Name: Onderzoek naar zeespiegelstijging
Uploaded: 2013-02-19T23:00:00+01:00
Duration: 5 min 7 s
Description: Wetenschappers hebben aangetoond dat door klimaatveranderingen de zeespiegel op aarde zal gaan stijgen. Hoeveel dat precies zal zijn is moeilijk te voorspellen. Daarvoor gebruiken de wetenschappers data uit het verleden.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Dit onderzoeksschip vaart ergens in het noord westelijk deel van de Atlantische Oceaan. Een schijnbaar oneindige vlakte van rustig golvend water. Toch zijn er in werkelijkheid verschillen in het zeeniveau door de aantrekkingskracht van de zon en maan, de getijden. Maar er zijn er ook andere factoren die van invloed zijn op het niveau van de zeespiegel. De grote vraag die de onderzoekers zichzelf stellen is; hoe ontwikkelt de zeespiegel zich onder invloed van klimaatveranderingen? Door sedimentlagen uit de oceaanbodem te bestuderen en te kijken naar zeespiegel veranderingen in het verleden, hopen ze te leren hoe die veranderingen in de toekomst beter te voorspellen zijn. 
Een van de technieken die wordt gebruikt is het onderzoeken van koraalriffen die dicht bij het oppervlak van de oceaan kunnen groeien. Geweldig, een stukje koraal van een atol uit de oertijd. Kan je het zien? Hieruit blijkt dat de koraalriffen die ongeveer 20 duizend jaar geleden, ten tijden van de laatste ijstijd zijn ontstaan, inmiddels 120 meter onder het huidige zeeniveau liggen. Daaruit kunnen de wetenschappers opmaken dat in de tijd dat Noord Amerika en grote delen van Europa onder kilometers ijs bedolven lagen, het gemiddelde globale zeeniveau 120 meter lager lag dan vandaag de dag. 
Nog verder terug, in de tijd van de interglacialen, zien de onderzoekers aan koraalriffen dat de zeespiegel toen 15 tot 20 meter hoger was dan nu. Dat betekent dus dat er toen minder landijs op aarde lag. Het zeeniveau verschilt dus niet alleen door eb & vloed, maar varieert dus ook in het verleden, soms met grote veranderingen. De dynamiek van al die veranderingen is de basis voor het onderzoek dat de glaciologen en modelleurs op dit schip uitvoeren. Simpel gezegd: door te leren van het verleden, kan je wellicht ook vooruit kijken. 
Dat dit van belang is blijkt wel uit het feit dat door toenemende uitstoot van broeikasgassen wij zelf de aarde langzaam opwarmen. Als deze trend doorzet, geven de modellen aan dat er vanaf 2030 in de zomerperiodes op de Noordpool er geen zee-ijs meer te vinden zal zijn. Maar ook het landijs op Groenland, Antarctica en hooggelegen bergketens zal zeer waarschijnlijk steeds verder afsmelten. Gigantische hoeveelheden smeltend landijs zal daardoor zeeën en oceanen gaan vullen, met een flinke zeespiegelstijging als gevolg. 
Stel je voor, een wereld zonder grote ijskappen op beide polen. Dus de kernvraag is, wat is klimaatgevoeligheid? Wat we bedoelen met klimaatgevoeligheid is, met een bepaalde toename van CO2, hoeveel zou de aarde opwarmen. En dat is de belangrijkste vraag waar we naar antwoorden zoeken met deze expeditie. Wetenschappers willen dus graag weten hoe veel en hoe snel de aarde opwarmt. Maar opwarming en afsmelting van landijs en de invloed daarvan op zeespiegelstijging, blijkt een behoorlijk complex proces te zijn. Op Groenland bijvoorbeeld ligt nu nog zoveel ijs dat bij het compleet afsmelten de mondiaal gemiddelde zeespiegel 7 meter zou gaan stijgen. Maar de zeespiegelstijging verschilt per locatie. Het landijs op Groenland oefent namelijk een grote aantrekkingskracht uit op het oceaanwater. De ijskap trekt vandaag de dag de zee als het ware naar zich toe en daardoor ervaren landen in de buurt van Groenland een hogere zeespiegel dan er zonder ijskap zou zijn. 

Bij afsmelting van de ijskap op Groenland verdwijnt ook de aantrekkingskracht en zal de zeespiegel rond Groenland, hoe raar dat ook klinkt, gaan dalen. Nederland ligt ver genoeg van Groenland zodat bij ons de zeespiegel juist zou stijgen, maar slechts met 3 meter in plaats van de mondiaal gemiddelde 7 meter. Dat is genoeg om meer dan de helft van Nederland onder water te zetten. Ook geeft het de complexheid van de modellen aan, want we hebben het in ons voorbeeld alleen nog maar over Groenland gehad. Als de aarde zover zou opwarmen dat het landijs op Antarctica ook zou afsmelten, dan stijgt het globale zeeniveau met nog eens 60 tot 70 meter. Dat is een zeespiegelstijging die desastreus zou zijn voor de hele wereld en zou Nederland tot aan Zuid-Limburg onder water staan.

NOS op 3 legt het nieuws aan je uit, in duidelijke taal, zodat je het nieuws beter kunt volgen.

Programmaheaders

Programmalogo's

NOS op 3

Naar het YouTube-kanaal NOS op 3

Ons klimaat verandert. Wat ga jij daar in jouw leven van merken? Ga jij zomerse dagen meemaken met meer dan vijftig graden op de thermometer? Kan je over een paar jaar nog skiën in de Alpen? En is Texel straks het nieuwe Kreta? Dat ontdek je in deze special van de NOS.

Scrollverhaal over de gevolgen van klimaatverandering

Thermometer van je toekomst

In de zomer van 2019 komt de temperatuur in Nederland voor het eerst in de geschiedenis boven de 40 graden Celsius. Deze extreme hitte is het gevolg van klimaatverandering. Hoe komt dit en wat kunnen we ertegen doen? 

Scrollverhaal over klimaatverandering en een leefbaar klimaat

Klimaatkansen 

Schoolplaat ecologische voetafdruk

Hoe jij leeft, wat je eet, hoe je jezelf verplaatst, hoe vaak en hoe je op vakantie gaat, heeft allemaal invloed op jouw ecologische voetafdruk. Jouw ecologische voetafdruk is de oppervlakte op aarde die nodig is om jouw leven te kunnen onderhouden.

Klik op de afbeelding om te beginnen.

Ontdek hoe jouw levensstijl invloed heeft op de aarde

Jouw ecologische voetafdruk

Aardrijkskunde examenquiz

Test of jij goed bent voorbereid op je examen aardrijkskunde! Wat weet je van platentektoniek, de koolstofkringloop en oceanische circulatie? Klik op de afbeelding om te beginnen.

Examenquiz bij aardrijkskunde voor vwo

Wat weet jij over de aarde als natuurlijk systeem?

Onderzoek naar zeespiegelstijging

Zeespiegelstijging

Wetenschappers hebben aangetoond dat door klimaatveranderingen de zeespiegel op aarde zal gaan stijgen. Hoeveel dat precies zal zijn is moeilijk te voorspellen. Daarvoor gebruiken de wetenschappers data uit het verleden.

Milieu en klimaat

Toekomst voorspellen met data uit verleden 

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.