Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Het feminisme is een beweging die strijdt voor de emancipatie van de vrouw. De beweging ontstaat tijdens de Verlichting en is vandaag de dag nog steeds actief. In deze afspeellijst leer je meer over de geschiedenis van de emancipatie van de vrouw.

Het feminisme is een beweging die strijdt voor de emancipatie van de vrouw. Met deze tijdlijn duik je in de geschiedenis van het feminisme in Nederland.

Tijdlijn over het feminisme

De emancipatie van de vrouw

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

Tot 1984 is abortus illegaal in Nederland. Omdat er tot eind jaren 70 bijna geen anticonceptiemiddelen zijn, zijn er veel ongewenste zwangerschappen. Vrouwen doen de meest vreselijke dingen om van hun zwangerschap af te komen. Hoe is de abortuswet er uiteindelijk gekomen? Klik op de afbeelding om het scrollverhaal te lezen.

Scrollverhaal over de geschiedenis van abortus

Hoe werd abortus in Nederland legaal?

In 1964 komt de pil op de markt. Een bevrijding voor vrouwen, die eindelijk zelf kunnen beslissen of ze zwanger willen worden. Of iedereen even blij was met de komst van de pil, lees je in dit scrollverhaal.

Scrollverhaal over de komst van de anticonceptiepil

Hoe bevrijdde de pil de vrouw?

Hoe is het voor mensen in andere landen om buitenstaander te zijn, puber, homo, verslaafd of... ongesteld? Je ziet de overeenkomsten en verschillen tussen culturen in onze steeds kleiner wordende wereld.

Programmaheaders

Programmalogo's

Metropolis in de klas

Alles van Metropolis

Hier in het Westen vinden we onszelf ontzettend geëmancipeerd. Maar wat gebeurt er eigenlijk in de rest van de wereld? De correspondenten van Metropolis gingen op onderzoek uit en zochten in hun land naar verrassende verhalen over mensen die proberen te ontsnappen aan de klassieke genderstereotypen. 

Scrollverhaal over hoe mensen wereldwijd proberen te ontsnappen aan man-/vrouw-hokjes

De rollen omgedraaid

Mary Wollstonecraft schreef met A Vindication of the Rights of Woman een van de eerste feministische geschriften. Vrouwen in haar tijd werden voornamelijk als bezit gezien, maar Wollstonecraft claimt dat ze dezelfde rechten hebben als mannen. Daarnaast schreef ze romans en reisverslagen. Als één van de eerste vrouwen kon ze leven van de pen. Ze noemde zichzelf ‘de eerste van een nieuwe soort.’
Wollstonecraft heeft een moeilijke jeugd. De familie moet vaak verhuizen, omdat vader schulden maakt. Bovendien slaat hij zijn vrouw. Mary ligt regelmatig voor de deur van haar moeders slaapkamer om haar moeder te beschermen. Op haar achttiende verlaat ze het huis.
Met hartsvriendin Fanny Blood richt Wollstonecraft een school op in Newington Green, maar Blood sterft niet lang daarna. Wollstonecraft verlaat de school en vestigt zich in Londen. Hier is ze vaak te vinden in de uitgeverij van Joseph Johnson, waar ze veel progressieve intellectuelen ontmoet.
De Franse Revolutie beroert de harten van progressieve intellectuelen. Wollstonecraft ontvangt roem voor haar A Vindication of the Rights of Man, waarin ze de principes van de revolutie – de vrijheid en gelijkheid van ieder mens – verdedigt. Maar vooral het latere A Vindication of the Rights of Woman is ook nu nog bekend. Wollstonecraft stelt hierin, dat de ideeën van de revolutie ook voor vrouwen gelden. Daar hadden de mannelijke revolutionaire denkers niet bij stil gestaan. Sterker nog, ook revolutionaire filosofen als Jean-Jacques Rousseau schreven dat onderwijs aan vrouwen nauwelijks nodig is, omdat ze toch oppervlakkig en zwak zijn. Onzin, stelt Wollstonecraft. Het is juist door gebrek aan educatie dat meisjes oppervlakkig zijn. Meisjes leren zich te gedragen als brave hondjes, als spaniëls.
Wollstonecraft vertrekt naar het postrevolutionaire Frankrijk, en begint een noodlottige liefdesrelatie met de Amerikaanse avonturier Gilbert Imlay. Hij verlaat haar na de geboorte van hun dochter Fanny. Eenmaal terug in Londen probeert Wollstonecraft zelfmoord te plegen door in de Thames te springen, maar wordt gered door een voorbijganger.
Later trouwt ze met de bekende liberale filosoof William Godwin. Ze overlijdt bij de geboorte van haar tweede kind, Mary. Dochter Mary trouwt later met de Engelse dichter Percy Shelley; op 19-jarige leeftijd schrijft ze Frankenstein.

