Name: Kan je met bloed in een mug erachter komen wie de dader is?
Uploaded: 2021-06-22T00:00:00+02:00
Duration: 8 min 38 s
Description: De gouden plaat van Willem Wever is gejat. Stel dat de inbreker gestoken is door een mug en hij hem heeft doodgeslagen op het Plaats Delict. Zit er dan DNA van de inbreker in de mug? Wies en Tim onderzoeken het.

Groep 6/7/8

Stel, een inbreker wordt in de woning waar hij inbreekt gestoken door een mug. Hij slaat 'm dood. Zit er dan DNA van die inbreker in de mug? Wies! Ja. Daar zijn we dan. PD. Ja. Plaats Delict. Eh, nou... Kom er maar door. Ja, eh... Er is hier vannacht wat gebeurd. Er is een inbraak geweest. Ja. Dat is niet best. Nee. Wat valt je gelijk op als je hier staat op het Plaats Delict? Rode linten en cijfertjes. De Gouden Plaat van Willem Wever is gejat. De inbreker is gestoken door een mug. En de mug ligt hier nog steeds op Plaats Delict. Dat zou kunnen betekenen... Dat het bloed van die persoon in de mug zit. Aha! Dus we hebben misschien wel bewijs om erachter te komen wie de dader is, en wie dus die Gouden Plaat van Willem Wever gejat heeft. Een ding weet ik in elk geval wel: Het is een van deze heren hier. Of ik. Dat zou natuurlijk ook kunnen. We gaan even goed uitzoeken wie dit is. Ja. Zie je nu al eentje die je niet vertrouwt? Nee. Waar was jij gisteravond? Ik was aan het sporten. Vertrouw je hem? Waar was jij gisteravond? Gisteravond? Toen was ik lekker uit eten. O nee, mag niet meer, he, tegenwoordig. Dan heb je hem nog. De geluidsman. Of zou je mij vertrouwen? Waar was jij gisteravond? Ik zat Willem Wever te kijken. Ik zat gewoon op de bank. Nou, ik zou zeggen: pak het bewijsmateriaal en stop het maar in het bewijszakje. Dan gaan we nu naar het lab om te kijken of het bloed in de mug zit. Ja? Ja. Oke, let's go. Hoi. Goedemiddag. Hee. Leuk dat jullie er zijn. Dag Marc. Onze potentiele daders staan er ook allemaal. Wij gaan uitzoeken wie de dader is. Ja. Waarom hebben we deze pakken eigenlijk aan? Als je met DNA gaat werken, moet je wel zorgen dat het alleen het DNA is wat je wilt onderzoeken, niet dat je eigen DNA er ook nog invalt bijvoorbeeld, via een haar of een beetje speeksel. Dus je moet een pak aan en een haarnetje op. Je moet zelfs een mondkapje voor en handschoenen aan. Dus dat moeten we nu eerst doen. Dan moet je die mug uit het zakje halen en op het schaaltje leggen. Dan kun je door de microscoop kijken of er inderdaad een beetje bloed aan die mug zit. Kijk eens goed of je een druppeltje bloed ziet. Ja. Dan hoef je alleen nog maar met die pincet een beetje van die mug waar bloed op zit op te pakken en in dit buisje te doen. Hoe weten we dat het niet het bloed van de mug zelf is? Een mug heeft geen bloed. Al het bloed wat je ziet is van degene die gestoken is. Muggen hebben geen bloed. Ze hebben wel DNA in hun cellen zitten. Maar ze hebben geen bloed. Dus wat je ziet hier is bloed van de dader. Wat grappig. Is dit zo goed? Ja. Hier drijft het DNA nu in. Je ziet het niet. Het is ook maar een heel klein beetje. Maar het is genoeg om te gaan onderzoeken. Dit is DNA van het spoor. Maar hebben we ook het DNA van de mensen die je verdenkt? Want we moeten het natuurlijk wel vergelijken. Kijk, daar staan ze toevallig. Ze moeten een stukje DNA inleveren? Dat lijkt me de volgende stap, ja. Perfect. Nu gaat het eigenlijk pas beginnen. Want nu moeten we kijken of we het DNA zichtbaar kunnen maken. Of je kunt zien wie het gedaan heeft. En daarvoor hebben we een paar apparaten nodig. Ja. We onderzoeken nu DNA. Maar wat is DNA eigenlijk? Je lichaam is opgebouwd uit miljarden cellen. En in elk van die cellen zit DNA. Het is een soort persoonlijke code. DNA bepaalt wie je bent en hoe je eruitziet. Bijvoorbeeld wat de kleur van je ogen is, of hoe je haar eruitziet... of je krullen hebt en welke kleur het is. DNA is eigenlijk een soort vingerafdruk. Het is voor iedereen uniek en daarom kun je er ook daders mee opsporen. Eigenlijk is van niemand het DNA hetzelfde, behalve bij eeneiige tweelingen. En omdat dat DNA zo uniek is, kun je dus ook in sporen die ergens