Hoi, ik ben Sam. Hoe kan je muziek goed laat klinken in een concertzaal?
In dit gebouw is elke dag muziek te horen. Tivoli Vredenburg in Utrecht. Hier hoor je klassieke muziek, jazz, popmuziek in allemaal verschillende zalen naast elkaar.
Stel je voor: in deze kamer, vindt een rockconcert plaats met keiharde drums.
En in deze kamer vindt een klassiek concert plaats.
Moet je nagaan ik hoor die drums nu al keihard door de muur en dan heb ik nog niet eens versterking. Hoe kun je dat oplossen? De man die daar antwoord op kan geven is Erik Mans. Hoe zorg je ervoor dat de ene zaal geen last heeft van andere zaal?
Geluid. Dat zijn trillingen in de lucht. Dus die trillingen wil je laten uitdoven. Dat kun je op een aantal manieren doen. Een manier is heel dik beton. Want dik beton is zwaar en geluidstrillingen komen daar niet doorheen. Een andere manier is dat een moderne popzaal een doos-in-doosconstructie is, dus dat is een zaal in een zaal en de binnenzaal raakt de buitenzaal niet. Dus de trillingen worden niet doorgegeven. Dus daar zit een heel systeem achter. Ja. Dit is de Ronda. Dat is de popzaal. De hele zaal dat plafond, de wanden; alles is van zoveel mogelijk zacht materiaal uitgevoerd wat geluid absorbeert en we gebruiken daarvoor Texelse schapenwol.
Schapenwol? Ja schapenwol, kom dan laat ik het zien. Hier zit dat schaap dan in. Dit zijn hele lange gordijnen helemaal tot aan het plafond. Nou, Erik, mooi patroontje dit. Zeker. Dit is het patroon, het is 70% geluidsdoorlatend want hierachter net zoals in de hele zaal, en alle plafonds zit een dik absorberend pakket, wat zorgt dat de nagalmtijd korter is dan een seconde is in deze zaal. Nou, dat wil ik nog wel effe horen dan. Dat is prima.
Is echt geen galm te horen. Minder dan één seconde. Soms wil je juist dat geluid een beetje galmt, zoals bijvoorbeeld hier. Dit is de klassieke concertzaal van Tivoli Vredenburg.
Hoe kan het nou dat het hier zo mooi galmt en in die zaal van hiernaast eigenlijk helemaal niet?
Nou, galm wordt bepaald door de grootte van de zaal. Dit is een hele grote zaal. Dus geluid heeft langer nodig om te reflecteren op een muur of het plafond. Belangrijk zijn de soort materiaal in het gebouw; metaal, glas, hout, beton. En er hangen boven het orkest klankkaatsers en dat geluid wordt via de klankkaatsers ook weer door de zaal verspreid.
En dat is dan dus ideaal voor een klassiek concert. Ja. Daardoor heeft deze zaal een heel bijzondere en mooie akoestiek. Nou, de zalen die zijn dus van elkaar gescheiden. We hebben Texel schapenwol, dikke betonnen muren...Nu hebben ze toch geen last meer van elkaar? Helaas, tussen die twee zalen zijn pilaren en via die pilaren kwamen toch nog geluidstrillingen in de klassieke zaal. Hoe hebben ze dat nou opgelost? Ze hebben gewoon een heel groot stuk uit die pilaren gezaagd. Wacht effe. Deze pilaren die stonden er al. Ja. Die hebben ze open gezaagd. Daar hebben ze gewoon een stuk uit gezaagd en hebben ze een rubber pakket in geplaatst en het rubber pakket is zo zacht dat de trillingen er niet meer doorheen komen. Dus nu hebben ze echt geen last meer van elkaar. Er kan nu een heel mooi strijkje in de Hertz spelen terwijl beneden in de Ronda een heavy metal band aan het spelen is. Kijk, dat mogen we graag horen.