Rietveld bouwde op zijn eigen manier. Hij ontwerpt als architect rond 1924 een huis in Utrecht met veel ruimte en licht in een tijd dat er heel donker gebouwd werd. Het is een bijzonder huis geworden in de kleuren rood, blauw en geel en met verplaatsbare muren.
Dit is een wijk in Utrecht. Deze huizen zijn gebouwd rond 1920.
Dat is meer dan 90 jaar geleden.
Maar toen ze af waren, waren ze hartstikke modern.
Maar vlak naast dit rijtje gewone huizen staat dit huis met gekleurde vlakken: het Rietveld Schröderhuis.
Als die huizen daarnaast toen al modern waren, is dit huis supermodern!
Totaal anders dan de huizen ernaast, maar rond dezelfde tijd gebouwd: 1924.
Je kunt je voorstellen dat de mensen die hier 90 jaar geleden op straat liepen hun ogen uitkeken!
Nu bezoeken toeristen van over de hele wereld dit bijzondere huis want het is uniek in de wereld!
Dit is namelijk 1 van de werelderfgoederen op de lijst van Unesco, onderdeel van de Verenigde Naties.
Het is een bijzonder huis.
Maar waarom staat het in het rijtje van het Domplein in Pisa, de stad Verona, Versailles, en de paleizen van Potsdam in Berlijn?
Omdat het een belangrijke verandering was in de architectuur: het nieuwe wonen.
In die tijd werd er heel donker gebouwd.
Rietveld dacht niet vanuit regels.
Maar vanuit de vraag: wat vind je fijn, hoe wil jij wonen en leven?
Het liefst met veel ruimte en licht!
De naam komt van de architect die het heeft ontworpen: Gerrit Rietveld.
En van de vrouw die er ging wonen met haar drie kinderen.
Truus Schröder. Rietveld-Schröder.
Het was het eerste door Rietveld ontworpen woonhuis.
Gerrit Thomas Rietveld werd geboren in 1888 in Utrecht en leerde vanaf zijn twaalfde jaar van zijn vader al het vak van meubelmaker.
Toen hij zelf vader werd, ontwierp hij voor het eerst kindermeubels voor zijn eigen kinderen.
Daar bleef het niet bij. Zo maakte hij deze Rood-blauwe-leunstoel.
Maar Rietveld wilde architect worden.
Die kans kreeg hij in 1924 toen hij met Truus aan dit huis begon.
Truus Schröder is geboren in 1889. In 1911 komt ze met haar man naar Utrecht.
Daar ontmoet ze Rietveld.
Als haar man op jonge leeftijd overlijdt, wil ze haar kinderen een nieuw leven geven. Daar hoort ook een nieuw huis bij.
Ze wil iedereen lekker dicht bij elkaar. En veel licht.
Wat is de oplossing? Geen muren.
Truus had nogal wat eisen. Zij gaf aan hoe ze wilde wonen.
En Rietveld ging tekenen en ontwerpen. Zo gingen ze samen aan de slag.
Daar kwam dit bouwplan uit.
Gerrit Rietveld maakte deel uit van de in 1917 opgerichte kunstbeweging De Stijl. Ontwerpers en schilders wilden tijdens de Eerste Wereldoorlog iets doen aan de sombere, donkere wereld.
Deze kunststroming heet De Stijl.
De kunstenaars wilden het anders en simpeler.
Ze wilden alles terugbrengen tot vakken en lijnen: 'abstracte kunst'.
Mondriaan is misschien wel de bekendste schilder van De Stijl.
Ze gebruiken in hun werk vooral zwart, wit, grijs en de basiskleuren, rood, blauw en geel.
En als je goed kijkt zie je dat dit huis de kleuren van De Stijl heeft.
Wit, zwart, grijs. Rood, blauw en geel.
Bij het ontwerpen was één vraag voor Rietveld belangrijk: hoe wil je leven?
Hij bedacht eerst de binnenkant en daarna de buitenkant eromheen.
Hij ontwierp van binnen naar buiten!
Hierbinnen zie je trucjes die Rietveld bedacht heeft.
Nog steeds modern, maar bedacht in de jaren 20 van de vorige eeuw, bijna 100 jaar geleden.
Alles is net wat anders.
Het begint al bij de voordeur: dit is een soort boerderijdeur, met 2 delen.
Als ik het bovendeel openzet, kan ik uitkijken over de weilanden, die waren er toen.
Op de eerste verdieping woont Truus Schröder met haar drie kinderen.
In de meeste huizen zou dit een slaapverdieping, zolder zijn.
Maar in het Rietveld Schröderhuis is dit slaapkamer, woonkamer, eetkamer in één.
