De kunstwereld staat op zijn kop als Marcel Duchamp in 1917 zegt dat een urinoir kunst is. “Elk alledaags voorwerp kan kunst worden”, zegt hij, en dat brengt een discussie op gang. Hij is de grondlegger van de conceptuele kunst. Het denken over kunst is kunst. En het kunstwerk is een idee.
Pas op de suppoost!
Ik dacht: “nou, één pizzapunt meer of minder valt hier niet op”. En dat was het idee: “hoe kan je het in een museum, in welk museum dan ook, ophangen naast een Van Gogh en het niet laten opvallen?”.
Dus toen hebben ze het allemaal tegelijkertijd om 1 uur ’s middags laten plaatsen en daarvoor hebben we wel heel veel vrienden en kennissen, en klasgenoten, compagnons voor ingeschakeld.
Ja. Ja.
Het Rijksmuseum was wel met detectorpoortjes en al dat soort dingen, maar daar kon je het zo naar binnen brengen. Je tas kon door dat ding heen, maar ze zoeken naar messen en bommen. Naar bommen en scharen. En een pizzapunt valt niet zo op.
Nee.
Iedereen was eigenlijk een beetje onthutst zou je kunnen zeggen, dat dat in één keer in het museum te zien was en ontdekt werd. Volgens mij was het een Twitterbericht van…
Ja.
De Twitter van Centraal Museum Utrecht die aangaven dat ze ‘m zouden laten hangen, omdat ze het een leuke actie vonden.
Mij intrigeerde het meteen. Ik vond dat wel iets, ja, ik weet niet, dus ik zei al meteen eigenlijk ook tegen mijn collega’s “ja, ik wil het kopen!”.
En toen dacht je “ja, we hoeven daar geen 100.000 Euro voor, maar als we geld hebben om met zijn vieren naar Londen en Parijs te kunnen, en het daar te kunnen hangen, zijn we allang blij”.
Als een object of een uiting, of een expressie eenmaal binnen de muren van een museum is, is het zodanig opgewaardeerd, dat het zeg maar onbetwistbaar kunst is.
Dus ik ben naar Londen geweest en inmiddels naar Parijs geweest, en het Louvre.
Dat kan je hier hangen.
Wat is een kunstwerk? Is het kunstwerk een doosje met de pizzapunt of is het kunstwerk ons idee, om het idee op zich zonder het te doen, is dat al een kunstwerk? Of is het een kunstwerk, dat je met zeven personen of op zeven plekken tegelijkertijd met heel veel personen tegelijkertijd zo’n ding plaatst? Het kan alle drie kunst zijn en ik weet nog steeds niet precies welke nou het kunstwerk is.
Sam en Menno zijn niet de eersten die hun werk ongevraagd in een museum ophangen. De artiest Banksy was hen in de jaren ’80 voor.
Daarna kwamen we er inderdaad achter, “dit is blijkbaar ook al vaker gedaan” en het is eigenlijk een combinatie van Banksy en Duchamp, want Duchamp plaatste iets wat geen kunst was, namelijk het urinoir, de pisbak, met toestemming van het museum. En Banksy, die hing zijn schilderijen die op zich wel kunst waren ongevraagd op, zonder daarbij te vermelden waar het vandaan kwam.
Het is ook zeker al eerder gedaan, maar dat waren wel de mensen die hun naam al gevestigd hadden als zijnde kunstenaar.
Dus twee idioten die dit verzinnen en het doen kunnen waarschijnlijk kunstenaar worden door het te doen?
Ja.