Name: Hoe werkt ontkalker?
Uploaded: 2015-08-24T11:56:38+02:00
Duration: 3 min 31 s
Description: In water zit kalk. Dat kun je zien als je water hebt gekookt: de kalk blijft zitten op de bodem van je pan of waterkoker. Dat is helemaal niet erg, maar als kalk zich ophoopt, heb je ontkalker nodig.

Groep 6/7/8

Hallo ik ben Maria. We hadden laatst in de waterkoker een witte aanslag. Dat hebben we toen met ontkalker weggehaald. Nu wil ik weten hoe ontkalker werkt. Ja Maria, kalk in je wasmachine of in je waterkoker, dat wil je niet. Straks het chemische geheim van ontkalken maar eerst: wat is kalk eigenlijk en hoe komt het in ons water? Een schoolkrijtje is gemaakt van kalk en je zou het niet zeggen, maar in ons drinkwater zit ook een beetje kalk. Je ziet het alleen niet omdat het in het water is opgelost. Als je water gaat koken dan verdampt het water maar de kalk blijft achter in je waterkoker, je koffiezetapparaat, in je pan. De kalk slaat neer of zet zich af tegen de wanden en er ontstaat een witte aanslag. De kalk is dan een wit poeder en dat is precies hetzelfde poeder waarvan schoolkrijtjes zijn gemaakt. De chemische naam van kalk is calciumcarbonaat. Maar hoe komt die kalk in ons water? Ons drinkwater komt uit de bodem. Op heel veel plekken in Nederland wordt er drinkwater uit de bodem gehaald. In de bodem zit kalk. Als er veel kalk in water zit noem je dat hard water. Dat kun je op dit kaartje heel goed zien. In deze lichte gebieden zit weinig kalk in de grond en hebben ze zacht water en hier zit veel kalk in de grond en hebben ze hard water. Maarja, hard of zacht water, kalk is altijd vervelend voor je huishoudelijke apparatuur. Het is schadelijk voor het verwarmingselement van je vaatwasmachine of je wasmachine en het kan ervoor zorgen dat je douchekop verstopt raakt. Maar hoe krijg je die kalk nou weg. Dat vragen we aan expert Peter Steenstra van een groot schoonmaakmiddelenbedrijf in Almere. Dat doen we met zuur. Dat kan ik je laten zien met bijvoorbeeld een citroen. Ik pak een speciaal kalktabletje. Die gooi ik erin, je ziet het reageren. Het gaat helemaal bruisen. Je kan het ook doen met bijvoorbeeld azijnzuur, huishoudazijn. Azijnzuur, weer zo’n kalktabletje en je ziet hem ook reageren. Kalk reageert met zuur. Maar citroen en azijn heb je gewoon in de keuken. Waarom moet je de kalk dan met speciale ontkalker weghalen? Citroenzuur en azijnzuur zij vrij zwakke zuren, niet zo sterk. Je zegt dat je een citroen niet zo zuur vindt? In je mond wel, maar in de chemie niet. Veel sterker zijn zoutzuur en bijvoorbeeld deze ontkalker. Een krijtje is ook kalk. Heftig, het gaat echt heel erg bruisen en het krijtje verdwijnt bijna. Dus de kalk reageert met de zuren in de ontkalker, lost op in water en verdwijnt! Precies. Even testen. Pannetje met kalk. Ontkalker. Je ziet het, het gaat aan alle kanten bruisen en je kan hem nu afspoelen met een borstel onder de kraan. Blinkend schoon! Maar Peter, is het niet een beetje een gevaarlijk stofje? Je moet natuurlijk wel oppassen. Er zitten sterke zuren in die ontkalker en als je die in je ogen of op je handen krijg moet jet het snel afspoelen. Thuis moet je het lekker aan je ouders overlaten. Best wel handig, die sterke zuren! Ik ga nog even mijn waterkoker ontkalken. 

Groep 3/4/5

Elke aflevering bestaat uit vier clips over ons dagelijks leven met bijbehorende woorden en uitdrukkingen.

Programmaheaders

Taal met Timo en Finne

Timo en Finne hebben zin in soep! Jij ook? Start de quiz, bekijk de fragmenten en kies bij elke vraag het juiste antwoord.

Quiz over eten klaarmaken

Timo en Finne: soep koken

Liedjes met videoclips die ervoor zorgen dat het kwartje valt, of waarmee je een handig ezelsbruggetje leert. Snapje?

Programmalogo's

Snapje?

Water kan vloeibaar, gasvormig of bevroren zijn. Weet jij alles over de fases van water? Bekijk het Snapje en beantwoord de vragen in de quiz!

Quiz over de verschillende toestanden van water

Wat weet jij over aggregeren?

Water bestaat uit een heleboel watermoleculen. Wat gebeurt er met water als die moleculen gaan bewegen? Bekijk het Snapje en beantwoord de vragen in de quiz!

Quiz over hoe water kan veranderen

Wat weet jij over watermoleculen?

Hoe werkt ontkalker?

Het Klokhuis informeert kinderen van acht tot veertien over de wereld om hen heen, in de breedste zin van het woord. 

Het Klokhuis

In water zit kalk. Dat kun je zien als je water hebt gekookt: de kalk blijft zitten op de bodem van je pan of waterkoker. Dat is helemaal niet erg, maar als kalk zich ophoopt, heb je ontkalker nodig.

Techniek

Weg met de witte aanslag in je pannetje

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.