Waarom hebben we molens?

Windmolens werden vroeger voor allerlei dingen gebruikt. Er waren bijvoorbeeld korenmolens die meel maalden met behulp van zware maalstenen. Oliemolens persten olie uit lijnzaad. Houtzaagmolens zaagden hout met behulp van windkracht. Poldermolens maakten de polders droog door het water weg te pompen.

Windmolens deden vroeger heel veel werk. Je hebt ook watermolens. Die gebruiken de kracht van stromend water. De molen was een hele slimme uitvinding die van krachten uit de natuur een pomp- of maalmachine kon maken voordat er elektriciteit was. Doordat de wind de wieken van de molen laat draaien of doordat het stromende water een waterrad laat draaien, kan een molen hele zware taken uitvoeren. Korenmolens bijvoorbeeld, die maalden meel met behulp van grote zware maalstenen en oliemolens persten olie uit lijnzaad voor bijvoorbeeld verf en zeep en houtzaagmolens maakten gebruik van de wind voor het zagen van hout. Vroeger had je in ieder dorp minstens één molen en vaak nog wel meer. Want zonder supermarkt om de hoek was je gewoon afhankelijk van bijvoorbeeld een korenmolen die elke dag meel maalde zodat jij je broodje kon bakken. Een ander soort molen is de poldermolen. Zoals deze hier in Kockengen, uit 1653 die bedoeld was om de polders droog te houden. Een groot gedeelte van Nederland ligt namelijk onder het zeeniveau. Dat kun je goed zien bij dit bordje. Moet je kijken, hier zitten we bijna twee meter onder zeeniveau.

Vroeger werd moerassige veengrond drooggepompt zodat de mensen er konden wonen en het land konden bewerken. Maar ja, zodra je grond droger maakt, zakt het ook steeds verder in. Dat noem je inklinken. Dus liepen die polders makkelijk vol met water en daarom moesten die polders dag en nacht op peil worden gehouden met molens die ze leegpompten. Maar ja, je was wel afhankelijk van de wind. Molenaar was je dus dag en nacht.

Maar nu kunnen grotere machines die op elektriciteit werken heel gemakkelijk al die oude taken van een molen overnemen. Die zijn niet afhankelijk van wind en stromend water. Behalve windmolens die elektriciteit opwekken, die gebruiken nog wel wind. Sinds 1960 pompt hier in Kockengen een elektrisch gemaal het water weg. En deze poldermolen helpt dat elektrisch gemaal met het leegpompen van de polder als er echt heel veel regen valt. Dus mocht nou ooit een keer de stroom uitvallen, dan hoef je niet bang te zijn voor natte voeten, want we hebben altijd nog deze poldermolens.