Name: Staakt! Staakt!
Uploaded: 2004-05-24T00:59:00+02:00
Duration: 3 min 22 s
Description: Staakt! Staakt! Stond er op de pamfletten. En driehonderdduizend Amsterdammers legden het werk neer in februari 1941. Midden in de Tweede Wereldoorlog.

Groep 6/7/8

In 1940 zijn de Duitsers ons land binnen gevallen en hebben de macht overgenomen. In februari 1941 is er een fikse vechtpartij op het Waterlooplein tussen voor- en tegenstanders van de Duitsers. Als straf worden 425 Joodse mannen opgepakt. Ze worden afgevoerd naar een kamp. 
De Amsterdammers schrikken enorm en besluiten tot actie: ze gaan staken. Max van den Berg was toen 14 jaar en woonde in Amsterdam. Hij was scholier en maakt de staking van dichtbij mee: 

"Nou, nu rijdt de tram, maar toen reed de tram niet. En je vroeg je natuurlijk af als je naar school ging altijd met de tram 'Wat zou er aan de hand zijn?' En dat wisten we op dat moment nog niet meteen, maar toen kwamen hier over de Overtoom allemaal trambestuurders naar ons toe en die zeiden 'Jongens staken! Er is een Jodenvervolging, dat pikken we niet. Wij staken!'" 
Nadat het trampersoneel het werk heeft neergelegd volgen meer en meer bedrijven hun voorbeeld. De staking slaat over naar plaatsen buiten Amsterdam: de Zaanstreek, Hilversum, Haarlem, Weesp, Utrecht. 

"Nou we vonden dat de trambestuurders gelijk hadden, want wij op school hadden er ook al de pest in. Want daar was al een Joodse leraar ontslagen, een hele geliefde man, meneer de Jong. Toen zeiden we ja, dat gaan we ook doen, wij gaan ook staken. En met twee vrienden hebben we toen besloten alle schooltassen daar over straat te leggen. Een hele barricade van schooltassen werd er gemaakt. En er konden geen fietsers meer door. En alle leerlingen, zo'n 150 bleven voor de deur staan. En men ging niet naar binnen. De staking was begonnen". 
Wel driehonderdduizend Amsterdammers legden het werk neer en verzamelden zich in het centrum van Amsterdam. De stemming is opgetogen. Eindelijk wordt er iets gedaan tegen de Duitse overheersing. De Duitsers zijn in het begin verrast over deze actie, dat hebben ze nog niet meegemaakt, zo'n groot protest. Maar dan grijpen ze hard in.
 "De tweede dag van de staking nam de Duitse druk enorm toe. Er werd geschoten, er vielen doden, er vielen gewonden. En hier op de brug, ik was er toevallig bij, stond een mitrailleur van de Duitsers en die schoot hier op de werf van de stadsreiniging. Ik schrok me dood. Ik vluchtte natuurlijk meteen weg". 
Aan het eind van de tweede stakingsdag houden de stakers het niet langer vol. De Duitse overmacht is te groot. De volgende dag gaan de arbeiders weer aan het werk. Hun protest, de staking is voorbij. Dit standbeeld herinnert ons aan de Februaristaking van 1941. Het is een dokwerker, een sterke man die in de haven werkt. Hij verzet zich. 
Ieder jaar wordt hier de staking herdacht. Niet alleen om terug te kijken naar februari 1941. Het beeld geldt ook voor ons nu, dat we eerbied voor elkaar hebben. Daarom leggen we er ieder jaar bloemen.

Klas 1/2/3

In deze tijdlijn van de Tweede Wereldoorlog in Nederland kun je zien welke gebeurtenissen belangrijk zijn geweest in de oorlog en hoe het de levens van de mensen heeft beïnvloed. Van het bombardement van Rotterdam naar het gewapende verzet tot het dagboek van Anne Frank.

Tijdlijn over de Duitse bezetting van Nederland

Nederland in de Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Nederland bezet door Duitsland. Vrouwen als Truus van Lier, Hannie Schaft en Truus en Freddie Oversteegen komen in opstand tegen de Duitse bezetter. Hoeveel weet jij over vrouwen in het verzet? Test je kennis in de quiz!

Quiz over vrouwen die in verzet komen tijdens de Tweede Wereldoorlog

Wat weet jij over vrouwen in het verzet?

Anton de Kom

Anton de Kom is een Surinaamse schrijver, activist en verzetsheld. In 1934 brengt hij het boek ‘Wij slaven van Suriname’ uit. Het boek is een aanklacht tegen racisme, uitbuiting en koloniale overheersing. Hoeveel weet jij van Anton de Kom? Test het in de quiz!

Quiz over de Surinaamse schrijver en verzetsheld

Wat weet jij over Anton de Kom? 

In 2025 is het 80 jaar geleden dat Nederland wordt bevrijd van de Duitse bezetter. De Tweede Wereldoorlog is voorbij en Hitler is verslagen. In heel Nederland gaan mensen de straat op om de bevrijding te vieren. Nog steeds vieren we elk jaar op 5 mei dat we in een vrij land leven. Weet jij door wie Nederland is bevrijd en hoe de bevrijding van Nederland verliep? Test je kennis in de quiz!

Quiz over de bevrijding van Nederland

Wat weet jij over de bevrijding van Nederland?

Staakt! Staakt!

Nederland bezet

De februaristaking

Tante Anastasia gaat samen met Jeffrey of Jet op zoek naar antwoorden op vragen over het verleden. 

Header Vroeger en zo

Vroeger & Zo

Staakt! Staakt! Stond er op de pamfletten. En driehonderdduizend Amsterdammers legden het werk neer in februari 1941. Midden in de Tweede Wereldoorlog.

Wereldoorlogen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.