Name: Natuurgeweld in IJsland
Uploaded: 2009-09-13T22:00:00+02:00
Duration: 4 min 59 s
Description: IJsland heeft regelmatig te maken met vulkaanuitbarstingen. Dat komt omdat het precies op een breuk in de aardkorst ligt. Maar de warmte uit de bodem is ook ergens goed voor.

Klas 4/5/6

Ik ben in IJsland, een land vlakbij de poolcirkel. En IJsland, dan denk je natuurlijk aan ijs. Zoals je ziet, daar is hier meer dan genoeg van. Maar er is ook iets bijzonders met dit land. Er is niet alleen ijs, er zijn ook heel warme plekken. Zie je die modderpoel daar? Die kookt van de hitte.  
In IJsland is de aardkorst heel onrustig. Er gebeurt van alles. De grond trilt van aardbevingen, er zijn vulkaanuitbarstingen, en deze modder kookt van de hitte die uit de aarde komt. Vulkaanuitbarstingen komen vaak voor in IJsland. En soms ligt zon vulkaan onder een dik pak ijs. Maar dat ijs houdt de vulkaan niet tegen. 
Vulkanen komen niet overal op de wereld voor. Je ziet ze vooral bij breuken in de aardkorst. IJsland ligt precies op zo’n breuk, tussen twee aardplaten in. Doordat deze platen uit elkaar bewegen, ontstaan er aardbevingen en vulkaanuitbarstingen. Moet je je voorstellen, die berg, die bestond eerst niet. Maar begin 1973 was er een enorme grote vulkaanuitbarsting die maanden heeft geduurd waardoor onder andere die berg is ontstaan. Dit is het middelpunt, de krater van de vulkaan. Vanaf hier schoot alle lava van de diepte van de aarde, zo DENG, keihard de lucht in. 
Door spleten in de aardkorst sproeit vuur, rook en as de lucht in. De lava stroomt uit over het land. Niets is veilig. Huizen, gebouwen en wegen worden verwoest. Dit hele gebied was overspoeld met gloeiend hete lava. Maar gelukkig is niet het hele stadje verwoest. Dat deel is bespaard gebleven. En heel belangrijk; het haventje waarvandaan iedereen kon ontsnappen. Je zou zeggen, wie wil er nou in een land wonen waar elke dag een aardbeving of vulkaanuitbarsting kan gebeuren, en het dus eigenlijk heel gevaarlijk is. Maar er zijn ook voordelen. De warmte uit de bodem is ook ergens goed voor. Want niet alleen de aarde wordt verwarmd, maar ook het grondwater. En op sommige plekken komt dat water spontaan uit de grond spuiten. En dit is zo’n plek! Zo, je moet er dus niet te dichtbij komen. 
Het warme water wordt via deze buizen vervoerd naar de steden en gebruikt om de gebouwen en huizen en gebouwen te verwarmen. Dus ook hier in Reykjavik worden deze winkels verwarmd met heet grondwater. En het warme water dat overblijft wordt in de blue lagoon gebruikt ter ontspanning. Bevalt me prima, al die warmte uit de aarde.

Klas 1/2/3

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

Je merkt er misschien niets van, maar elke dag vinden er wereldwijd duizenden aardbevingen plaats. De ene aardbeving is heftiger dan de andere. Klik op de afbeelding om te lezen hoe aardbevingen ontstaan.

Scrollverhaal over bewegende aardplaten

Wat is een aardbeving?

Een vulkaanuitbarsting kan er spectaculair uitzien, maar ook heel gevaarlijk zijn. In dit scrollverhaal lees je alles over verschillende vulkaantypes, lavastromen en aswolken. 

Scrollverhaal over het natuurgeweld van vulkanen

Hoe ontstaat een vulkaanuitbarsting?

De aarde is geen grote versteende planeet. In de aardkern is het heel erg heet en de aardkorst drijft op magma in de langzaam stromende aardmantel. De aardkorst is wel hard, maar bestaat uit platen die voortdurend in beweging zijn en naar elkaar toe drijven (convergentie) of van elkaar af drijven (divergentie). Bij de breuken tussen de aardplaten komen vaak aardbevingen voor en vind je vulkanen. Bekijk deze interactieve schoolplaat over de opbouw van de aarde. Zoom in en bekijk de verschillende video's!

Interactieve schoolplaat over aardlagen

Opbouw van de aarde

In 1959 wordt bij het Groningse Slochteren een gasbel ontdekt. Niet lang daarna stapt heel Nederland over op aardgas. De handel in aardgas is goed voor de economie, maar heeft ook een keerzijde: aardbevingen. 

Story over gas uit de grond

Hoe werd het Groningse aardgas ontdekt?

Natuurgeweld in IJsland

Korte, krachtige en boeiende afleveringen over aardrijkskunde onderwerpen.

Geoclips

GeoClips

IJsland heeft regelmatig te maken met vulkaanuitbarstingen. Dat komt omdat het precies op een breuk in de aardkorst ligt. Maar de warmte uit de bodem is ook ergens goed voor. 

Aarde, zon en maan

Uitbarstende vulkanen en gloeiend heet grondwater

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Het schooljaar gaat weer beginnen. Wij zijn er klaar voor.

ijsjes 

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.