Waarom zoemen bijen?

Muggen, vliegen, bijen: het zijn allemaal insecten die zoemen als ze door de lucht vliegen. Maar hoe werkt dat precies en waarom maakt het ene insect een ander geluid dan het andere?

Ik ben Anna, ik ben 8 jaar en ik woon in Hoorn. Mijn vraag is: Waarom maken bijen en wespen zo'n zoemend geluid? Moet je kijken, een heel bijenvolk. Wauw, wat een gezoem. Om uit te leggen waarom dat gezoem hoort bij bijen, hommels en muggen moet je eerst iets weten over geluid. Geluid heeft alles te maken met lucht wat in trilling wordt gebracht. Even een proefje. Omdat je lucht niet ziet gebruiken we even water. Dus het water in dit aquarium is de lucht. Dat pingpongballetje is het trommelvlies in je oor. Moet je kijken wat er gebeurt als ik deze tennisbal aan deze kant in de bak gooi. Er ontstaan golven en dat bereikt hier het pingpongballetje en dat gaat mee bewegen. Dat gebeurt ook met geluid in je oor. De geluidsgolven komen in je oor tegen je trommelvlies aan en dat gaat dan mee trillen. Hoe kan dat? Nog een voorbeeld. Als je de snaren van een gitaar aanslaat, gaan de snaren trillen. De hele klankkast gaat trillen en de lucht er omheen ook. Die trilling wordt via de lucht, net zoals die golven in het aquarium, naar het trommelvlies in je oor gebracht. Dat gaat ook trillen. Dat wordt in je hersenen weer omgezet in geluid. Alles wat je hoort is dus trillende lucht. Net als bij de snaren van een gitaar, brengen de vleugels van een insect de lucht ook in trilling. Dat is dus het gezoem dat je hoort. Kunnen we even stemmen dames? Al die verschillende beestjes klinken anders. Het gezellige gezoem van een bij dan het irritante gezoem van een mug. Een wesp klinkt nog weer heel anders. Al die verschillende zoemgeluiden hebben alles te maken met de vleugeltjes. Hoe sneller ze met die vleugeltjes flapperen, hoe hoger het geluid. Dat kunnen we nabootsen met een meetlat op tafel. Als ik hem ver laat uitsteken en ik breng hem in trilling dan klinkt hij laag want hij trilt heel laag. Als ik hem minder ver laat uitsteken dan klinkt hij hoger want hij trilt veel sneller. Even terug naar de natuur. Het gezoem van een vlieg met grote, lange vleugels is lager want hij beweegt trager. Maar nog altijd 150 keer per seconde hoor. Het kan nog sneller want een klein mugje fladdert wel meer dan 600 keer per seconde. Dus Anna, een vlieg met grote vleugels klinkt lager dan een mugje met kleine vleugels. Tot slot nog even een quizje om te kijken of jullie wel goed hebben opgelet. Daar komt het eerste geluid: klinkt hoog, klein insect dus. Klopt het is een mug. Volgende is wat moeilijker. Inderdaad! Een vlieg. Lager inderdaad. Een bij. Gaat goed. Laatste vraag. Jongens de verkeerde band.