Name: Het ontstaan en de inrichting van Nederland
Uploaded: 2019-04-23T00:00:00+02:00
Duration: 2 min 17 s
Description: In de 19e eeuw is men in Nederland begonnen met de aanleg van grote kanalen, zoals het Noordzeekanaal en de nieuwe waterweg. Hiermee werden de grote steden beter bereikbaar via de Noordzee en de rivieren. Wanneer de rivieren bij hoog water buiten hun oevers treden, kan het water naar de zijkant uitbreiden. Dit gebeurde vroeger ook al, en zo werd het land bevrucht met het slib van de rivier.

Klas 1/2/3

Het Noordzeekanaal, een knap staaltje werk dat in 1876 wordt aangelegd. En, stel je voor, schepje voor schepje. Er zijn in die tijd veel werklozen, dus genoeg mensen om voor weinig geld mee te helpen. Er wordt al wel op kleine schaal gebruikgemaakt van stoomgraafmachines, maar het meeste werk wordt toch echt met de hand gedaan. De arbeiders die worden ondergebracht in een nieuwe nederzetting, IJmuiden. En er worden meer kanalen aangelegd in de negentiende eeuw. Rijkswaterstaat bestaat dan al een poosje. Het wordt aan het eind van de 18e eeuw als het Bureau voor den Waterstaat opgericht. Er komen nieuwe regels en beter toezicht op de staat van dijken, dammen en kaden. En op initiatief van koning Willem I worden er veel nieuwe kanalen gegraven, zoals het Noordhollandsch Kanaal de Zuid-Willemsvaart en later de Nieuwe Waterweg en het Noordzeekanaal. Die laatste twee zorgen ervoor dat stoomschepen vanaf de Noordzee nu rechtstreeks de haven van Rotterdam en Amsterdam kunnen bereiken.Op sommige plaatsen worden de bochten van rivieren afgesneden met kanalen. En daarvoor worden dit soort stoombaggermachines gebruikt. Deze machines zorgen er ook voor dat de rivieren goed op diepte worden gehouden. Deze belangrijke riviernormalisaties functioneren ook nu nog steeds.
Zoals hier bij de Bergse Maas. Dit is een gekanaliseerde voortzetting van de Maas. Wat je hier ook goed kunt zien, is dat de mensen de afgelopen decennia heel anders zijn gaan denken over waterveiligheid. In plaats van de dijken alsmaar op te hogen hebben ze in deze polder de dijken juist verlaagd en de boerderijen weer op ouderwetse terpen gezet. Zo heeft de rivier extra ruimte om bij hoogwater in plaats van in de hoogte, in de breedte weg te stromen. De grap is dat dit voor de bedijking in de riviernormalisatie ook al zo werkte. Het water liep toen over het land en bemestte het land door een dun laagje vruchtbare slib achter te laten.


Klas 4/5/6

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

De waterschappen beschermen ons onder andere tegen overstromingen en houden ons water schoon. Hoe gaat het bestuur van de waterschappen in zijn werk? Klik op de afbeelding om de story te lezen.

Story over de werkzaamheden van waterschappen

Wat doet een waterschap?

Het Nederlandse landschap is gemaakt door de natuur en ingericht door de mens. 

Het ontstaan en de inrichting van Nederland

Door de eeuwen heen hebben we in Nederland manieren gevonden om om te gaan met de dreiging van het water. We zijn kampioen in het bouwen van dijken, dammen en het maken van polders. In deze tijdlijn ga je terug in de tijd om te ontdekken hoe het landschap van Nederland gevormd is. 

Tijdlijn over hoe het Nederland zoals we kennen is ontstaan

De inrichting van Nederland

Groep 6/7/8

Water is één van de belangrijkste elementen op aarde. Als oppervlaktewater, zoals zeewater, verdampt en er wolken worden gevormd, kunnen winden het opgeslagen water meevoeren. Als water weer condenseert en in neerslag weer in zee terechtkomt spreken we van een korte waterkringloop. Als het water via bergen, rivieren en grondwater op land naar de zee terug wordt gevoerd spreken we van een lange waterkringloop. Zoom in op de verschillende onderdelen en klik op de knoppen om de video's te bekijken.

Interactieve schoolplaat over de cyclus van water op aarde

De waterkringloop

In de 19e eeuw is men in Nederland begonnen met de aanleg van grote kanalen, zoals het Noordzeekanaal en de nieuwe waterweg. Hiermee werden de grote steden beter bereikbaar via de Noordzee en de rivieren. Wanneer de rivieren bij hoog water buiten hun oevers treden, kan het water naar de zijkant uitbreiden. Dit gebeurde vroeger ook al, en zo werd het land bevrucht met het slib van de rivier.

Aarde, zon en maan

Bevolking en ruimte

	Riviernormalisatie in Nederland

Het ontstaan en de inrichting van Nederland 

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.