Name: Kun je misdadigers opsporen met glasscherven?
Uploaded: 2021-06-28T00:00:00+02:00
Duration: 6 min 24 s
Description: Bij een plofkraak wordt een geldautomaat opgeblazen om bij de biljetten te komen. De daders denken vaak ermee weg te kunnen komen, maar ze kunnen opgespoord worden aan de hand van de glassplinters op hun kleren.

Klas 4/5/6

Dat er onderzoek gedaan werd naar vingerafdrukken en DNA-sporen en bloedspatten, dat wist ik allemaal wel. Maar dat je ook glasscherven kan onderzoeken, zodanig precies zelfs dat ze bijna getuigen worden in de misdaad, dat is nieuw voor mij. En dat doen ze hier, op het Nederlands Forensisch Instituut. Zo. De trui is alvast gestraft. Maar wat hebben we nu gezien? Wat zijn jullie aan het doen? Deze trui is in beslag genomen bij een verdachte waarvan ze vermoeden dat-ie betrokken is bij een plofkraak. En we zijn op zoek naar glassporen die mogelijk op deze trui aanwezig zijn. Ik zou dan denken, instinctief gezien: Die scherven vallen naar beneden. Als er al iets blijft hangen, sla ik het snel van m'n kleding af. Maar het kruipt wel in de vezels, he? Ja. De grootste scherven vallen naar beneden. De wat grotere stukjes, denk aan een paar millimeter, komen nog wel op je kleding terecht. Als jij daarmee doorloopt, dan zul je dat soort sporen kwijtraken maar de kleinere deeltjes blijven veel langer in die kleding aanwezig zitten, tussen die vezels in. Op basis hiervan kan iemand dus schuldig of onschuldig bevonden worden?  Gelukkig niet alleen op basis hiervan. Maar dit kan een van de bewijsmiddelen zijn die de rechter gebruikt om uiteindelijk tot een veroordeling te komen. Afgelopen jaar werden er 25 plofkraken gepleegd in Nederland. Bij deze plofkraak, op een Amsterdams metrostation was er drie ton schade. En een heleboel glas. En dat kan een belangrijke rol spelen in forensisch onderzoek. De glasverzameling. Ja. Dit is onze glasverzameling. Deze verzameling bestaat uit een aantal verschillende verzamelingen bij elkaar. Bijvoorbeeld alle verzamelingen die gecodeerd zijn LFCT. Die zijn afkomstig van ram- en plofkraken in Nederland, of…Is dit dan het glas dat achterbleef na de plofkraak of dat je van de misdadigers geschraapt hebt? Nee, dit is referentieglas. Dit is altijd glas waarvan we de oorsprong weten. Dus als er een grote ontploffing is geweest een stukje van de ruit boven of naast de pinautomaat of als ze bij een ramkraak door een voordeur heen gereden zijn een stukje van de voordeur. En dit glas is niet alleen uit Nederland afkomstig. Een aantal van die dingen hier zijn gecodeerd met een D erachter. Dat is referentieglas dat van plofkraken uit Duitsland afkomstig is. De politie kwam er enige tijd geleden achter dat er best veel Nederlanders zijn die in Duitsland een plofkraak plegen. Dus zodoende krijgen we dus ook glas uit Duitsland en België. Is er Belgisch glas hier? Ja. Waar staat het? LFCT-B. Oh! O dierbaar Belgie. Ik voel het wel, hoor. Ik zal even een monster eruit halen. Dit is een glasscherf die als referentiemateriaal is ingestuurd. Dus dit is afkomstig van een inbraak of van een plofkraak. Dus met deze scherf kunnen we duizenden metingen vooruit. Dan breken we hier weer een klein stukje vanaf en dat brengen we op een van die gridjes en dat analyseren we dan. In de hoop dat de scherven van chemische samenstelling overeenkomen met dit glas dan? Ja. De kleine deeltjes van de trui in samenstelling overeenkomen met deze grote scherf. Oke. Eerst moet Peter tussen de kledingpluisjes en het zand op zoek naar de stukjes glas. Met een speciale polarisatiemicroscoop kan hij makkelijker onderscheid maken tussen de glinsterende stukjes zand en de matte stukjes glas. Ik heb een mooi deeltje gevonden. Ik tover 'm even op het scherm. Dan kun jij ook meekijken. We zijn op zoek in principe naar vers glas. Glas is over het algemeen hoekig als het breekt. En als het ouder wordt, dan is het wat aan erosie onderhevig. En dan gaan al die scherpe randjes er gewoon vanaf. Wat een prachtig klein verzamelbakje is dit. En dan komt de belangrijkste stap van het onderzoek: de samenstelling van het glas bepalen. Daarvoor schieten ze met een laser op de glassplinters. Nu gaan jullie dus zodanig fijn schieten met die laserstraal dat je maar EEN zo'n minuscuul scherfje raakt? Ja. Je kan hier op de monitor kijken. Je ziet daar ook langzaam het gaatje ontstaan. Ja. Je maakt het echt stuk. Alsof je met een hele fijne precisieboor een gaatje aan het boren bent in dat stukje glas. Maar bij een normale boor zit dat allemaal om je boortje heen. Nu doet je dat met die laser en vliegt het als het ware omhoog en neem je het mee naar de massaspectrometer. Zoals je hier ziet...Dit zijn die chemical fingerprints, die wij maken van dat glas. Per element gaan we kijken hoeveel lithium erin zit, hoeveel silicium. De atomaire vingerafdruk van het glas eigenlijk. Ja. Door de chemische vingerafdruk te bepalen kun je de glassplinters op de kleding matchen met gevonden scherven op de plaats delict. Staan er beroemde zaken tussen die in het nieuws geweest zijn? Ja, er staan vele zaken tussen die in het nieuws geweest zijn. Zowel ram- en plofkraken als misschien liquidaties. Het is een soort Hollywood-film die hier staat. Wat deze allemaal meegemaakt hebben daar kunnen we een serie over schrijven. CSI Glasscherf. Ik kijk ernaar uit.

Kun je misdadigers opsporen met glasscherven?

De meest interessante reportages, gesprekken en fragmenten uit het wetenschapsprogramma Atlas (NTR).

Programmaheaders

Logo Wetenschap

Atlas in de klas

Naar het Youtubekanaal van NTR Wetenschap

Bij een plofkraak wordt een geldautomaat opgeblazen om bij de biljetten te komen. De daders denken vaak ermee weg te kunnen komen, maar ze kunnen opgespoord worden aan de hand van de glassplinters op hun kleren.

Techniek

Forensisch onderzoek naar kleine glasdeeltjes

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Op dit moment ervaren wij problemen met de site, waaronder de zoekfunctie. Er wordt aan gewerkt, hopelijk snel opgelost. red. Schooltv.nl

Narcis in de knop

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.