Mary Wollstonecraft

Wollstonecraft was een Britse feministe, die als een van de eerste vrouwen kon leven van het schrijven. Ze vond dat de waarden van de Franse revolutie, vrijheid en gelijkheid, ook van toepassing waren op vrouwen. Daar dachten de mannelijke filosofen uit die tijd anders over.

Grote geesten

Mary Wollstonecraft (1759 – 1797)

De IJzeren Eeuw in de klas

In de negentiende eeuw zitten vrouwen uit de hogere klasse vooral thuis. De straat op gaan of werken is onfatsoenlijk want op straat lopen alleen prostituees en dienstmeiden. Vrouwen uit de lagere klasse moeten wel werken om in hun onderhoud te voorzien. Schrijfster Betsy Perk wil aan de buitenwereld laten zien wat zij doet. Als ze na de dood van haar vader afhankelijk wordt van aalmoezen wordt ze nog strijdbaarder. Ze richt een tijdschrift op en een vereniging: Arbeid Adelt. Betsy strijdt voor economische onafhankelijkheid van de vrouw. En die strijd is vandaag de dag nog niet gestreden.

Afl. 4 Vrouwen voorwaarts 

Groep 6/7/8

In 1854 wordt in het Groningse Sappemeer Aletta Henriette Jacobs geboren. Haar vader is huisarts en dat wil de kleine Aletta ook wel worden. Helaas worden vrouwen in die tijd niet eens toegelaten tot de opleiding! Aletta schrijft een mooie brief aan de minister. Die stuurt meteen zijn toestemming - aan haar vader, dat wel.

Als 17-jarige stapt Aletta de universiteit binnen en 7 jaar later is ze de eerste vrouwelijke arts van Nederland. Een jaar later promoveert ze om te gaan werken als huisarts in Amsterdam. Daar houdt ze een gratis spreekuur voor arme vrouwen, en ze helpt vrouwen die eerst alleen maar mogen moederen omdat ze voortdurend zwanger raken. Haar experimenten met voorbehoedsmiddelen zijn niet bij iedereen populair, maar voor veel vrouwen is het een hele opluchting om even niet zwanger te zijn. 

In die gekke tijd mogen vrouwen niet eens meedoen aan verkiezingen. Ook dat is voor Aletta onacceptabel. Mede door haar felle strijd is in 1919 het vrouwenkiesrecht een feit. En in 1922 mogen Nederlandse vrouwen eindelijk voor het eerst naar de stembus. In 1929 overlijdt ze, maar Aletta gaat de geschiedenis in als boegbeeld van de feministische golf waar alle vrouwen in Nederland op meesurfen.

Clipphanger

Dat vrouwen sinds 1919 ook mogen stemmen, hebben we te danken aan Aletta Jacobs. Ze voerde niet alleen actie voor algemeen kiesrecht, ze vond ook dat vrouwen de beschikking moesten krijgen over voorbehoedsmiddelen.

Wie was Aletta Jacobs?

In de eerste aflevering van Het F-woord bespreken de makers het imago van het feminisme. Er zijn nog altijd veel vooroordelen over mensen die zichzelf feminist noemen. Ze zouden altijd boos zijn, alleen maar in tuinbroeken rondlopen en hun okselhaar laten staan. Feministen krijgen vaak de reactie: "Is het feminisme niet al lang ‘klaar’? In Nederland zijn mannen en vrouwen toch al lang gelijk?"