Dit is het mooiste plekje van het huis.
Op deze grijze stoel kun je het hele huis zien en als je dan nog naar buiten kijkt, kun je ook rondom kijken.
Ah... Ik neem hier even de tijd voor.
Heerlijk toch? Een grote open ruimte.
Je kunt als het ware dansen door het hele huis.
Maar als je een keer tijd voor jezelf wilt, huiswerk maken.
Rustig een boekje lezen. Of als je ruzie hebt met je broertje of zusje.
Waar ga je dan naartoe? Maar daaraan is gedacht!
Jazeker. In 1924 hadden ze dus al verrijdbare binnenmuren.
Met die schuifwanden kun je van één kamer verschillende kamers maken.
Zo heb je je eigen slaapkamer. Maar het kan nog veel gekker.
Supervet! Dit huis is één groot bouwpakket.
Je kunt het opdelen in twee ruimtes.
Je kunt kiezen voor een kleine woonkamer, of juist een lange.
EEN slaapkamer, meerdere slaapkamers. Het maakt niet uit.
Voor ieder moment maak je een andere ruimte.
Zo kun je de hele dag blijven schuiven.
Ook Truus had haar eigen slaapkamer. Hier. Heel fijn, met privacy. Ja.
Ik liep net al een paar rondjes.
Heel logisch: een slaapkamer. Nog een slaapkamer.
Een eetkamer. Een woonkamer.
Maar wat ik niet begrijp: waar is nou de badkamer?
We maken nog een rondje. Leuk kastje.
Weer de slaapkamer van Truus en... Kijk, dit is heel cool.
Door deze wand uit te schuiven krijg je gewoon een badkamer.
En die wand kan ook weer terug. O. Daar gaan we. Haha.
Die badkamer zit gewoon in een kast. Nou... dan ga ik maar douchen.
Dit is een uitvinding, die je thuis ook graag zou willen. Het is een spreekbuis.
Als beneden een bezorger is, die wil doorgeven: Pakket kan niet door de brievenbus.
Dan praat hij door een gaatje en het komt hier binnen. Boodschappen!
Beneden is de keuken. Boven is de eetkamer.
Hoe krijg je het eten boven?
Ook daar is aan gedacht. Een lift!
En de vuile afwas kan zo naar beneden.
Voor Rietveld heel belangrijk: buiten betrekken bij binnen en binnen bij buiten!
Dat deed hij bijvoorbeeld met deze bijzondere hoek.
Moet je kijken, overal ramen!
Meestal zit een raam in het midden, maar hier, door bijvoorbeeld dit kleine raampje, zo open te zetten, kun je heel weids kijken.
Nu is er de snelweg. Voorheen was het hier één en al weiland.
Je voelt de ruimte. En de kou.
De keuken.
Rietveld werkte graag met kleurvlakken. Dat had een praktische reden.
Alles wat je met je handen aanraakte maakte hij donker.
Zo zag je niet goed dat het vies werd.
Dan hoef je niet snel schoon te maken.
Mevrouw Schröder hield niet zo van gordijnen, ze wilde de rechte lijnen niet verstoren. Maar ja, ze wilde natuurlijk wel wat privacy.
Oplossing daarvoor: luiken. Dan krijg je meteen weer een mooi blauw vlak.
Mevrouw Schröder was een slimme dame.
Haar huis stond aan de rand van de stad, overal weilanden.
Voor de veiligheid hing ze extra naambordjes op. Bijvoorbeeld: Bertus Grobben.
Zo leek het of er een sterke kerel woonde en bleven de verkeerde mensen weg.
Rietveld heeft na dit woonhuis nog veel meer ontworpen.
Villa's, appartementen en ook rijtjeswoningen, zoals deze op de Erasmuslaan in Utrecht. Overal zie je zijn handelsmerk terug: veel licht en ruimte!
Hij ontwierp ook vakantiehuisjes.
Je kunt zijn werk ook onderweg tegenkomen, want hij ontwierp ook straatmeubilair. Zoals bushokjes en klokken.
Toen zijn vrouw overleed, ging Rietveld definitief in zijn zelf ontworpen huis wonen, tot hij overleed in 1964.
Hij werd toen 76 jaar.
Ook mevrouw Schröder bleef in dit huis wonen, tot aan haar dood in 1985.
Dit Rietveld-Schröderhuis is het voorbeeld voor het moderne bouwen en het nieuwe wonen.
Ruimte, licht, kleur, op allerlei manieren aan te passen.
Voor architecten en ontwerpers op de hele wereld is dit een inspiratiebron.
Daarom is het Rietveld Schröderhuis werelderfgoed.
Ik blijf hier nog even hangen. Wat een prachtig huis.
