Jan Leen Kloosterman is hoogleraar reactorkunde aan de TU Delft. Hij onderzoekt hoe kerncentrales in de toekomst nog veiliger kunnen worden. Waarom zijn mensen zo bezorgd als het gaat om kernenergie? Ik denk dat hun zorg drie aspecten behelst. Veiligheid, afval en duurzaamheid. Dan denk ik toch dat het een soort angst is omdat ze er zelf geen controle op hebben. Als je autorijdt, loop je ook gevaar. Maar dan heb je het gevoel: Ik zit achter het stuur, ik heb controle over mijn eigen veiligheid. En ik denk dat afvalproblematiek. Je moet kernafval voor 100.000 jaar veilig opbergen. Daar zijn mensen ongerust over. Dat begrijp ik goed. Duurzaamheid speelt misschien een rol. Uranium is maar beperkt beschikbaar. En het is toch een grondstof die je verbruikt. Het is dus niet hernieuwbaar zoals zon en wind. Heeft het nog wel toekomst, kernenergie? We hebben nu ongeveer 400 kerncentrales in bedrijf. En er zijn 70 reactoren in aanbouw. Die groei zit voornamelijk in China, India, Rusland. Landen waar op een grote economische groei is. Ik denk dus dat we mondiaal gezien misschien kernenergie wel moeten blijven gebruiken, juist om die CO2-reductie blijvend te kunnen reduceren de komende tientallen jaren.
We brengen in kaart waar alle kerncentrales zich in de wereld bevinden. Hier hebben we Borssele, die mag wel speciale aandacht. Yes. Op dit moment hebben we over de hele wereld 444 kernreactoren. Die staan voornamelijk in de rijke industriële landen. Maar in die landen is sinds de gebeurtenissen van 2011 in Japan met de aardbeving de maatschappelijke discussie over kernenergie enorm aangewakkerd. In Japan bijvoorbeeld zijn van de 48 kernreactoren nog maar twee reactoren actief. De burgers willen helemaal geen kernenergie meer. In Duitsland is om allerlei politieke redenen besloten de kerncentrales zo snel mogelijk te willen sluiten. Dat geldt ook voor Zweden en Zwitserland. En zelfs Frankrijk dat heel erg afhankelijk is van kernenergie wil het gaan afbouwen van 75 naar 50%. Maar ja, daar hebben ze geen einddatum aan gegeven. Maar dat betekent niet dat de populariteit van kernenergie over de hele wereld afneemt. Integendeel. China wil zijn kernreactoren verviervoudigen. Rusland heeft ook grootse plannen en is aan het bijbouwen. India, precies hetzelfde verhaal. En er zijn landen die geen ervaring hebben met het bouwen van kernreactoren, die ook grootse plannen hebben zoals Vietnam of Bangladesh. Of Nigeria. Nu zijn er allerlei opkomende economieën die voor het eerst kerncentrales kunnen gaan bouwen. Is het handig dat 'Jan en alleman' met dit soort technologieën begint? Nou, Jan en alleman denk ik niet. Ik denk dat een land wel economisch en politiek stabiel moet zijn. En ook bereid moet zijn om te willen leren. De stad ook kritiek van anderen moeten kunnen opnemen om zichzelf te verbeteren. Dus wel een land waar je een beetje kritiek mag leveren. Ja, waar de afgelopen 10 jaar vooral heel erg op focussen, is de veiligheidscultuur. Zorg dat men volgens de procedures werkt en dat alles veilig gebeurt. Dat is toch weer mooi meegenomen.
