Voor tropische temperaturen hoef je niet meer het vliegtuig naar Zuid-Europa te pakken. Dankzij klimaatverandering zullen droogte en hittegolven steeds vaker voorkomen in Nederland. Met grote gevolgen voor de natuur.
Overstromingen, hittegolven, ziektes: de klimaatcrisis maakt meer en meer slachtoffers. Terwijl het grote uitsterven begonnen is, loopt Nederland onder water. Er zijn opties: zwemlessen voor gevorderden, of we kweken kieuwen. Of we verhuizen massaal naar Duitsland. We verliezen, veel meer dan we beseffen. In Code Rood zien we wat de klimaatcrisis betekent voor Nederland. Samen met experts en wetenschappers onderzoeken we per seizoen de effecten op ons dagelijks leven. En vandaag: de zomer.
Ah, zomer. *Here comes summer* Vakantie, lekkere temperaturen, waterpret, muggen en teken zuigen ons leeg, steden veranderen in een hitte hell hole. En we krijgen bosbranden op ons bord. O, en artisjokken. Geen idee wie daarop zit te wachten. Ik ben Appy Sluijs, paleontoloog. Net als die ene uit Friends. Precies dat, maar dan echt. Als wetenschapper onderzoek ik al jaren de relatie tussen CO2 en het klimaat op aarde. Onze zomers zijn veranderd. Klimaatverandering laat Nederland verbranden en kleurt grote delen van Europa rood. Tijdens hittegolven neemt de sterfte in Nederland met 12 procent toe. Dat zijn 40 extra doden per dag ongeveer. Lekkere, he, die zomer.
“Het weer. Het wordt vandaag weer erg warm, met maxima tussen de…Het hitterecord is dus 40,7...Er is zelfs sprake van een landelijke hittegolf.” Wetenschappers houden rekening met scenario's waarbij we om het jaar een hittegolf hebben met temperaturen rond de 40 graden. Voor stadsbewoners is dat slecht nieuws de meeste van hen wonen namelijk op zogeheten hitte-eilanden.
We zien hier een hele stenige omgeving. De gevels, de bestrating, et cetera. Geen enkel stukje groen. Elke wijk in de stad heeft een eigen klimaat: een klimatoop. De manier waarop je een stad of een wijk inricht heeft heel veel effect op de temperatuur. Dit is een klimatoop waar best wel wat aan de hand is. In feite, al die bestrating, al die gebouwen, al die stenen, dat moet je eigenlijk beschouwen als een soort accu. Die al die warmte opslaat en die warmte dan 's nachts weer afgeeft. Als het op het platteland 25 graden is kan het hier wel 35 graden zijn. Dat is een enorm verschil.
We zien ook heel veel donkere kleuren aan alle gevels donkere kleuren. En eigenlijk leidt dat ertoe dat er hier heel veel warmte wordt opgeslagen. Waarom ga je dit niet gewoon wit schilderen? Maar dat wit schilderen is ook weer niet ideaal. Want dan wordt de zonlicht weerkaatst op mensen zoals ik in de openbare ruimte. Dan wordt het voor ons weer onaangenaam. En hier zou je echt een eitje op kunnen bakken vanwege al die warmte.
Heel veel mensen plaatsen nu een airconditioner in huis maar die airconditioner blaast ook weer warme lucht naar buiten. En als iedereen dat doet dan krijgen we tien procent opwarming in de stad. Dat is dus ook geen goede oplossing.
Hier, zo'n mooi parkje in een hoogstedelijke woonomgeving, dat levert echt wel wat op. Qua verkoeling en veel aangenamere buitenruimte. Maar wat ik denk dat ook belangrijk is om dit soort gevels in z'n geheel te vergroenen. Dan slaan die stenen veel minder warmte op, het wordt veel koeler... veel aangenamer voor de mensen die er wonen...maar ook voor mensen in de openbare ruimte. De hitteproblematiek die we in de steden hebben...dat is al een groot probleem maar doordat de aarde opwarmt... krijgen we er nog een schepje bovenop en daar moeten we in feite iets aan doen. We moeten onze binnensteden zeker anders inrichten.
