Name: Oceaanstromingen
Uploaded: 2010-07-15T22:00:00+02:00
Duration: 2 min 59 s
Description: De aarde bestaat voor 70% uit water, zoals oceanen. De stromingen in deze oceanen, bepalen voor een groot deel hoe ons weer eruit ziet. En ze hebben ook invloed op klimaatveranderingen.

Klas 4/5/6

Ik heb grond onder mijn voeten. En eigenlijk is dat een schaars goed. Want 70% van het aardoppervlak bestaat uit oceanen.4,6 miljard jaar geleden is de aarde een bal van vloeibaar gesteente. Water is er dan alleen maar als damp. Maar doordat het aardoppervlak afkoelt, ontstaan er langzaamaan waterpoelen. Je kunt dat proces vergelijken met de condens die ontstaat op je ramen als het buiten kouder is dan binnen. Alle regenbuien die in de volgende 25 Miljoen jaar vallen zorgen er voor dat de oceanen langzaamaan gevuld raken. De oceanen bewegen de hele tijd. Hoe ze precies bewegen, dat ontdekt de Brit Deacon in de vorige eeuw: koud en relatief zwaar zeewater valt bij de polen als het ware naar de bodem van de zee. Dit water komt bij de evenaar weer boven. En het warme oppervlakte water stroomt daarvandaan weer naar de polen. Zo is de cirkel rond. Dat is heel veel water dat dan beweegt. Zo veel dat er een speciale eenheid voor is bedacht, namelijk de sverdrup. 1 sverdrup is 1 miljoen kubieke meter water per seconde. De stromingen in de oceanen hebben enorme invloed op ons klimaat. Misschien heb je wel eens gehoord van El Niño. Hij wordt officieel een passaatwind genoemd. Deze winden kunnen de oppervlaktestromingen van richting veranderen. El Niño zorgt er voor dat de koude stroom die normaal bij Peru uitkomt, nu ineens bij Indonesië omhoog komt. Maar hij zorgt er ook voor dat het in Australië ineens extreem droog wordt. Zijn effect is over de hele wereld duidelijk te merken. Maar de oceaanstromingen hebben ook op een andere manier veel invloed op het klimaat. Op weg naar de polen verdampt er namelijk een deel van het warme oppervlaktewater. Hierdoor wordt de lucht een aantal graden warmer. Die opgewarmde lucht koelt boven land af. En omdat koude lucht minder vocht kan bevatten vallen er dan regenbuien. Zo komt Nederland aan zijn warme, natte winters en gematigde natte zomers. In dit voorbeeld kun je zeggen dat de oceaanstromingen het klimaat matigen. Maar.. de stromingen zijn ook verantwoordelijk voor abrupte klimaatveranderingen. Zo’n 12.500 jaar geleden daalde in nog geen tien jaar de temperatuur op aarde drastisch. Reden? De oceaancirculatie was afgezwakt doordat er een enorm gletsjermeer leegstroomde in de oceaan. Dit zoete, lichtere zeewater verdunde het zware zeewater zo dat het nauwelijks meer naar de bodem zakte. En dat zou zo maar nog een keer kunnen gebeuren. Door het opwarmen van de aarde zou de ijskap op Groenland sneller kunnen gaan smelten. En die grote plons aan koud water zou de oceaanstromingen opnieuw zo kunnen verstoren dat er een nieuwe ijstijd zou kunnen beginnen. Nog een reden om de opwarming van de aarde tegen te gaan.

Aardrijkskunde examenquiz

Test of jij goed bent voorbereid op je examen aardrijkskunde! Wat weet je van platentektoniek, de koolstofkringloop en oceanische circulatie? Klik op de afbeelding om te beginnen.

Examenquiz bij aardrijkskunde voor vwo

Wat weet jij over de aarde als natuurlijk systeem?

Oceaanstromingen hebben grote invloed op ons klimaat. Ze kunnen een verwarmende of verkoelende werking hebben. Appy Sluijs onderzoekt de oceanische circulatie en vertelt erover in deze 360graden-video. 

Oceaanstromingen en klimaatverandering

Oceanische circulatie in 360 graden - Oceaanstromingen en klimaatverandering

Schoolplaat ecologische voetafdruk

Hoe jij leeft, wat je eet, hoe je jezelf verplaatst, hoe vaak en hoe je op vakantie gaat, heeft allemaal invloed op jouw ecologische voetafdruk. Jouw ecologische voetafdruk is de oppervlakte op aarde die nodig is om jouw leven te kunnen onderhouden.

Klik op de afbeelding om te beginnen.

Ontdek hoe jouw levensstijl invloed heeft op de aarde

Jouw ecologische voetafdruk

In de zomer van 2019 komt de temperatuur in Nederland voor het eerst in de geschiedenis boven de 40 graden Celsius. Deze extreme hitte is het gevolg van klimaatverandering. Hoe komt dit en wat kunnen we ertegen doen? 

Scrollverhaal over klimaatverandering en een leefbaar klimaat

Klimaatkansen 

Oceaanstromingen

Logo NTR zwart

Logo NTR wit

De wonderlijke wereld van natuurwetenschap en technologie. Presentatie: Michiel Huisman.

Header betacanon

De bètacanon

De aarde bestaat voor 70% uit water, zoals oceanen. De stromingen in deze oceanen, bepalen voor een groot deel hoe ons weer eruit ziet. En ze hebben ook invloed op klimaatveranderingen. 

Milieu en klimaat

Bewegende zeeën maken het weer

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

Strooigoed en pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.