Het verdwijnen van insecten kan alleen maar nauwkeurig in beeld worden gebracht met de vrijwillige hulp van fanatieke insectentellers. Ja, doe jij maar, dat vind ik makkelijker. Ik heb last van mijn rug. Paul van Wielink is zo'n gepassioneerde insectendeskundige.
Hoe lang ben je al insectenchecker hier? Vanaf 1995. Dat is bijna 25 jaar. Krijg je dan nog het zilveren insectje, of is dat...
Paul neemt me mee naar het Tilburgse natuurgebied de Kaaistoep waar hij samen met zijn vrienden in de nachtelijke uren waardevolle gegevens verzamelt voor de wetenschap. We gaan nu het doek opzetten. Is dit ook de standaardplek? Hier zitten hulzen in de grond. Al die jaren, vanaf '96, gaan die buizen precies op hetzelfde plekje de grond in. Dat is pure wetenschap. Guido, weet jij al uit welke richting de wind komt? De wind? Ja, ik heb alles al opgemeten. Die is noordwest en 1. Er zijn heel veel mensen die helemaal niet van insecten houden, die vinden ze lastig of ze steken. Waarom hebben insecten toch soms zo'n slechte reputatie voor mensen? Waarom gaan we er zo ontzettend stom mee om? We weten er niks van. Als je er iets meer van weet, dan kun je je hele leven zwellen in hoe insecten leven en hoe ze met elkaar omgaan en hoe ze elkaar opvreten en hoe ze zich verdedigen en hoe planten zich verdedigen tegen insecten. Dat is gewoon... En iedereen zit maar televisie te kijken naar de mooie series over Afrika. Dan denk ik, ga toch eens in je eigen achtertuin kijken, want dan kun je hetzelfde zien, als je maar de goede ogen opzet. En dan ben je net zo onder de indruk van de savanne als van de kevers onder de bakstenen? Ja, precies. Zullen we insecten gaan verzamelen? Ik moet mijn exhauster erbij pakken.
Dit is een exhauster. Maar ja, daar heb je een Nederlands woord, zuigbuis. Ik hang die van mij om mijn nek. En welke kant moet ik zuigen? Als je hem om je nek hangt, dan weet je dat vanzelf. Dan hangt de goede kant boven. Ik heb alleen geen... Dat had ik allang gezien. Wacht, hier komt een kevertje binnen, geloof ik. Nee. Goed. Nee, dat is een vliegje, hier ook. Kijk, er komen haften binnen. Dit is een haftje. Er komen er steeds meer. Ik had er net 50 maar nu zijn het er wel 200. Die moet ik met een pincet pakken, stuk voor stuk, en in de alcohol doen. Kijk, hier is iets anders. Zag je het springen? Ze zijn in ieder geval wel op een vrolijke manier ten onder gegaan.
Op basis van wat wij hier doen hebben ze gezien dat de macronachtvlinders heel sterk achteruitgaan. De kevers in zijn geheel gaan achteruit. De familie van de loopkevers gaat dramatisch achteruit. De kokerjuffers, een hele andere groep, gaat achteruit. De haften gaan achteruit. Noem het op, bijna alles gaat achteruit. En dat is echt dramatisch, vind ik. Wat zouden wij als mens moeten doen? Wij zijn ons er niet meer van bewust dat we bij de natuur horen. Het is heel erg in het nieuws dat heel veel mensen hun tuin zo bestraten. Ik zou willen dat de mensen die daar niets van weten zich eens te rade gaan. Een bloemetje planten, dat helpt de insecten niet. Maar je tuin niet bestraten, dat helpt de insecten wel.