Name: Steeds minder en vervuilder water
Uploaded: 2025-07-15T14:59:00+02:00
Duration: 7 min 24 s
Description: Ons drinkwater staat onder druk. Er is steeds minder drinkwater en de kwaliteit ervan gaat achteruit. Nederland is namelijk het afvoerputje van allerlei grote rivieren die sterk worden vervuild met onder andere zware metalen en PFAS. Wat betekent dat voor onze drinkwatervoorziening?

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Als er niets gebeurt, is dit glaasje water straks niet meer zo vanzelfsprekend.  Schoon water uit de kraan vinden we zo normaal dat het ons haast niet kunnen voorstellen. Maar door allerlei problemen de bevolking blijft groeien. PFAS, vervuild water, klimaatverandering, nog meer hittegolven en het is droog. …staat ons drinkwater onder druk en sneller dan je denkt. Binnen vijf jaar is er 100 miljoen kuub per jaar nodig. In deze video duik ik in de problemen met ons drinkwater. We gebruiken met z'n allen nogal wat per persoon per dag bijna 130 liter voor een bad of douche, plasje af en toe, maar ook hiervoor.  Voor dit alles gebruiken we superschoon drinkwater.  Want het water waar je de wc mee doortrekt is precies hetzelfde als wat er uit de kraan komt.  Dus als je straks geen noodpakket hebt en het is nodig, kun je zo uit de pleepot drinken. Gadver Sjaan. Ja sorry, ik drijf af. Twee problemen met ons drinkwater.  We hebben soms niet genoeg en dat wat er is, is niet altijd even schoon.  Eerste probleem: watertekort, één van de oorzaken klimaatverandering. En dat zorgt ervoor dat het grondwaterpeil daalt en we minder oppervlaktewater hebben. Het grondwater is, surprise: het water dat in de grond zit. Komt ons meeste drinkwater vandaan.  Het is water dat honderden jaren geleden is gevallen als regen. De grond heeft het zelf gezuiverd. Door gebrek aan zuurstof zitten er bijvoorbeeld geen virussen en bacteriën in. De regen die nu valt, vult het aan. Dat is sowieso een traag proces, maar als het lang droog is, gaat het nog langzamer en daalt dus het grondwaterpeil. En droog is het. Hebben wij niet alleen last van.  Die droogte is dus funest voor de grondwaterstand maar ook voor het oppervlaktewater, zoals in rivieren en meren. Daar komt de rest van ons drinkwater vandaan. En ook hier is dus te weinig van. Minder water in de rivieren zorgt ervoor dat er zout water uit de zee makkelijker vermengt met zoet water.  Verzilting. En dat is lastig uit te zuiveren tot drinkwater. De vraag naar water is soms hoger dan dat drinkwaterbedrijven mogen oppompen volgens vergunningen. Het grootste waterbedrijf van Nederland, Vitens, sloeg een paar jaar geleden alarm. Wat gebeurt er als er niks gebeurt? Dan zullen wij toch hier en daar of geen aansluiting kunnen maken. Of er zal een heel dun straaltje water uit de kraan komen. En we zijn nogal afhankelijk van dat bedrijf.  Er is niet alleen minder water nu er is in de toekomst ook meer nodig. Onder meer door de gevolgen van klimaatverandering. Want hoe warmer, hoe meer water we gebruiken. Maar ook omdat er meer mensen, huizen en bedrijven bij komen. In de toekomst zullen we ook wellicht bij nieuwe aan te leggen wijken wel de infrastructuur hebben, maar onvoldoende water uit de kraan krijgen.  Waterbedrijven proberen wel nieuwe bronnen aan te boren maar om daar vergunningen voor te krijgen is superingewikkeld en…Want die bronnen liggen soms bij natuurgebieden en daar zijn natuurorganisaties niet blij mee. En het is ook niet zo alsof er eindeloos veel bronnen zijn en dat is niet het enige.  Superonhandig nu, maar Nederland is van oudsher juist kampioen water afvoeren. Omdat we zo laag liggen, was altijd het idee: het is pompen of verzuipen.  We moeten van dat water af. Ook in landbouwgrond. Om met zware trekkers over het land te kunnen is een lage grondwaterpeil gunstig.  Daar is een heel systeem van buizen dat regenwater snel afvoert naar sloten.  En ook in steden verdwijnt het vaak zo snel mogelijk het riool in. Dan het tweede probleem: ons drinkwater is niet altijd   even schoon, vooral als het uit oppervlaktewater komt.  