De hele wereld moet, om de doelstelling van Parijs te halen uiteindelijk stoppen CO2 uit te stoten. We weten eigenlijk allemaal wat we moeten doen. Niet te lang onder de douche. Geen vlees eten. Doe 't licht uit. Isoleer je huis...Minder spullen kopen, had ik dat al gezegd? En stop met vliegen. Als we niet door een of andere pandemie aan ons eigen land gekluisterd zijn gaan we er in de zomervakantie massaal op uit. Het liefst lekker goedkoop, met een vervuilend vliegtuig en het liefst naar de zon. Maar door toenemende turbulentie, veranderen vakantievluchten in...
GEGIL ...gipsvluchten.
Dus waarom nog naar warme landen.. als je ook naar Zoutelande op vakantie kan? Mocht je nou echt verzot zijn op vliegen...neem dan een pony, krijg je vanzelf vliegen. PADOEM PATS Nederlandse zomers worden steeds warmer...en we hebben periodes van grote droogte. De droogte wordt zo extreem, dat we ons erin verslikken.
De droogte hakt in op onze zomer. Het is een stille sluipmoordenaar. Als je droogte ziet, is het eigenlijk al te laat. Hoe verder de klimaatcrisis zich ontvouwt...hoe droger ons kikkerlandje wordt. En als we nu niks doen, hebben we binnenkort een enorm probleem. Droogte in Nederland is er eigenlijk als er veel minder regen valt of veel meer water verdampt dan normaal. Dan droogt langzaam de bodem uit. Uiteindelijk zakt ook 't grondwater, het water onder de grond. Ook de rivieren en kanalen gaan steeds lager staan. Dat zijn drie fases van droogte. Het begint bij de meteorologie... dan in de bodem en het eindigt in de rivieren en het open water.
En het gekke is dat volgens de cijfers van KNMI...Nederland natter is geworden. Er valt meer regen. Sinds 1901 is het eigenlijk steeds meer gaan regenen. We hebben een kwart meer neerslag gekregen. Regen komt steeds in kortere en intensere periodes. Het stroomt meteen het riool in...of de sloten en kanalen, en stroomt richting zee. Dat helpt niet per se tegen de droogte. Ook al is er meer neerslag. Het zand, bovenste laag, helemaal droog. Zit geen vocht meer in. Ga je wat dieper, hier, dan zie je het resultaat van die regen. Maar als het zo doorgaat met de warmte en zon...dan verdampt ook dit heel snel. Als gevolg van klimaatverandering gaan we te maken krijgen met steeds ergere droogtes. Dat betekent dat iemand die nu geboren wordt... meer last gaat krijgen van droogte dan iemand die nu 80 is. Daar is-ie weer: de aloude klimaatriedel! Het wordt steeds warmer, maar ook natter! Natuurlijk krijgen we meer extremen in het weer. Bijvoorbeeld: extreme droogte in de zomer. Ook het maken van drinkwater wordt steeds lastiger. Heel veel van het drinkwater komt uit het grondwater. Dat grondwater willen we ook gebruiken voor natuur... maar ook voor boeren om te irrigeren. Er ontstaan conflicten. Waar gaan we 't water voor gebruiken? Natuurlijk baart het me zorgen. Als er steeds meer droogtes komen dan zien we daar de gevolgen van...om ons heen en dat is niet leuk, absoluut niet. Sommige dingen kunnen straks niet meer. Waar we veel water voor nodig hebben, dat is niet meer mogelijk. Op andere plekken kunnen we met maatregelen oplossingen zoeken...door extra water te bergen en dat te gebruiken. Maar stukken natuur waar bomen afhankelijk zijn van water... en waar 't steeds droger wordt, die gaan ten onder. Dat zijn dingen die me niet echt gelukkig maken.
