Huizen in Groningen zijn er niet op gebouwd om aardbevingen te weerstaan, terwijl ze er nu wel mee te maken krijgen. Door de muren te verstevigen met speciale strips of matten storten ze niet in bij een volgende beving.
De gaswinning in Groningen zorgt dus voor aardbevingen. En ik sta hier nu op een speciale trilplaat waarmee aardbevingen nagebootst kunnen worden. Dit is Omer, en jij onderzoekt hoe je gebouwen kunt versterken tegen aardbevingen. Zou jij mij een Groningse aardbeving kunnen laten aanvoelen? Zeker. Komt-ie.
Dat was het. Ja, dat was het? Dat was het. Dat valt op zich nog wel mee dan. Wil je die uit Japan proberen? Kom maar op, zeker weten. Nou ja, ik kan me voorstellen dat als dit uit het niets gebeurt, dat je je dan echt kapot schrikt. En dat huizen dan in elkaar storten en zo. Ja. Maar ja, op zich is die Groningse aardbeving best wel relaxed. Klopt. Het is veel minder intens, ja. Maar waarom is het dan zo'n groot probleem? Het grote probleem in Groningen is dat de huizen ouder zijn dan de aardbevingen zelf. Als je kijkt naar Japan of Turkije, die al langer kampen met een aardbeving, dan zie je dat de huizen gebouwd worden met het idee dat ze een aardbeving moeten kunnen weerstaan. En dus zijn ze sterker. Waarom zijn de huizen in Groningen niet sterk genoeg? Dit komt omdat de huizen in Nederland worden gebouwd met dunne muren van gemetselde bakstenen. Heel toevallig heb ik hier ook een huisje, van baksteentjes. Koekjes, maar je snapt het idee. Lekker. Ja toch? Zeker. Wat zou er gebeuren met dit huisje bij een aardbeving? Nou, laten we het testen. Zet maar op de trilplaat. Ik ben benieuwd, zet maar aan.
O ja! Ik zie het al gelijk! De scheur. Echt op het moment dat hij zo 'rats' ging. Zie je hem? Inderdaad, je ziet daar een trapsgewijze scheur. En deze is ontstaan doordat de bovenzijde van het huisje heen en weer heeft geschud. Aan de voorzijde zie ik echter geen scheur. Normaal zou hier ook een horizontale scheur moeten voorkomen. Zou je hier nog in kunnen wonen dan? Het probleem met veel scheuren is dat bij een volgende aardbeving het kan zijn dat de vloer of het dak niet meer kunnen worden gedragen en dan stort het huis in. Heftig.
Omer, jij hebt iets bedacht dat de huizen in Groningen bestendiger moet maken tegen aardbevingen. Ja. Omdat een muur op twee verschillende manieren kan breken, hebben wij twee dingen bedacht. De eerste oplossing zijn deze strips. Dus als een muur wil buigen, dan zorgen deze strips ervoor dat het wel buigt, maar niet breekt. Wauw. En er is nog een manier? Klopt. Daar gebruiken we dan deze matten voor. En dit gebruiken we dan om bijvoorbeeld de trapsgewijze scheurvorming tegen te gaan. En dit werkt? Dit werkt zeker.
Op dit moment is er bij 28.822 huizen schade gemeld. Het gaat om 10 procent van alle huizen in de provincie Groningen. Toch zijn er nog veel meer huizen met schade waarbij het niet gemeld wordt. Bij elke aardbeving komen er nieuwe meldingen bij.
Zo, er wordt hier keihard gewerkt. Want als je aardbevingsschade hebt en je huis moet aardbevingsbestendig gemaakt worden, dan kun je dus ook een tijdje niet in je eigen huis wonen. Wat zijn jullie allemaal aan het doen? We hebben vanmiddag een sleuf in de muur gezaagd. Die zijn we aan het opvullen met supersterke lijm. En daarna komen deze strippen. En dan is het huis aardbevingsbestendig? Ja. Mooi. Maar is het niet veel slimmer om helemaal te stoppen met het boren naar gas? Want dat is waar het probleem vandaan komt. Dat is inderdaad zo. Alleen is het zo dat het nog 10-20 jaar doorgaat met aardbevingen als de gaskraan dicht is. Dus het versterken van de woningen is echt noodzakelijk.
Hier woon jij normaal gesproken. Ja. Hoe vind je het dat je huis zo verbouwd wordt? Nou, ik vind het op zich leuk. Alleen vind ik het ook wel weer heel gek dat het weer een nieuw huis wordt van de binnenkant. Je hoopt natuurlijk dat je hier binnenkort terugkomt. Ja. Hoe lang duurt het nu al allemaal? Het duurt al best wel lang. Ik vind het ook wel jammer. In het begin duurde het lang voordat ze echt begonnen. Toen was het huis helemaal leeg, het leek op een spookhuis. Maar wel prettig dat je huis binnenkort aardbevingsbestendig is. Ja, dat vind ik wel heel fijn.
Als ze stoppen met boren, moeten we de energie ergens anders kopen. Dat kost geld. Maar huizen die kapot gaan, kan ook niet de bedoeling zijn. Het Groningse gas heeft Nederland 50 jaar lang veel opgeleverd, maar ondertussen hebben we ook een groot probleem.