Name: Is de maan altijd even groot?
Uploaded: 2021-11-07T19:00:00+01:00
Duration: 3 min 26 s
Description: Bij het inschatten van hoe groot iets is, gebruiken je hersenen kennis die je al hebt over de wereld. Daarom ziet de maan er laag aan de horizon, tussen de bomen en kerktorens, er veel groter uit dan hoog aan de hemel.

Groep 6/7/8

Goeie plek dit. Zo! Fantastisch uitzicht, echt heerlijk. En ook hele goeie koffie hier zeg. Ja echt he. Maar de 5 zit in de klok. Tijd voor wat sterkers. Zou jij die cocktailtjes even willen pakken Janouk? Tut tut tut, ik ben je ober niet. 
Prof heeft ook vakantie. Ja, ik ook. Nou. Nouja, dat ken je vast wel. Dat gevoel dat alles anders is als je op vakantie bent. Alles is nieuw. Zo, die gaan er wel in he? Ik bestel er voor jou ook nog wel even twee. Kijk, alles is dan anders hé. Afstanden, afmetingen, bijvoorbeeld, zo'n berg. Je denkt dat is een kwartiertje lopen en ik ben potverdorie twee uur onderweg geweest, ik ben kapot. Het zweet loopt in m'n bilnaad. Neem anders hier een slokje van, er zit water in. Ja. Nee, weet je wat ik even gaat doen? Ik ga even in het zonnetje een tukje doen. Ja. Weet je waar mijn zonnebril is? Ja daar op tafel. Nee. Oh. Prof. Je moet echt gaan werken ook aan je conditie. Dit kan echt niet. He, maar ik heb een verrassing. Wij gaan straks lekker een rondje rijden op de scooter. Tenminste, als we hier op oppassen met z'n tweeën. Gaat wel lukken hoor. Vakantie. 
Ondanks dat alles nep was had ik toch het gevoel dat we er even lekker tussenuit waren. En we hebben wel iets heel interessants gedemonstreerd. Zeker. Namelijk, zien doe je niet alleen met je ogen. Nee. Ook kennis die je hebt over de wereld bepaalt hoe je naar de wereld kijkt, namelijk de afstand tot bepaalde objecten worden ingeschat door gebruik te maken van kennis die je hebt over de grootte van die objecten. Klinkt ingewikkeld, maar wat ik bedoel is eigenlijk: je weet hoe groot zo'n koffiekopje is en daarom kunnen jouw hersenen inschatten hoe ver dat kopje zich ongeveer van de camera bevindt. Daar hebben we natuurlijk een beetje gebruik van gemaakt bij deze illusiedoor dit soort grote objecten in beeld te zetten. Ja, superleuk. En van sommige objecten hebben we gewoon minder voorkennis over de grootte dus dan gebruiken we onze kennis van andere objecten om onszelf een handje te helpen. En dat levert soms hele grappige effecten op, zoals bij de maan. De ene keer lijkt de maan groter dan de andere keer. Als die heel hoog aan de hemel staat, al lijkt die kleiner dan wanneer die laag bij de horizon staat. Is niet zo eigenlijk he. De afstand tussen de aarde en de maan verschilt nagenoeg niets, is echt een heel klein verschil. Kun je ook heel leuk testen, muntje van 5 cent, als je dat met gestrekte arm voor je oog houdt past de maan daar eigenlijk altijd achter. Maar als die maan nou heel laag aan de horizon staat, dan zie je in datzelfde beeld ook bomen of een of een kerktoren. En dan gebruiken je hersenen de kennis over de grootte van die kerktoren om de grootte van de maan in te schatten. En dan lijkt ie dus veel groter dan als die hoog aan de hemel staat. Eigenlijk zijn het onze hersenen die het mis hebben. Precies, fascinerend eigenlijk. Ja. Zullen we verder gaan met vakantie vieren? Dinertje vanavond, maanlicht, wijntje. Nou ander keetje prof, wij gaan morgenochtend even werken aan jouw conditie, dus zeven uur gaan we aquajoggen. Mag ik mijn telefoon, dan kan ik effe de wekker zetten. Ja hoor. Heel grappig prof.

André Kuipers laat zien hoe het heelal in elkaar zit en op aarde duikt Bart Meijer in de wereld van supertelescopen, marslanders en satellieten!

Programmaheaders

Ontdek de Ruimte

Naar de interactieve schoolplaat

Ontdek onze aarde en de ruimte eromheen met deze interactieve schoolplaat. Klik op ‘Tours’ linksboven om de audiotour te starten of zoom in en ga op ontdekkingsreis langs onze planeet, de maan en de zon.

Interactieve schoolplaat voorbij de dampkring

De planeet aarde en haar satelliet, de maan

Presentator/testpiloot Janouk en hersenwetenschapper Job duiken in de fascinerende wereld van het brein. Ze laten je ontdekken hoe je hersenen en geest werken.

Programmalogo's

Brainstorm

Brainstorm op Zapp

Je brein is een bijzondere machine. Weet jij waar je hersenen allemaal toe in staat zijn? Start de quiz en kies bij elke vraag het juiste antwoord. 

Quiz over je hersenen

Wat weet jij over je brein?

Is de maan altijd even groot?

Bij het inschatten van hoe groot iets is, gebruiken je hersenen kennis die je al hebt over de wereld. Daarom ziet de maan er laag aan de horizon, tussen de bomen en kerktorens, er veel groter uit dan hoog aan de hemel.

Aarde, zon en maan

Mens en lichaam

Je hersenen hebben het regelmatig mis

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.