Schaatsen

---

Als het hard vriest, kunnen we schaatsen! Leuk! Maar weet je wel hoe moeilijk het is om goede schaatsen te maken? De Beeldbank neemt een kijkje in de schaatsfabriek.

Elk schaatssport heeft zijn eigen type schaats: kunstrijden, hardrijden, ijshockey... Een topschaats maak je niet zomaar. De schoen wordt gemaakt van kunststof, dat aanvoelt als leer. Als de verschillende onderdelen van de schoen zijn uitgesneden, wordt er aan de rand wat materiaal weggehaald. Zo wordt de schoen op de naden niet te dik.
Het hielstuk en de zijkant krijgen een extra laag. De achter- en zijkanten van de schaatsschoen moeten namelijk extra stevig zijn. Met een hete pers wordt het vastgelijmd. Nu gaan de schoenstukken naar de naaiafdeling. Het tongstuk wordt aan elkaar gestikt. En met een stevige zigzagsteek wordt het achterstuk vastgenaaid. Een laagje lijm op het hielstuk... en op de enkelsteun... en dan wordt de schuimlaag vastgeplakt, die de enkel moet beschermen. Nu gaat de voering erin. Die moet er perfect inzitten, anders staat de schoen niet recht op de schaats.
De stansmachine maakt er veter gaatjes in. Elk gaatje wordt met een aluminium ringetje afgewerkt. Het laatste klusje voor de naaiafdeling is het vormen. De schoen gaat over een metalen leest, een soort mal. Een hete pers drukt de schoen in de vorm van deze leest. Nu zit er een mooie voetvorm in.
De schoen krijgt nog een witte kunststof binnenzool en een zwarte teenversterking. Een laagje lijm... en in een wip zit het vast. De onderkant wordt opgeschuurd, zodat de lijm beter houdt. Aan de onderkant van de schoen wordt een rand lijm gesmeerd. Dan gaat de schoen even in een hete machine. Daardoor verdampt de lijm een beetje, zodat hij nóg beter plakt. Net als bij de voering moet de zool perfect zitten, anders sta je niet recht op je schaats. De zool wordt op de schoen geperst. De zool is van koolstof of een koolstofmengsel. Dat ligt aan het type schaats.
Als de lijm droog is, worden er twee gaten in de zool geboord, om het ijzer aan vast te schroeven. Het ijzer zit in een plastic houder. Het wordt door de gaten heen vastgeschroefd en nog eens extra vastgezet met klinknagels. Net als bij de voering en de zool, is ook hier de balans heel erg belangrijk.
Skates worden op bijna dezelfde manier gemaakt als ijshockeyschaatsen. Maar in plaats van een schaats zetten ze er een aluminium onderstel met wieltjes onder. Bij de afwerking wordt de binnenkant van de schoen nagekeken. Er wordt vooral gelet op de schroefgaten en de klinknageltjes. De schroefgaten worden met pluggen afgedicht. De eerste drie vetergaatjes worden dicht geregen.
Helemaal op het laatst gaat het voetbed erin. Dat is een dikke schuimrubber binnenzool. Nog even poetsen, draadjes afknippen en lijmresten weghalen, en de schaats is klaar.