Fotosynthese

Wij hebben planten nodig om te ademen. Planten zelf hebben daar weer water, aarde en zonlicht voor nodig. Dat noemen we fotosynthese.

Een dieet van mineraalwater met prik, een beetje aarde en wat zonlicht. Als mens word je er niet oud mee. Als plant heb je niet veel meer nodig! We gaan terug naar de achttiende eeuw. De Nederlandse wetenschapper Ingenhousz (uitspraak Ingenhoes) ontdekt met zijn Britse collega Priestley dat bladeren koolstofdioxide (CO2 ) uit de lucht opnemen en zuurstof uitademen. Verder ontdekt hij dat ze met hun wortels ook nog wat voedingstoffen uit de grond halen. Maar hoe zetten planten water, CO2 en voedingsstoffen om in energie? Daar komt de fotosynthese om de hoek kijken. Ingenhousz beschrijft die fotosynthese al in de achttiende eeuw, maar pas 200 jaar later wordt precies begrepen hoe het werkt. Het gebeurt allemaal in de bladgroenkorrels. Dat zijn een soort mini zonnecelletjes in de bladeren. Zij zetten de CO2 en het water met behulp van licht om in glucose en zuurstof. De plant gebruikt zelf een deel van de zuurstof, wat over blijft dat ademt hij uit. De glucose gebruikt de plant om te groeien en voor zijn eigen energieverbruik of -voorraad. De bladgroenkorrels, die er trouwens voor zorgen dat de bladeren groen zijn, waren ooit kleine zelfstandige organismen. Ze hebben hun eigen DNA en vermenigvuldigen zichzelf onafhankelijk van de plant. Je kunt het dus zo zien dat een plant is ontstaan uit een miljarden jaren oud samenlevingscontract tussen twee zelfstandige organismen. Fotosynthese is de bron van al het leven op aarde. Want net als dieren halen wij onze energie weer uit planten of de vruchten van planten. Als de fotosynthese zou verdwijnen, bijvoorbeeld doordat de zon wegvalt, dan sterft vrijwel alles. Alleen een klein aantal organismen dat dankzij vulkanische hitte leven in de diepzee zullen het redden... Doordat er, miljarden jaren geleden, steeds meer planten en algen kwamen, kwam er ook steeds meer zuurstof. Een gevaarlijk situatie want zuurstof is een agressief goedje. Kijk maar naar ijzer, dat verroest waar je bij staat. Maar.. veel organismen konden zich aanpassen. Sterker nog, tegenwoordig zijn heel veel organismen zelfs afhankelijk van zuurstof. Maar, tegenwoordig hebben we wel een ander probleem: het percentage CO2 in de atmosfeer stijgt enorm. Er wordt wel gezegd dat fotosynthese dit zou kunnen oplossen. Bijvoorbeeld door een boom te kopen om je vliegreis te compenseren. Klinkt goed. Probleem is alleen dat de koolstof weer vrijkomt als de boom doodgaat.. Is dus alleen maar een kortetermijnoplossing. De beste oplossing zou zijn om met zonlicht brandstof of elektriciteit de maken. Bijvoorbeeld met zonnecellen van bladgroenkorrels of biobrandstoffen in plaats van benzine. Als dat gebeurt, waren de Engelsen wel heel vooruitziend. Plant betekent in het Engels behalve ‘plant’ namelijk ook ‘energiecentrale’.