achterblijven... bloed of huid of misschien wel een haarwortel... het DNA er uithalen en gebruiken om de daders op te sporen. Om met het bloed uit de mug... Perfect!... de dader te ontmaskeren. Oke, dus nu hebben we eigenlijk van alle potentiele daders het DNA in een potje. Je hoeft maar een heel klein beetje DNA te hebben. En dit apparaat zorgt dan dat vanuit dat hele kleine beetje er heel veel gemaakt wordt. En hoe vaak wordt het dan ongeveer gekopieerd? Dat wordt ongeveer 1 miljard keer gekopieerd. Zo! Zo! Ja. Hahaha! En dan nog is het bijna niet te zien, maar het is net genoeg om te kunnen zien. Dat is het echt klein. Ja. En deze naar beneden drukken. En dan het apparaat aan. Nee, ik denk het niet, want er zit vast te weinig bloed in de mug... waardoor er bijna geen DNA uit komt. Ik weet het echt niet. Ja, ik denk dat het wel kan. Maar dan moet het DNA van de inbreker wel in de politiecomputer staan. Wat gaan we nu doen? Dit zijn de buisjes die we net uit het apparaat hebben gehaald. Daarin zitten dus al die stukjes DNA die we gekopieerd hebben. Dat zie je niet, maar nu gaan we ze zichtbaar maken. En daarvoor moet je ze inspuiten in een soort gelatinepudding, dat ligt hier eigenlijk. Daarboven zit een heel klein gaatje. Ja. Ja, indrukken. En dan loslaten. Ja, perfect. Oke. Nou, dat is wel heel precies werk. Ja. Heel precies werk. Ik ben benieuwd wat er nu gaat uitkomen, hoor. Alle stukjes DNA die we net gekopieerd hebben die wil je kunnen zien als streepjes. En bij jou zitten die streepjes net op een andere plek... in die pudding die je daar ziet, dan bij iemand anders. Net als een barcode bij de kassa. Het is gewoon letterlijk een apparaat wat een streepjescode maakt van je DNA. Als bij een etiketje en zo. Heel makkelijk. Ja, en dan is het dus heel simpel. Je hoeft alleen maar te kijken: Is de streepjescode van de dader hetzelfde als die van jou of van hem of van hem of van hem? Je kunt het zo vergelijken en daar waar ze hetzelfde zijn, heb je een match. Aha. En daarna gaat er iemand achter slot en grendel. Deze vloeistof kun je er overheen gieten. Je ziet, als je door dit gat kijkt... helemaal aan de linkerkant streepjes, afkomstig van het DNA wat bij de mug vandaan komt. Ja. En dan zie je... vier keer een streepjespatroon ernaast. En welke streepjespatroon is nou precies hetzelfde als dat wat je bij de mug zag? Ik denk de derde. Als je heel goed kijkt: nummer drie. Ik weet niet van wie nummer drie was, maar jij wel. Het DNA van nummer drie is hetzelfde als bij de mug. Wie deed het? Ik denk Arvin. Ben jij de dader?!Ho ho ho, zo snel gaat het niet, he. Wat hebben we nou met zekerheid vastgesteld? Dat Arvin is gestoken door de mug. Dat de mug die jullie gevangen hebben, op de plaatsdelict, dat die Arvin geprikt heeft en dat zijn bloed in die mug zat. Dat is wat we weten. Maar mag je dit dan als geldig bewijsmateriaal om iemand op te sluiten of... Ik denk dat Arvin wel iets uit te leggen heeft, maar misschien moeten we nog naar vingerafdrukken zoeken of ander bewijs. Was jij de dader? Meer weten over DNA?

Groep 3/4/5

Elke aflevering bestaat uit vier clips over ons dagelijks leven met bijbehorende woorden en uitdrukkingen.

Programmaheaders

Taal met Timo en Finne

Finne is bang dat er een inbreker in huis is! Wat nu? Start de quiz, bekijk de fragmenten en kies bij elke vraag het juiste antwoord.

Quiz over bang zijn

Timo en Finne: de inbreker

Kan je met bloed in een mug erachter komen wie de dader is?

Lees meer op de website van Willem Wever

KRO-NCRV

Willem Wever is het populair-wetenschappelijke programma dat antwoord geeft op brandende vragen van kinderen. Hier vind je de leukste clips uit Willem Wever. (KRO-NCRV)

Programmalogo's

Willem Wever

Zoek in alle vragen van Willem Wever

De gouden plaat van Willem Wever is gejat. Stel dat de inbreker gestoken is door een mug en hij hem heeft doodgeslagen op het Plaats Delict. Zit er dan DNA van de inbreker in de mug? Wies en Tim onderzoeken het.

Techniek

Mens en lichaam

DNA in het bloed in een mug

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.