Op deze plek. Het Prinsenhof in Delft is een moord gepleegd. Misschien wel de belangrijkste moord uit de Nederlandse geschiedenis. Op 10 juli 1584 gaat er een schok door het land. Het slachtoffer wordt neergeschoten. Kijk, hier zie je de kogelgaten nog zitten. Wie het is? Willem van Oranje. Ons volkslied gaat over ons slachtoffer, over zijn leven. Het is een ode aan de vermoorde Willem. Het is een lang lied, maar liefst vijftien coupletten. Nu wordt eigenlijk alleen nog het eerste gezongen. Zijn vader is graaf van Nassau. Als oudste zoon erft Willem automatisch die titel. Wilhelmus Willem van Nassouwe dus. In de tijd dat het lied geschreven werd betekende 'ben ik van Duitse bloed', 'ben ik van Nederlands bloed'. Dat oranje komt van Orange, een stad in Frankrijk. Lang geleden is dat het prinsdom Orange, eigendom van een neef van Willem. Als die neef doodgaat, erft Willem dit prinsdom in Frankrijk. Willem is dan pas elf jaar en van de ene op de andere dag is Willem van Nassau een prins. Prins Willem van Oranje-Nassau en vrij onverveerd. Dat betekent zonder angst. Nederland maakt in die tijd deel uit van Spanje. Het is maar een kleine provincie in een enorm Spaans koninkrijk. Willem is een tijd lang trouw aan de Spaanse koning Filips de Tweede. Ze kunnen lange tijd goed opschieten met elkaar, maar uiteindelijk zal deze vriend zijn grootste vijand worden. Willem wordt een van de belangrijkste mannen van Nederland. In die tijd bestaat Nederland nog uit zeventien provincies samen, de Nederlanden. Iets groter dan nu. Filips vertrouwt Willem de zorg van drie Nederlandse provincies toe Holland, Zeeland en Utrecht. Willem wordt ook de baas van het leger. Filips wil meer eenheid in zijn enorme rijk. Overal moeten dezelfde regels en wetten gelden. Plus iedereen moet hetzelfde geloven. Filips is katholiek. Het is het geloof van zijn rijk. Voor mensen die iets anders geloven is geen plaats. Filips is keihard. Als je geen katholiek wil worden word je opgepakt, gemarteld of je komt op de brandstapel terecht. Willem van Oranje kan niet aanzien dat er mensen vermoord worden, puur en alleen omdat ze geen katholiek willen worden. Willem is niet de enige en in 1566 komt het tot een uitbarsting. Woedende mensen bestormen kerken en kloosters. Het Spaanse leger slaat de opstand keihard neer en er vallen heel veel doden. Willem probeert zijn goede vriend Filips over te halen het geweld te stoppen, maar Filips gaat gewoon door. Dan besluit Willem om zijn eigen leger te verzamelen en in naam van Oranje proberen het Spaanse leger te verslaan en onschuldige burgers te redden. Willem hoopt dat iedereen in opstand komt tegen Filips. Filips ziet zijn vriend Willem nu als zijn grootste vijand. Willem van Oranje moet dood. Filips roept iedereen op om Willem te vermoorden. Als het je lukt, krijg je een torenhoge beloning. Voor dat bedrag is vast wel iemand bereid om een moord te plegen. Het is 1584. Al jarenlang vechten de Nederlanders tegen de Spanjaarden en op het hoofd van Willem van Oranje staat een vette beloning. Deze man wil die beloning. Balthasar Gerards, 27 jaar uit Frankrijk. Onder een valse naam reist hij naar Nederland en hij doet alsof hij Willem van Oranje wil helpen bij zijn strijd tegen de Spanjaarden. Een dag voor de moord, koopt Balthasar Gerards het moordwapen. En hij logeert hier. Nu is het een bakkerij, maar toen was het een herberg; De diamant. Op slechts vijf minuutjes lopen van het huis van Willem en op 10 juli 1584 vertrekt Balthasar Gerards met een geladen pistool richting Prinsenhof. Omdat de bewakers hem kennen, laten ze hem binnen. Balthasar Gerards loopt verder. Hier ongeveer wacht hij op Willem van Oranje. Deze ruimte is van boven tot onderzocht en wat blijkt? In 1584 zit hier een deur met hier achter de eetkamer. Willem van Oranje loopt vanuit de eetkamer richting de dader. Het slachtoffer wordt van dichtbij hier in de borst neergeschoten. Met een schietproef, hebben ze geprobeerd na te bootsen hoe dat kan zijn gegaan. Ze hebben een soort gelijk pistool gebruikt als dat van Balthasar Gerards. Willem van Oranje groeit na zijn dood uit tot de held van het volk. Hij wordt gezien als de grote man achter de opstand tegen de Spaanse onderdrukking, heeft zijn leven gegeven voor het volk. En gelukkig niet voor niets. Want ook al duurt de Nederlandse Opstand uiteindelijk tachtig jaar, in 1648, wordt Nederland officieel onafhankelijk. En daarom krijgt Willem van Oranje na zijn dood zijn eretitel Vader des Vaderlands. Ons volkslied is een eerbetoon aan hem.