Maar waar komt dat imago vandaan? En klopt het wel? Is het feminisme inderdaad klaar of zijn er nog een paar slagen te slaan? En voor wie is het feminisme eigenlijk? Alleen voor vrouwen of ook voor andere mensen? Kunnen mannen ook feministen zijn?

| Het F woord #1

In de eerste aflevering van Het F-woord wordt het imago van het feminisme besproken. Er zijn nog altijd veel vooroordelen over mensen die zichzelf feminist noemen. Waar komt het imago van boze feministen met okselhaar vandaan? En klopt het wel? En voor wie is feminisme eigenlijk? Kunnen mannen ook feministen zijn?

Imago

EenVandaag in de klas

Geschiedenisboeken staan vol met vooral mannelijke figuren als koningen, politici en wetenschappers. De Canon van de Nederlandse geschiedenis is ook grotendeels gevuld met mannen. En dat is onterecht, vinden sommige historici. Ze pleiten ervoor dat er op school meer aandacht komt voor belangrijke vrouwen.

Meer vrouwen in geschiedenisboeken

EenVandaag in de klas 

Op 8 maart 1908 leggen Amerikaanse textielarbeidsters het werk neer.  Ze komen in opstand tegen slechte arbeidsomstandigheden en discriminatie. Ook hebben vrouwen in veel landen nog geen kiesrecht. De Duitse politica Clara Zetki vindt dat daar verandering in moet komen en stelt in 1911 voor om 8 maart uit te roepen tot Internationale Vrouwendag. Steeds meer landen houden op 8 maart demonstraties en bijeenkomsten voor vrouwenrechten. Vanaf de jaren 60 wordt Internationale Vrouwendag steeds populairder. In 1978 wordt Internationale Vrouwendag officieel erkend door de VN. Ook in Nederland zijn er op 8 maart allerlei activiteiten om aandacht te vragen voor de positie van vrouwen over de hele wereld.

High Speed History

Elk jaar staan we op 8 maart stil bij de positie van vrouwen over de hele wereld. In veel landen hebben vrouwen nog steeds niet dezelfde rechten als mannen of worden ze onderdrukt. Hoe is 8 maart Internationale Vrouwendag geworden?

Waarom is 8 maart Internationale Vrouwendag?

Nederland wordt in 1940 bezet door de Duitsers. Het is dan ook oorlog in Nederland. Aanvankelijk valt de bezetting wel mee, maar na de Februaristaking in 1941, een reactie op een Duitse razzia waarbij honderden joden worden opgepakt, beginnen dappere Nederlanders zich actief te verzetten. Maar het aantal verzetsmensen blijkt beperkt en zeker het aantal vrouwen in het verzet. Maar ze zijn er wel en ook zij leveren hun strijd tegen de bezetter. 

Andere Tijden in de klas

Vak: geschiedenis. Nederland wordt in 1940 bezet door de Duitsers. Het is dan ook oorlog in Nederland. Aanvankelijk valt de bezetting wel mee, maar na de Februaristaking in 1941, een reactie op een Duitse razzia waarbij honderden joden worden opgepakt, beginnen dappere Nederlanders zich actief te verzetten. Maar het aantal verzetsmensen blijkt beperkt en zeker het aantal vrouwen in het verzet. Maar ze zijn er wel en ook zij leveren hun strijd tegen de bezetter. 

Vrouwen in het verzet

De jaren zestig in de klas

Vak: geschiedenis. De meeste jonge vrouwen in Nederland studeren, werken en plannen zelf wanneer ze aan kinderen beginnen. Dat is anders voor de jaren 60. Als vrouw trouw je, ben je huisvrouw en zorg je voor de kinderen. Maar in de jaren 60 gaat dit veranderen.

Vrouwenemancipatie

Marga Klompé wordt in 1912 geboren in Arnhem. Ze is erg slim en mag studeren. Ze promoveert in de wis- en natuurkunde. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gaat Marga in het verzet en helpt met het coördineren van de medische- en voedselhulp. Na de oorlog sluit zij zich aan bij de Katholieke Volkspartij en komt in de Tweede Kamer. Daar zijn dan nog maar weinig vrouwen werkzaam. In 1957 wordt zij de eerste vrouwelijke minister in de Nederlandse geschiedenis. Ze maakt zich, met succes, hard voor een ouderdomsuitkering en de algemene bijstandswet. Marga krijgt in 1971 de titel ‘minister van staat’, een eretitel voor buitengewoon verdienstelijke politici. Na haar pensionering blijft ze actief voor de katholieke kerk tot haar overlijden in 1986.

