Name: Gamma camera
Uploaded: 2006-12-21T00:59:00+01:00
Duration: 5 min 2 s
Description: Het vervalproduct van molybdeen is technetium. Deze stof wordt in ziekenhuizen gebruikt om stoffen in je lichaam zichtbaar te maken. Hoe dat precies gebeurt zie je in deze clip.

Klas 4/5/6

In dit plaatje zit verrijkt uranium. In de reactorkern worden zulke plaatjes geplaatst en die worden beschoten met vrijgekomen neutronen. Daardoor splijt het uranium en ontstaat er o.a. het radioactieve splijtingsproduct molybdeen. 
Na het bestralen worden al die plaatjes in deze met lood beklede stalen container geplaatst en met de vrachtwagen naar een andere hal gereden. Die plaatjes, die komen hier binnen en die radioactieve splijtingsproducten worden dan opgelost in natronloog waardoor ze het molybdeen kunnen gaan zuiveren. En vervolgens wordt dan stap voor stap in verschillende cellen met allemaal chemische processen het molybdeen steeds verder gezuiverd. 
Het molybdeen, dat is hoogradioactief, dus die werknemers hier, die worden beschermd met hele dikke wanden en ze kijken door dat extreem dikke glas. En door speciale armen hoeven ze zelf het radioactieve materiaal nooit aan te raken.
Het molybdeen is gezuiverd en wordt dan naar deze hal getransporteerd. En dit hier is een farmaceutische productieruimte en vandaar, dat ik zo'n kapje op moet in verband met mijn baard. Kunt u me vertellen wat hier precies gebeurt?
Wat wij hier doen op deze farmaceutische productieafdeling is het gezuiverd molybdeen zo formuleren en dan over deze kolom leiden, dat het molybdeen blijft zitten op deze kolom. Op dat moment hebben we het molybdeen van een vloeibare vorm in een vaste vorm. Dan zit het molybdeen daarin en wat kunnen we daar dan mee?
Het molybdeen heeft de fysieke eigenschap, dat het in het vervalproces technetium produceert. Molybdeen heeft een halveringstijd van 66 uur en technetium van 6 uur. Technetium is datgene waar onze klanten, de ziekenhuizen, in geïnteresseerd zijn.
De container met het molybdeen, de zogenaamde koe, die is inmiddels gearriveerd in het ziekenhuis en hier worden dan vervolgens de injecties klaargemaakt? Ja, eerst moeten we natuurlijk beginnen met het technetium uit die koe te krijgen. En dat technetium gaan we gebruiken om allerlei verschillende stoffen die we in het lichaam zouden willen vervolgen, zichtbaar te maken voor onze camera.
En wat voor stofjes gaan jullie gebruiken? Nou, bijvoorbeeld fosfaat. Fosfaat is een stof dat opgenomen wordt in het bot en als wij het bot willen afbeelden, dan nemen we wat fosfaat, plakken daar technetium aan en zo kunnen we met onze camera dat fosfaat vervolgen. Is het nou zo, dat een patiënt na injectie radioactief is?Ja, gelukkig wel, want anders zouden we niet kunnen vervolgen. Het is juist die radioactiviteit die onze camera opvangt en daar een plaatje van maakt. En hoe lang is een patiënt dan radioactief, is dat weken of dagen?
Nee, gelukkig niet. Technetium heeft een halfwaardetijd van 6 uur, dat betekent, dat vanzelf de radioactiviteit iedere 6 uur halveert. En verder is het nog zo, dat het technetiumfosfaat, als we het daarover hebben, via de nieren gedeeltelijk ook het lichaam uitgewerkt wordt.
Het metastabiele technetium vervalt spontaan. Bij ieder atoom wat vervalt komt een flits van gammastraling vrij. De gammafotonen ontstaan ergens in het lichaam. De camera is zo ingericht, dat hij alleen loodrecht invallende fotonen waarneemt. Een zogenaamde loden collimator houdt schuin invallende straling tegen. Doorgelaten fotonen veroorzaken lichtflitsen op een kristalplaat achter de collimator. Punt voor punt ontstaat zo een afbeelding van de stralingsbron.
Hier zien we botscans van eenzelfde patiënt en van een halfjaar geleden, en eentje nu. En ik denk, dat het heel goed te zien, dat we nu een heleboel vlekken zien die we de vorige keer dus niet zagen. En die zwarte vlekken, zijn dat ook de plekken waar gammastraling wordt uitgezonden?Ja, eigenlijk wordt hier overal gammastraling uitgezonden, maar dit is een normaal beeld: dit herkennen wij als een normaal beeld. Maar al deze rare stippen die verspreid in het skelet zitten, dat is abnormaal. En hiervan weten we, dat het heel goed past bij uitzaaiingen.

Gamma camera

Nucleaire geneeskunde

Het vervalproduct van molybdeen is technetium. Deze stof wordt in ziekenhuizen gebruikt om stoffen in je lichaam zichtbaar te maken. Hoe dat precies gebeurt zie je in deze clip.

Natuurkunde

Van molybdeen naar technetium

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.