Dik, dun, rond of plat: chimpansees herkennen elkaar aan hun billen. Vrouwtjes laten met hun gezwollen achterwerk zien dat ze vruchtbaar zijn. En bij de bavianen verleiden mannetjes de vrouwtjes met hun grote, rode kont. We kunnen nog wat leren van dierenbillen!
Mariska, jij weet alles van billen van apen. Niet alles. Hier zie je vrouwelijke chimpanseebillen. Wooh. Chimpansees herkennen elkaar aan het achterwerk. Door naar elkaars kont te kijken herkennen ze elkaar? Zoals wij mensen elkaar aan het gezicht herkennen kunnen zij elkaar ook aan het achterwerk herkennen. Jullie hebben er meerdere. Deze ziet er heel anders uit. Zij kunnen dus zien wie dat is. Dus: dit was Angela. En de tweede was Janet. Precies. Hoe weet je dat eigenlijk? Dat is onderzocht in een experiment. Hier zie Chloe en Cleo, moeder en dochter. Ze kijken naar gezichten en achterwerken op het computerscherm. Ze krijgen eerst een gezicht te zien en dan twee gezichten. Dan moeten ze zeggen of het linker of rechter gezicht hetzelfde is als die je daarvoor zag. Hier is aangetoond dat chimpansees elkaar razendsnel herkennen aan dat achterwerk. Wil je het proberen? Zeker. Je ziet hier een gezicht, volgende scherm... ja. Welke van de twee zag je hiervoor? Die. Hartstikke goed. Makkelijk. Ja. Mensen zien continu gezichten. We zijn experts in gezichtsherkenning. Een volgende. Kijk goed. Volgende. En? Ik dacht dat het heel makkelijk zou zijn. Ik dacht: dat is Janet, en dat is Angela. Deze? Als we even teruggaan. Hier... zie je. O ja. Dus toch de eerste. Wij kunnen op details gaan letten. Hier zit een haartje bijvoorbeeld. En de volgende. Toch die? Chimpansees kijken niet op die manier. Ze zien in EEN oogopslag het geheel. O, dat hoort bij Angela. Wat we hetzelfde hebben is dat mensen gezichten goed herkennen maar alleen als de gezichten rechtopstaand worden getoond. Laten we het maar eens proberen. De volgende. Ja. Hee, dat ben ik. Ja. Dat duurde inderdaad lang. Dat is moeilijk. We zijn het niet gewend. Zullen we er nog een proberen? Nee, dat ben ik. Dat zie je aan die pet. Het was ook wel een beetje te verwachten. Precies. Maar als de foto's rechtop worden getoond, zou je veel sneller zijn. En chimpansees hebben dat ook met achterwerken. Waarom is dat? We zien in het dagelijks leven continu gezichten. Die zien we altijd rechtop. Twee ogen, neus, mond. Het is een bepaalde verwachting bij een gezicht. En als het omgedraaid is zit de mond hier. Maar daar verwacht je ogen. Precies. Daar raken de hersenen in de war. En duurt het veel langer voor we die persoon hebben herkend. Chimpansees hebben precies hetzelfde bij de achterwerken. Achterwerken hebben ook een duidelijke vorm. Symmetrisch. Het patroon van de kont is vergelijkbaar met het patroon van mensen. In zekere zin wel. Als je dat omdraait, raakt het complete beeld verstoord. Chimpansees raken net zo in de war als bij een gezicht op zijn kop. Mensen zijn expert in het herkennen van gezichten. En chimpansees zijn expert in het herkennen van elkaars achterwerk. Zo! Mooi, he? Flinke billen. Niet normaal. Dit is een vrouwtje, met een zwelling rond anus en vagina. EEN keer per maand zwelt dat hele gebied op. Zo laat ze aan de mannetjes zien: het is nu tijd om te paren. Ik ben nu vruchtbaar. Dit is wel een duidelijk signaal. Kun je nog meer zien aan die apenkont? Zeker. Je ziet dat het een vrouwtje is, dat ze jong is. Gezond en aantrekkelijk. Ze halen er enorm veel informatie uit. Dezelfde informatie halen wij uit elkaars gezicht. Ah, ja. Dit is een heel andere apensoort. Dit is een mandril. Als je naar het gezicht van deze mannelijke mandril kijkt zie je dat hij een heel bijzondere neus heeft. Een rode streep met blauwe vlakken aan de zijkant. Het lijkt een beetje op een penis. Ah. En aan de achterkant zie je die kleuren terugkomen. Bij deze apensoort is het bij mannen ook een middel om te flirten. Het is een showbil. Haha! Wooh!!! Mega. Dit zijn bavianen. Dit is duidelijk een man. Dat zien we. Is hij nu een vrouwtje aan het verleiden met zijn kont? Waarschijnlijk wel. Wij kunnen als mensen veel meer leren van het dierenrijk. Je kan er veel informatie uithalen. Leeftijd, vruchtbaarheid. Je kunt signalen aan elkaar geven. Je kan het gebruiken om een ander te verleiden. Dat doen wij allemaal niet. We moeten leren van dierenbillen. Klopt. Wij zijn ook gewoon apen. Laat me even naar je kont kijken. Gaan we weer. Haha!