Marga Klompé is een politica die na de Tweede Wereldoorlog in de Tweede Kamer komt. In 1957 wordt zij de eerste vrouwelijke minister in de Nederlandse geschiedenis en ze krijgt in 1971 de titel ‘minister van staat’. Dat is een eretitel voor buitengewone verdienstelijke politici.

Wie was Marga Klompé?

Vak: geschiedenis. Actiegroep Dolle Mina werd bekend om haar ludieke acties. Eind jaren zestig verenigen een aantal vrouwen en mannen zich in de actiegroep omdat ze vinden dat vrouwen worden achtergesteld in de maatschappij. Een aantal van de vrouwen en mannen die er toen bij waren vertellen over hoe dat ging en hoe er op hen werd gereageerd.  

Dolle Mina en de mannen

De twintigste eeuw werd echt de eeuw van de huisvrouw. De huisvrouw was gewoon de spil van alles. Na de oorlog toen er vrijheid was, toen moest het land worden opgebouwd. En daarin had de huisvrouw thuis een heel belangrijke taak. Ze moest er ook voor zorgen dat het morele verval wat we tijdens de oorlog waarin men natuurlijk anders leefde, veel mannen waren niet thuis. Toen kwam de bevrijding. Dat was een blije en vrolijke tijd maar soms ook best een zedeloze tijd en dat vond de overheid, dat moest natuurlijk wel weer even keurig in de verzuilde samenleving terug. En daarin had de huisvrouw een heel belangrijke taak want die moest het moreel hoog houden van iedereen. "Ik wilde naar de huishoudschool.

Want ze gingen allemaal naar de huishoudschool." "Met de vriendinnen allemaal. We hadden een hele leuke klas met elkaar."

"Je werd klaargestoomd voor een gezin, dacht men toen. En dan moet je gewoon kunnen koken en je moet kleding kunnen maken voor de kinderen die met de tijd zouden komen".

"Wasmachine, een koelkast. Dat hadden we niet en dat had eigenlijk bijna niemand in de buurt. Mijn moeder stond vaak met de hand, de was werd opgezet op het gas, het werd gekookt en het werd opgezet en de kruisen werden aangesmeerd met groene zeep. Dat stond te koken en dat rook... ik vond het vies ruiken. Stinken. Mijn moeder stond buiten te wassen. Zomer en winter."

Om zes uur is ze al begonnen. En nu, vier uur later, staat ze nog achter de tobbe. Dat is ook geen wonder als je alles met de hand moet doen. Bovendien lijdt het wasgoed onder zo'n hardhandige behandeling.

Lang kunnen huisvrouwen alleen maar dromen van elektrische apparaten. Dat komt door de gematigde lonen. Nederland werkt om het land op te bouwen. En de Rus buiten de deur te houden. Pas in 1956 komt er een landelijke loonsverhoging van 6 procent en raken luxe-artikelen binnen handbereik.

"Ik was van plan om vanmiddag een bioscoopje te pikken. Dus het kan zijn dat ik een beetje later thuis kom. Wat doen we dan met eten? Oh gewone tijd. Afgesproken. Zeg, tot straks en veel plezier in de bioscoop. Gaat jouw vrouw 's middags naar de bioscoop? Ja, vind je dat gek? Hoe speelt ze dat klaar zonder hulp?  Wat, naar de bioscoop gaan? Het huishouden. Mijn vrouw heeft de hele dag haar handen vol met het huishouden."

Er kwam toch ook meer gemak. En daar kwam een beetje tijd bij vrij voor die huisvrouw. En die was natuurlijk niet voor zichzelf. Die tijd was om te zorgen dat iedereen blij en senang ook nog zich goed ontwikkelde. Ze had echt een centrale rol en moest ook nog een beetje het nieuws en de politiek bijhouden want ja organiseerde je een leuk etentje en kwamen de buren of vrienden of collega's van je man, dan moest je ook nog wel een beetje leuk mee kunnen praten. Niet alleen maar sloven zoals voor de oorlog maar dan ook nog heel onderhoudend en verzorgd en leuk.

 En dan moest je allemaal bijhouden. Er was een massa aan bladen en adviezen voor vrouwen. En de huishoudbeurs met heel veel nieuwe apparatuur, ook nieuwe producten, de nieuwste snufjes, alles kon je daar vinden.

