camouflagekleding. Soms vullen ze dat nog aan met takken en gras. In het bos is hun camouflage groen en bruin en in woestijngebieden lopen de soldaten in bruin beige kleding. 
Tijdens zijn werk, heeft een militair van alles bij zich. Hij heeft natuurlijk een wapen; meestal geweer als deze waarmee hij wel tot 300 meter een doel kan raken. 
Om zich te beschermen draagt hij een kogelvrij vest. Hij heeft een intercomsysteem. En dan heeft hij nog een rugzak met allerlei spullen die hij nodig heeft om langer onderweg te kunnen zijn als eten, slaapzak, mes enzovoort. Bij elkaar kan de uitrusting wel zo’n 60 kilo wegen.
Om zich te verplaatsen gebruikt de Landmacht verschillende soorten De Lichte Brigade gebruikt pantservoertuigen om gemakkelijk grote afstanden te kunnen overbruggen, maar ook om flexibel en veilig op te kunnen treden in stedelijk gebied. In deze Bushmaster, een pantservoertuig met grote wielen kunnen ze bijna overal komen. Er kunnen 9 militairen in worden vervoerd. Die zitten veilig achter het dikke pantser, maar kunnen ook makkelijk hun voertuig verlaten om te patrouilleren.
Daarnaast beschikt de lichte brigade ook over kleinere jeeps die goed gecamoufleerd en bewapend zijn.
Zwaardere voertuigen worden gebruikt door de gemechaniseerde brigade. Zij rijden met gepantserde voertuigen met rupsbanden en kanonnen en omdat deze brigade ook samenwerkt met de Duitse landmacht, beschikken ze ook over de Leopard 2 tank.
De landmacht heeft ook kanonnen, zoals deze pantserhouwitser waarmee je een doel van 50 kilometer ver kunt raken. Maar natuurlijk ook gewone vrachtwagens om spullen te vervoeren en ziekenauto’s voor de gewonden. Die kunnen dan naar verplaatsbare veldhospitalen worden gebracht. Dat zijn ziekenhuizen die je ergens kunt neerzetten en weer weghalen als het moet. De militairen die er werken zijn ingedeeld bij andere onderdelen van de landmacht, die de brigades kunnen ondersteunen.
Schieten is wat de landmacht kan, maar dat doen ze alleen als het echt niet anders kan. In eerste instantie zijn ze er om mensen een veilig gevoel te geven en ze te beschermen tegen gevaren van buitenaf. Zo helpen ze mee aan vrede, veiligheid en welvaart in Nederland. Maar ook daarbuiten.

Taken van de Landmacht

Bij de Landmacht werken militairen, commando’s en de luchtmobiele brigade. Samen zorgen ze voor veiligheid, in Nederland en in het buitenland.