Daarvoor moeten we even uitzoomen naar Europa. Op de lijst met goede kwaliteit oppervlaktewater bungelen wij onderaan.  Moet ik uitleggen, want dat is niet alleen onze schuld.  Kijk even waar die rivieren liggen. Nederland is daardoor letterlijk het afvoerputje van Europa. Voordat al dat water bij ons is, wordt het in andere landen aan alle kanten vervuild door bedrijven die   daar shit in lozen en door vervuild regen- en rioolwater.  En in ons land zelf zijn stoffen uit de landbouw en rioolwaterzuiveringsinstallaties een probleem.  Er zit veel viezigheid in ons water wat je met het blote oog niet kunt zien.  Bacteriën, De poepbacterie. Drugs. Het rioolwater van Amsterdam bevat de meeste resten MDMA, ketamine en cannabis van heel Europa. Medicijnresten, zware metalen, nitraten. En groot probleem: PFAS. Het giftige PFAS. Een verzamelnaam voor duizenden chemicaliën die supermoeilijk afbreekbaar zijn. Door oude vergunningen, afgegeven toen er nog andere regels golden, weten we niet waar en wat voor stoffen de industrie allemaal loost, bijvoorbeeld in de Maas. De zorg zit erin dat er eigenlijk geen overzicht is van welke bedrijven doen dat allemaal en welke stoffen lozen ze nou precies? En dat is op z'n zachtst gezegd niet wenselijk. De Maas is de bron van drinkwater voor 7 miljoen mensen in Nederland en België, zoals hier. De Rijn de bron voor 4 tot 6 miljoen Nederlanders is geen haar beter. Er zijn Europees wel regels voor hoeveel bedrijven mogen lozen maar dat zijn richtlijnen, geen harde wetten, betekent: geen consequenties als een bedrijf meer loost. Op sommige plekken is dat wel tien keer meer dan afgesproken. Je zou haast denken: is dit nog wel veilig? Het RIVM, dat de kwaliteit van drinkwater controleert, zegt van wel. Ja, er zit troep in, maar niet zoveel dat het schadelijk is, maar liever nog een tandje minder. Die troep moet eruit, vindt hij ook. Bedrijven die PFAS gebruiken moeten zo min mogelijk uitstoten en plannen maken om überhaupt dat gebruik tegen te gaan. Dat is sowieso lekker voor onze gezondheid, maar ook omdat water zuiveren steeds moeilijker en duurder is. Dus wat nu? Komt er over vijf jaar nog wel schoon en genoeg drinkwater uit de kraan? Ja, want drinkwaterbedrijven zijn verplicht de kwaliteit te beschermen. Maar Nederland moet wel aan de bak. Dat kan op een paar manieren, zoals drinkwater maken van zeewater uit de Oosterschelde of uit nieuwe drinkwaterbronnen. Voor het zover is gaat het vooral over grondwatergebieden beter beschermen, procedures voor nieuwe vergunningen versnellen, grootverbruikers meer belasting laten betalen, grotere watervoorraden aanleggen in duinen en iets korter douchen. Water besparen. Het kabinet wil dat we voor dit alles over tien jaar niet 130, maar 100 liter water per dag gebruiken. De Algemene Rekenkamer was laatst nog kritisch want er moet wel meer gebeuren dan nu. Zo kunnen drinkwaterorganisaties dan ook nog doen wat ze moeten doen: schoon en genoeg water leveren.

Dat er onbeperkt water uit je kraan komt is in de toekomst misschien niet meer zo vanzelfsprekend. Door klimaatverandering, droogte en vervuiling staat onze drinkwatervoorziening onder druk. Wat kunnen we doen om een drinkwatertekort te voorkomen? Klik op de afbeelding om de story van NPO Kennis te lezen.

Story over onze drinkwatervoorziening

Waarom dreigt een drinkwatertekort in Nederland?

Steeds minder en vervuilder water

LOGO'S OMROEPEN - BONT

NOS logo wit

NOS op 3 legt het nieuws aan je uit, in duidelijke taal, zodat je het nieuws beter kunt volgen.

Programmaheaders

Programmalogo's

NOS op 3

Naar het YouTube-kanaal NOS op 3

Ons drinkwater staat onder druk. Er is steeds minder drinkwater en de kwaliteit ervan gaat achteruit. Nederland is namelijk het afvoerputje van allerlei grote rivieren die sterk worden vervuild met onder andere zware metalen en PFAS. Wat betekent dat voor onze drinkwatervoorziening?

Milieu en klimaat

Is ons drinkwater in gevaar?

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

Strooigoed en pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.