De huisvrouw in de jaren 50

In de jaren 50 van de vorige eeuw is de vrouw meestal voltijds huisvrouw en moeder. Het huishouden kost vlak na de oorlog nog veel tijd. Maar wanneer de welvaart in Nederland toeneemt, nemen steeds meer luxe huishoudelijke apparaten het werk over van de huisvrouw.

De rol van de vrouw na de Tweede Wereldoorlog

Kasboekje van Nederland in de klas

In de jaren vijftig doet de vrouw het huishouden, houdt haar kasboekje bij en heeft geen eigen inkomen. Enkele decennia later zijn vrouwen hoger opgeleid, zijn meer gaan werken en verdienen hun eigen geld. De vraag is of vrouwen ook financieel onafhankelijk zijn.

Financiële onafhankelijkheid van de vrouw

Toen ik mijn vader vertelde dat ik zwanger was en een abortus wilde, zei hij: De drie dingen waar ik de grootste hekel aan heb zijn kanker, homo's en abortus. Mijn zoon overleed aan kanker, mijn dochter is lesbisch en mijn jongste dochter wil een abortus.
Jenna King-Shepherd was 17 toen ze zwanger raakte van een fout vriendje. Voor haar conservatieve vader, die ook nog eens dominee was, een grote schande. Uiteindelijk won zijn liefde het van de haat en reed hij haar zelf naar de abortuskliniek.
Hij zag dat ik er enorm onder leed. Hij hield van me en wilde me helpen.
Tegenwoordig zet Jenna zich in voor andere vrouwen die een abortus willen.
Hier bij de kliniek hangen er zwarte doeken aan het hek om de privacy van de patiënten te bewaken. Er staan vaak protestanten die video's van hen maken en op sociale media plaatsen. 
Ooit waren er twintig abortusklinieken in Alabama. Nu nog maar drie. De enige overgebleven kliniek in Montgomery wordt gerund door Mia Raven.
Hoe is het? Moe, hoe is het met jou? Goed.
Mia runt ook het Powerhouse, een opvanghuis voor vrouwen die geen steun of onderdak hebben voor ze een abortus ondergaan. 
Deze kliniek bestaat al 40 jaar. Het is de langst bestaande abortusvoorziening in Alabama. De staat maakt het onmogelijk om klinieken te openen. Je wordt het zat om steeds doelwit te zijn. Er zijn niet veel mensen meer die bereid zijn om dat op zich te nemen.
Volgens het Guttmacher-instituut dat onderzoek doet naar de ontwikkelingen in de abortuswetgeving werden er sinds begin dit jaar in meer dan tien staten al 304 voorstellen ingediend om abortus te beperken. Vooral in het zuiden en midwesten van Amerika. Vorige maand tekende de gouverneur van Ohio een zogenoemde 'heartbeatwet' die een abortus verbiedt zodra er een hartslag te meten is.
'Ter bescherming van hen die zichzelf niet kunnen beschermen.' 
Vorige week gebeurde dat ook in Georgia.
En in Alabama wordt deze week hard gewerkt aan het meest vergaande verbod op abortus. Daarin is opgenomen dat het ongeboren kind een persoon is, wat van abortus een misdaad maakt, en waarvoor een arts tot levenslang gevangenisstraf kan krijgen. Toen er gisteren in de Senaat van Alabama over gestemd moest worden, ging het er emotioneel aan toe toen een motie om een uitzondering te maken voor een abortus na incest of verkrachting van tafel werd geveegd. Uiteindelijk werd de stemming uitgesteld. Op de publieke tribune zat ook de aanjager van deze wet, Eric Johnston. Hij is de voorzitter van de Alabama Pro-life-coalitie.