Vechten voor vrijheid en veiligheid

Zoals bijna elk land in de wereld beschikt Nederland over een leger. Het Nederlandse leger bestaat uit verschillende onderdelen. Zo heb je bijvoorbeeld de marine die met schepen op zee vaart en de luchtmacht die in de lucht z’n werk doet. Soldaten die optreden op het land horen bij de landmacht. 
Om haar taken uit te kunnen voeren bestaat de landmacht uit verschillende onderdelen die ieder weer op een andere manier gespecialiseerd zijn. Zo heeft de landmacht een eenheid voor speciale operaties: de commando’s. 
Commando’s kunnen ergens in vijandelijk gebied worden gedropt om  allerlei geheime verkenningen ut te voeren. Als de actie voorbij is, worden ze bijvoorbeeld weer opgepikt met een helikopter of verdwijnen geruisloos naar veiliger gebied.
Als je bij de commando’s wilt komen, moet je wel uit het goede hout zijn gesneden. Je moet niet alleen lichamelijk fit zijn, maar ook heel slim zijn, niet snel bang zijn en in vervelende situaties belangrijke keuzes kunnen maken.
Voordat je commando wordt, moet je dan ook heel veel leren. De opleiding tot commando duurt lang en behoort tot de zwaarste militaire opleidingen in het leger. Om te beginnen krijg je heel veel zware lichamelijke oefeningen. Daarvoor moet je niet alleen fit zijn, maar vooral veel doorzettingsvermogen hebben en je onder alle omstandigheden kunnen aanpassen. Een commando moet altijd en overal voor zichzelf kunnen zorgen. Daarom leer je bijvoorbeeld kaartlezen, schieten en overleven in de natuur.
Om in alle gebieden op de wereld te kunnen werken, wordt er ook geoefend in tropische en koude gebieden. Je leert bergbeklimmen, parachutespringen en duiken. Commando worden, is zo moeilijk dat maar 10% door de eerste selectie komt en daarvan maar 10% het einde van de opleiding haalt. Dat einde is een speciale mars van 25 kilometer met extra zware bepakking die wordt afgesloten met een huldiging bij poort van de commando kazerne in Roosendaal waar ze de groene baret krijgen uitgereikt, hét symbool van de commando’s. 
Na deze opleiding gaat elke commando zich specialiseren. Een commandogroep bestaat namelijk uit mensen met verschillende specialisaties. Zo zit er in elke groep een ‘sniper'; een sluipschutter die vanaf een afstand van 2 kilometer vijanden kan uitschakelen. Een 'demspec', dat is iemand die gespecialiseerd is in explosieven, waarmee hij deuren kan opblazen. Maar hij kan ook explosieven van de tegenstander herkennen en onschadelijk maken. Een 'comspec' is iemand die verstand heeft van allerlei radiosystemen zodat iedereen in de groep steeds contact heeft met elkaar en met de eigen troepen. Tot slot is er in de groep een 'medic', een gewondenverzorger die in staat is om een gewonde 72 uur in leven te houden.
Een groep commando’s moet helemaal voor zichzelf kunnen zorgen. Ze worden meestal ingezet in vijandelijke of afgelegen gebieden waar dus geen hulp in de buurt is. Ze hebben van alles bij zich om een paar weken te kunnen overleven in zo’n gebied.
De manieren om ongemerkt in zo’n gebied te kunnen komen zijn verschillend. Zo kunnen ze uit een vliegtuig springen die op 10 kilometer hoogte vliegt en dus onzichtbaar is op de grond. Ze doen dat met speciale zuurstofmaskers en laten zich soms eerst duizenden meters naar beneden vallen voordat ze op het laatste moment hun parachute openmaken. Ook via het water kunnen ze ongemerkt aan land komen. Ze gebruiken daarvoor een speciale duiktechniek waarbij geen luchtbellen naar boven komen.
De opdrachten die de commando’s krijgen kunnen heel verschillend zijn. Zo kunnen ze op pad worden gestuurd om een gijzelaar te bevrijden uit handen van de vijand. Of ze gaan vijandelijk gebied binnen om stiekem informatie te verzamelen. Sommige commando’s zijn gespecialiseerd in het beschrijven of aanwijzen van doelen voor f-16 gevechtsvliegtuigen en Apache aanvalshelikopters.
Maar ze worden ook ingezet om buitenlandse troepen te trainen in speciale operaties zoals enkele jaren geleden in Afghanistan en in Irak.
Veel dingen die de commando’s doen zijn geheim. Ze mogen ook niet herkenbaar gefilmd worden. Sommige missies zullen ook nooit bekend worden. Dat is belangrijk want hoe minder de vijand over je weet, hoe veiliger het is.

De commando’s

De Landmacht is een onderdeel van het Nederlandse leger. Voor speciale operaties worden commando’s ingezet. Commando’s voeren bijvoorbeeld geheime verkenningen uit in vijandelijk gebied, of bevrijden gijzelaars. Commando’s moeten heel sterk en zelfstandig zijn. De opleiding tot commando is dan ook erg zwaar.

