Hoe worden appels geteeld?

Eet jij veel appels? Grote kans dat je je tanden in een Elstar zet. Dat is namelijk de meest geteelde appel in Nederland. Ze groeien in boomgaarden waar de bomen zo worden gekweekt dat er veel naast elkaar kunnen staan. In september zijn de appels rijp en kunnen ze geplukt worden.

Ah heerlijk, het is september! Appeltijd. Fantastisch. Deze bomen zijn een jaar lang vertroeteld en nu is het dan eindelijk zover. Ze kunnen geplukt worden. Dit appeltje heet: gravenstein. Lekker joh. Een prima appeltje, alleen: je kan hem bijna nergens meer kopen en dat geldt voor heel veel oude appelrassen. Vroeger had iedere streek zijn eigen appeltjes. De sterappeltjes uit Maastricht, de Groningse Kroon, de notarisappel, de dubbele belle Fleur. Het ging om honderden appelrassen. Nu groeien ze alleen nog maar in dit soort oude boomgaarden. Tegenwoordig worden er nog maar een tiental rassen geteeld in Nederland.

Maar de echte kampioen in Nederland: dat is de Elstar. Meer dan de helft van alle appels die in Nederland geteeld worden zijn Elstars. Maar de boomgaarden waar ze dat doen zien er heel anders uit dan deze hier. Dat komt doordat deze bomen veel te hoog zijn voor de moderne teler. Te veel hout en te weinig appels. Maar hoe worden appels nu dan geteeld?

Hier ziet het er heel anders uit. Hier in Zeewolde is de appelboomgaard van Judith en Michiel Appelhof. En ook hier is het oogsttijd dus ik zou zeggen: aan de slag! Kijk, dit is niet meer van die enorme bomen, dit lijken meer stammen: weinig hout en veel appels. Dat is natuurlijk ook de bedoeling. Maar hoe krijgen die telers dat nou voor elkaar? Daar hebben ze een heel handig trucje voor bedacht, genaamd: enten.

Als je goed kijkt, zie je dat elke appelboom op deze boomgaard zo'n dikke knobbel onderin heeft zitten. En dat heeft een reden, want deze stam bestaat namelijk uit twee verschillende boomsoorten. De onderkant is wel van de appelboom, maar dan eentje met een enorme groeikracht en een kleine wortelstelsel zodat je er heel veel van dicht op elkaar kunt zetten. Alleen de appels die van deze soort afkomen zijn niet zo lekker. Dus als we nou een tak nemen van een boomsoort die wel lekkere appels maakt zoals de Elstar, dan kun je die op de groeistam enten zoals dat heet. En op die manier kun je dus eigenschappen van verschillende soorten met elkaar combineren. Onderin de superwortels van de ene soort een bovenin waar de appels groeien, de lekkere smaak van de andere fruitsoort. Zo kun je dus veel meer bomen in je boomgaard zetten. In zo'n moderne boomgaard groeien per hectare twintig keer zoveel appels als in een ouderwetse boomgaard.

Hoe moet ik een appel plukken? Moet ik gewoon draaien of kan ik hem echt... Voorzichtig omhoog bewegen. Omhoog. Ja, gelukt! En dan kan hij in de kist? Voorzichtig he, als een ei behandelen. Waarom hebben jullie eigenlijk voor de Elstar gekozen? Ik vind het gewoon de lekkerste appel. Hij is zoet en ook een beetje fris en hij wordt ook nog het allerbest in Nederland geteeld. Dus wat dichtbij groeit en ook nog heel lekker is. Want wat gebeurt er met deze appels? Waar gaan die naartoe? Die gaan in de koelcel en daarna worden ze nog allemaal gesorteerd op maat en kleur.