Dit is een foto van een demonstratie. Ze liepen door deze straat, langs het Capitool en weer terug. Zo'n 30.000 mensen, allemaal tegen abortus. 
Als jurist weet hij maar al te goed dat deze wet ongrondwettelijk is omdat abortus legaal is in Amerika na een uitspraak van het hoogste gerechtshof van het land in een zaak die Roe tegen Wade heet. 
Het Hooggerechtshof heeft bepaald dat abortus een privékwestie is voor moeder en arts in de eerste drie maanden van de zwangerschap.
Daarin werd bepaald dat een ongeboren vrucht geen persoon is en dat de keuze van een vrouw een grondrecht is. Johnston wil met deze wet die uitspraak testen.
Het directe doel is het redden van levens van ongeboren kinderen. Om dat te kunnen doen, is dit een testcase voor Roe tegen Wade. Het Hooggerechtshof moet die zaak in heroverweging nemen om te bepalen of het ongeboren kind wel of niet een persoon is. Zij bepalen of die zaak nog wettig is en abortus legaal blijft of dat Roe herroepen wordt. Ik hoop op dat laatste. 
Johnston en de anti-abortusbeweging hebben de tijd mee. Trump heeft twee nieuwe ultraconservatieve rechters aangesteld in het Hooggerechtshof en sindsdien hoopt conservatief Amerika dat één van de strenge abortuswetten tot aan het Hooggerechtshof wordt uitgevochten.
Ze hebben nog geen helder standpunt ingenomen over abortus. Maar ze houden zich strikt aan de wet en zijn goede juristen. Voor het eerst sinds 1992 is er een kans dat Roe teruggedraaid wordt. De tijd lijkt er rijp voor. Bovendien zal het ministerie van Justitie dit initiatief ook ondersteunen. 
‘De baby wordt geboren. De moeder ontmoet de dokter. Ze verzorgen de baby, ze wikkelen hem mooi in. En dan bepalen ze samen of de baby geëxecuteerd wordt. Ik dacht het niet. Dit is een polariserende kwestie in de Amerikaanse politiek. Rechts drijft de kwestie op de spits door te zeggen: Er worden baby's vermoord met de wet in New York die abortus legaliseert.’ 
De Amerikaanse president zegt tegen het volk dat artsen baby's vermoorden in de verloskamer. Dat is klinkklare onzin. Ze houden vast aan dat standpunt en zeggen dingen die totaal niet kloppen. Maar mensen geloven dat. Veel mensen hebben geen flauw benul hoe het echt zit.
Wat je de rest van je leven ook doet, je blijft een babymoordenaar. 
In de Amerikaanse bioscopen draaide de afgelopen weken de film Unplanned, Ongepland, over een pro-abortusvrijwilligster die tot inkeer komt als ze zélf een abortus bijwoont. De film was zelfs een bescheiden hit. Het is een voorbeeld van hoe de abortusdiscussie in Amerika via films en media wordt gespeeld. Mia Raven vreest dat als de Senaat in Alabama abortus uiteindelijk verbiedt, zwangere vrouwen weer hun toevlucht zullen nemen tot de illegaliteit. 
Ze kunnen medicijnen nemen waarvan ze de werking niet kennen. Iemand belde laatst de kliniek dat ze bleekmiddeltabletten nam. Zover is het gekomen, terwijl abortus nog legaal is. Ze nemen bleekmiddel omdat ze niet zwanger willen zijn.
Mijn levenscoach vroeg me over welke beslissing ik me het meest zeker voelde. De enige beslissing die ik ooit heb genomen waar ik me 100 procent zeker over voelde, was de keuze voor mijn abortus.