Speciale eenheden van de Landmacht

Je ziet ze weleens op tv. Zwaar ingepakte mensen die een rijdende robot op een verdacht pakketje afsturen. Dat zijn mensen van Defensie. Ze werken bij de EOD, de Explosieven Opruimingsdienst Defensie. Deze mensen weten alles over munitie en explosieven en daarom helpen ze de politie bij het onschadelijk maken van bommen en het onderzoeken van verdachte pakketjes.
Gelukkig komt het niet elke dag voor dat er zo’n verdacht pakketje wordt gevonden, maar de EOD houdt zich ook bezig met andere dingen. Zo zijn ze nog dagelijks op zoek naar explosieven uit de tweede wereldoorlog die ook nu nog overal verspreid in ons land liggen. Het gaat dan vaak om bommen die destijds door vliegtuigen zijn afgeworpen en niet zijn afgegaan. Als deze zogenaamde blindgangers worden ontdekt, maakt de EOD deze onschadelijk. En dat is veel werk. Ieder jaar worden nog honderden explosieven, vliegtuigbommen en granaten uit de tweede wereldoorlog, gevonden die niet zijn afgegaan. 
Meestal ligt zo’n bom verborgen onder de grond. Ze worden gevonden bij graafwerkzaamheden of bij bouwwerkzaamheden. De EOD komt naar de vindplaats toe om de bom voorzichtig vrij te maken van zand. Het onschadelijk maken van explosieven moet heel nauwkeurig worden gedaan, want de bom mag natuurlijk niet meer afgaan. De ontsteker is het gevaarlijkste onderdeel van de bom. Zolang de ontsteker erin zit, moet de bom doodstil blijven liggen. De EOD’ers hebben apparatuur en gereedschappen waarmee ze veilig op afstand deze ontsteker eruit kunnen draaien.
Ook wanneer de ontsteker is verwijderd, moet je voorzichtig blijven. Want in de bom zit nog heel veel springstof. Daarom wordt de bom voorzichtig uitgegraven en naar een open terrein gebracht. Daar wordt hij dan op veilige afstand tot ontploffing gebracht. Als het een grote vliegtuigbom betreft, wordt hij eerst ingegraven en bedekt met een grote berg zand. Dit gebeurt om de scherven, die bij de ontploffing worden gelanceerd, tegen te houden. Zonder zo’n berg zand zouden de scherven tot wel 2 kilometer afstand schade aan kunnen richten.
De EOD werkt niet alleen op het land. Ook in het water doen ze hun opruimingswerk. Zo worden ze vaak ingezet door de kustwacht als er bijvoorbeeld een onontplofte zeemijn in een vissersnet is gevonden. 
Als er een militair vliegtuig is neergestort komt de EOD ook in actie. In zo’n vliegtuig kunnen explosieve onderdelen zitten. Een schietstoel in een F16 werkt bijvoorbeeld met zo’n explosief.
De EOD wordt ook buiten Nederland ingezet. In missiegebieden zorgen ze ervoor dat de Nederlandse militairen veilig hun werk kunnen doen. In dit soort gebieden vinden ze veel zelfgemaakte explosieven. De zogenaamde Improvised Explosive Devices (IED’s). Vooral in Afghanistan vormden deze een groot gevaar. Maar in oorlogsgebieden liggen ook vaak mijnenvelden. Voor het opruimen daarvan beschikken de mensen van de EOD over speciale gereedschappen en voertuigen.
Het meest onvoorspelbare werk van de EOD is de ontmanteling van ‘verdachte pakketjes’. De Explosieven Opruimingsdienst Defensie is de enige organisatie die in Nederland dit soort zelf gefabriceerde bommen mag opruimen. En dat is nog best ingewikkeld. Je weet namelijk in tegenstelling tot zo’n vliegtuigbom, nooit precies hoe ze in elkaar zijn gezet.
De mensen van de EOD zijn dus heel belangrijk. Ze moeten naast een flinke dosis lef ook een brede kennis hebben over de verschillende explosieve materialen die er zijn. En hoe je die kunt gebruiken in een bom.

De Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD)

Als er ergens een verdacht pakketje wordt gevonden, wordt de Explosieven Opruimingsdienst van Defensie ingeschakeld. De EOD maakt oude explosieven, zoals vliegtuigbommen en granaten, onschadelijk. Maar ook in oorlogsgebieden worden ze ingezet om bijvoorbeeld landmijnen op te ruimen. Gevaarlijk werk!

Bommenopruimers van de Landmacht

Mensen die bij de landmacht werken doen meer dan alleen met geweren schieten en met tanks rijden. Om alle taken die de landmacht heeft uit te kunnen voeren, zijn er ook mensen nodig die andere dingen kunnen doen. De wapens en voertuigen moeten natuurlijk worden onderhouden, de soldaten moeten te eten hebben en als er iemand ziek of gewond is, moet hij of zij verzorgd worden. Ook heeft de landmacht mensen in dienst die kunnen graven, bruggenbouwen, wegen aanleggen en nog veel meer. Het zijn een soort leger-aannemers en leger-timmermannen. Al deze militairen zijn ingedeeld bij het Regiment Genietroepen, oftewel ‘het wapen der Genie’.
De genie heeft drie belangrijke taken binnen de landmacht. In de eerste plaats zorgen ze ervoor dat de militairen zich zo vrij mogelijk kunnen bewegen. Daarvoor kunnen ze heel snel wegen aanleggen door onbegaanbaar gebied. Ze gebruiken hiervoor zogenaamde mattenleggers. Hiermee kunnen ze binnen enkele minuten een stuk weg van 50 meter aanleggen. Ook kunnen ze bruggen bouwen om te zorgen dat het leger snel een rivier over kan steken. Dat kunnen tijdelijke bruggen zijn zoals deze drijvende pontons of echte bruggen die voor langere tijd gebruikt kunnen worden. De genie heeft ook de mogelijkheid om mijnenvelden te herkennen en schoon te maken. 
De tweede taak die de genie heeft is eigenlijk het tegenovergestelde van wegen bouwen. Tijdens gevechtssituaties moeten ze ervoor zorgen dat de vijand niet vooruit kan komen in het terrein. Dit doen ze door bijvoorbeeld bruggen onklaar te maken door ze op te blazen. En door wegen kapot te maken of betonblokken in het veld te leggen zodat de tanks van vijand er niet doorheen komen 
De derde taak van de genie is het beschermen van de eigen troepen.
Ze bouwen bijvoorbeeld beschermde kampen in missiegebieden waar de militairen veilig kunnen wonen. Het kan zijn dat ze daarvoor bestaande gebouwen moeten aanpassen, of dat ze een kamp met tenten maken. Soms halen ze vanuit Nederland containers naar het oorlogsgebied en maken die bewoonbaar. Ze zetten grote hekken om het kamp zodat niemand er zomaar op kan komen en bouwen ook schuilplaatsen voor als het kamp wordt aangevallen. Ze bouwen toiletten en douchgelegenheden en zorgen ervoor dat er schoon water is en wekken elektriciteit op en zorgen dat er warme kachels zijn. 
In missiegebieden doen ze dat trouwens niet alleen voor de eigen troepen, ze helpen als dat nodig is ook de plaatselijke bevolking met het opbouwen van hun dorpen en steden.
Een andere specialiteit is het zogenaamde ontsmettingspeloton. De mensen van deze eenheid worden in speciale pakken gehesen, ingezet bij het gebruik van nucleaire, biologische of chemische wapens. 
Met stralingsmeters waarmee ze de radioactieve straling in de lucht kunnen meten, controleren ze besmette personen en gebouwen. 
Ook kunnen ze en ontsmettingsstraat inrichten waarin ze personen en voertuigen die in aanraking zijn geweest met chemische stoffen, schoon kunnen spuiten.  
Dat is de genie en ze worden niet alleen in oorlogsgebieden ingezet. Ook in vredestijd komt de genie van pas, zoals bij een ernstige stroomstoring of bij hoog water Ze helpen dan bij het verstevigen van de rivierdijken om overstromingsgevaar tegen te gaan. En met hun deskundigheid en spullen kan de genie politie en justitie helpen bij het vinden van wapens, drugs en geld van criminelen.

De genie

Bij de Landmacht zitten niet alleen soldaten. Er zijn ook mensen nodig die zorgen dat de soldaten hun werk kunnen doen. Handige mensen die bijvoorbeeld kampen bouwen, wapens en voertuigen onderhouden en de soldaten verzorgen. Deze militairen horen bij de genie.