Abortus in de VS

Het plegen van abortus is legaal in de Verenigde Staten. Maar veel mensen zijn fel tegen die wet. Ze vinden het stoppen van een zwangerschap hetzelfde als moord. Verscheidene politici proberen abortus hierom te verbieden.

Strenge regelgeving wordt nog strenger

Waar gaan we heen? In 2017 deed de MeToo-beweging de wereld op zijn grondvesten schudden. Duizenden vrouwen deelden hun ervaringen met grensoverschrijdend gedrag en seksuele intimidatie. Nu is het genoeg, zeiden ze. Maar waar staat deze beweging voor? Vrouwen worden altijd als schuldig gezien. Ook als ze worden aangerand. En 'me too' zeggen komt erop neer dat je zegt: 'Ik geloof je, zuster'. Want het probleem is dat niemand je gelooft. Ik ben ervan overtuigd dat, willen we ooit tot echte gelijkheid tussen de seksen komen, dat vrouwen dan onderling net zo solitair moeten zijn als mannen dat zijn. Solidariteit zal onze redding zijn, het gebrek eraan wordt onze ondergang. Dit is Tristane. In 2003 probeerde de Franse politicus Dominique Strauss-Kahn haar te verkrachten. In 2011 werd hij in New York gearresteerd nadat een kamermeisje hem beschuldigde van aanranding. Toen besloot Tristane zich ook uit te spreken. Maar haar verhaal werd weggelachen en slechts een enkele vriendin nam het voor haar op. Radiopresentatrice Virginie kondigde haar aan op de radio met de volgende tekst: Van New York tot Parijs, van Kaap Hoorn tot Delhi, haar naam ligt op ieders lippen. We horen partij te trekken, onze mening te geven. De jongedame bestond al veel langer. Maar we hadden het druk-druk-druk. Dus veegden we het onder het kleed en hielden we ons Oost-Indisch doof. Het doet me deugd dat ik haar mijn vriendin mag noemen: Tristane Banon. Iedereen wist dat het verhaal waar was, dat het echt gebeurd was. Jarenlang was het een van de vele verhalen. En toen de man in 2011 'm weer uit zijn broek liet hangen en wij hier de jongedame uit New York niet konden interviewen, viel de pers massaal over Tristane heen. Ronduit schandalig. Echt schandalig. Iedereen wist dat het schandalig was hoe zij door het slijk gehaald werd. Dat mannen het niet voor Tristane opnamen, oké... Maar wij, vrouwen. Er waren in 2011 maar weinig mensen die zo praatten. Nog geen tien in de hele Parijse 'intelligentsia'. Ik blijk deel uit te maken van de Parijse intelligentsia. Tof. Ik was de eerste die zich heeft uitgesproken. Helaas was MeToo er toen nog niet. Al was er maar één iemand die gezegd had: Ik ook. We hebben wel MeToo-achtige getuigenissen gekregen. Maar de getuigenissen hebben we privé gekregen. Op voorwaarde dat de vrouwen anoniem bleven, want ze waren bang. Toen ik eenmaal 'me too' had gezegd besloot ik ook aangifte te doen. Wie aangifte doet, krijgt weer macht. Macht over degene die je iets heeft aangedaan. Maar in 2017 is de maat vol. Schaamte wint van de angst. Vrouwen delen hun ervaring op social media en door dit podium en het overweldigende aantal reacties is MeToo niet meer te negeren. Een tweet van actrice Alyssa Milano brengt de sneeuwbal aan het rollen. Ze roept de mensen op MeToo te twitteren als ze ooit seksueel zijn lastiggevallen of geïntimideerd. De reacties zijn overweldigend. Overal gaan mensen de straat op om te demonstreren. Maar er is ook een schaduwkant aan dit verhaal. De man van Anne-Sophie, een bekende Zweedse theaterregisseur, werd in de media aan de schandpaal genageld, maar de beschuldigingen bleken niet waar te zijn. Hij had het gevoel dat hij niets tegen de beschuldigingen kon inbrengen. Want ze waren anoniem geuit, en het was gelogen. Het was belachelijk. Echt belachelijk. De MeToo-beweging bestaat nog steeds. En dat is ook goed. Maar die bepaalde kant ervan.. Als een heksenjacht, dat giftige. De waarheid kon de man van Anne-Sophie niet meer redden. Het was al te laat. Ik bleef zeggen dat hij hulp moest zoeken. Maar hij peinsde er niet over. Hoe zeg je dat? Hij was heel ziek. En toen besloot hij om een eind te maken aan zijn leven. Zo kwam er een eind aan zijn leven. Zo werd hij hét voorbeeld van wat er bij een heksenjacht kan gebeuren. De middeleeuwse schandpaal. Dit was zo beneden alle peil. We horen beter te weten en onze kennis voor betere doeleinden te gebruiken.

Waar staat de #Metoo beweging voor?

In 2017 doet de #metoo beweging de wereld op zijn grondvesten schudden. Duizenden vrouwen deelden hun ervaringen met grensoverschrijdend gedrag en seksuele intimidatie. Zo ook de Franse Tristane, die in 2003 zo’n ervaring heeft gehad met de Franse politicus Dominique Strauss-Kahn.

Een beweging tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag

Cultuur en geloof

Video's over het feminisme en krachtige vrouwen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.