De timmermannen van de Landmacht

Ze zijn de best getrainde militairen van Nederland.
Overal in de wereld voeren ze hele gevaarlijke missies uit.
Waar en wanneer, dat weet bijna niemand. Alles wat de commando's doen is geheim. EEN van die supermilitairen is commando Bart. We mogen alleen zijn voornaam weten en hij moet onherkenbaar zijn. Je kunt je voorstellen dat als wij op missie zijn...en ik een geheime operatie uit moet voeren...dat het niet handig is als ik herkenbaar ben.	
En ook je familie weet niks van zulke missies af? Nee.
Op het moment dat wij op missie gaan... kan ik ze niet vertellen waar ik heenga. Dat kan een risico zijn voor mezelf en voor de missie. Van 2005 tot 2010 deed deden de commando's schillende missies in Afghanistan. Daar vochten ze tegen de Taliban, een groep gewelddadige moslimterroristen. Ook commando Bart was daarbij.
Dat lijkt me pittig. Je moet er mensen doodschieten.
Het is heel spannend als je in een vuurgevecht komt.
Je weet dat je een partij tegenover je hebt die jou dood wil maken. Toen in Afghanistan kwam je in heel moeilijke situaties. Er kon een strijder lopen met een wapen. En dan komt er ineens een kind aangerend, die loopt met die strijder mee. Dan ga ik niet op die man schieten. Stel dat je dat kind raakt. Je hebt maar een paar seconden om die beslissing te maken. Je wilt het niet op je geweten hebben om een kind neer te schieten. Voor dit soort moeilijke beslissingen worden de commando's extreem goed getraind. Ook leren ze bijvoorbeeld duiken... parachutespringen...schieten en hoe je verborgen blijft voor de vijand. En je traint ook om extreem rustig te blijven in onverwachte situaties. Aan de zware opleiding doen elk jaar 1000 mensen mee. En maar 20 worden uiteindelijk commando. Ook kapitein Stoppelenberg begon aan de commandotraining, maar haakte uiteindelijk af. De opleiding duurt acht weken.	 En in de tweede week werd mijn knie zo dik als een voetbal. Overbelast. Toen was het klaar? Ja. Volgens de kapitein is EEN onderdeel heel belangrijk: deze hindernisbaan. En dat moet uiteindelijk met volle bepakking; een kogelvrij vest...	 munitie, walkie talkie en een rugzak vol water en voedsel. Totale gewicht: 40 kilo. Nu sta je er alleen maar mee. Je moet er ook mee kunnen bewegen. Je moet ermee vechten als dat nodig is.
Dat gaat niet echt hard, Lucas? Nee, haha. Dat wordt 'm niet, he. Nee, ik denk het niet. De training moet ervoor zorgen dat een commando in een klein groepje kan overleven in vijandelijk gebied. Ze bereiden zich extreem goed voor op een missie. De commando's weten precies waar de vijand is. Zo landde Bart met een helikopter midden op een marktplein in Afghanistan. Op het moment dat wij op de grond landden, probeer je zo snel mogelijk te kijken of de vijand er is. En of er misschien op je geschoten wordt. Dat lijkt me ook hartstikke spannend.
Ja, de operaties zijn heel spannend. Zeker als je op de grond zit en weet dat de vijand er is. Het kan ook dat iemand een wapen pakt en op de helikopter schiet. Maar in oorlogsgebied gebeuren ook onverwachte dingen.
Toen Bart in Afghanistan was, reed een auto voor hen over een bom...en kwamen de commando's in een hinderlaag terecht. Je ziet de stofontwikkeling van wapens die aan het vuren zijn. Er vliegen kogels over. En dan zie je naast een muurtje twee gewonden liggen. Mijn eerste taak is dat ik moet schieten. Daarna verleg ik mijn aandacht weer naar de gewonden. Het kan dat ik tussendoor weer moet gaan schieten. Voor dit soort heldhaftige acties krijgt het korps commandotroepen dus de Willems-orde. En daar zijn ze heel blij mee. Met name omdat wij werk doen dat meestal niet naar buiten komt. Het zijn vaak geheime operaties.
Nu krijgen we een koninklijke onderscheiding. Daar zijn we trots op.

De geheime missies van de commando’s

De commando’s van het Korps Commandotroepen voeren geheime operaties uit in gevaarlijke gebieden. Voor hun missies in Afghanistan hebben ze een koninklijke onderscheiding gekregen, de Willems-orde. Commando Bart vertelt over zijn werk, dat heel spannend is, maar ook zwaar.

De best getrainde militairen van Nederland

Organisatie en bestuur

Benieuwd naar wat de landmacht doet? Bekijk de video's!

De landmacht

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.